گواهی بدهی چیست؟ بررسی مزایا و معایب آن

هم شرکت ها و هم دولت ها اغلب برای جمع‌آوری سرمایه یا وجوه نقد گواهی بدهی صادر می کنند.

نکات کلیدی

گواهی بدهی فقط با اعتبار و شهرت ناشر پشتیبانی می شود.

هم شرکت ها و هم دولت ها اغلب برای جمع‌آوری سرمایه یا وجوه نقد گواهی بدهی صادر می کنند.

برخی از انواع گواهی بدهی به سهام عادی قابل تبدیل هستند در حالی که برخی دیگر قابل تبدیل نیستند.

درک گواهی بدهی

گواهی بدهی نیز مشابه بیشتر اوراق قرضه، ممکن است مستلزم پرداخت دوره‌ای بهره وام باشد که به آن پرداخت کوپن وام نیز گفته می‌شود. گواهی بدهی نیز مانند سایر انواع اوراق قرضه، در یک سند رسمی ثبت می شود. اسن سند رسمی قراردادی قانونی و الزام آور بین صادرکنندگان و دارندگان اوراق قرضه است. این قرارداد ویژگی های ارائه اواق قرضه مانند تاریخ سررسید، زمان پرداخت سود یا کوپن، روش محاسبه سود و سایر ویژگی ها را مشخص می کند. شرکت ها و دولت ها می توانند گواهی بدهی صادر کنند.

دولت‌ها معمولاً اوراق قرضه بلندمدت منتشر می‌کنند که سررسید آنها بیش از 10 سال است. این اوراق دولتی که سرمایه گذاری های کم ریسکی در نظر گرفته می شوند، از حمایت ناشر دولتی برخوردار هستند.

شرکت ها نیز از گواهی بدهی به عنوان وام های بلندمدت استفاده می کنند. با این حال، گواهی‌های بدهی شرکت‌ها با وثیقه پشتیبانی نمی‌شوند. درعوض، تنها پشتوانه آنها توانایی مالی و اعتبار شرکت اصلی است. به این اسناد بدهی نرخ بهره تعلق می‌گیرد و در یک تاریخ ثابت قابل بازخرید یا بازپرداخت هستند. شرکت‌ها معمولاً قبل از پرداخت سود سهام به سهامداران، بهره برنامه ریزی شده این اوراق قرضه را پرداخت می‌کنند. اوراق قرضه برای شرکت ها سودمند هستند زیرا در مقایسه با سایر انواع وام و ابزارهای بدهی نرخ بهره پایین تر و تاریخ بازپرداخت طولانی تری دارند.

قابل تبدیل در مقابل غیر قابل تبدیل

گواهی‌های بدهی قابل تبدیل اوراق قرضه ای هستند که پس از یک دوره خاص می‌توان آن‌ها را به سهام شرکت صادرکننده تبدیل کرد. گواهی‌های بدهی قابل تبدیل محصولات مالی ترکیبی با مزایای اوراق قرضه و سهام هستند. شرکت‌ها از اوراق قرضه به عنوان وام با نرخ ثابت استفاده می‌کنند و سود ثابتی را به آن‌ها پرداخت می‌کنند. با این حال، دارندگان اوراق قرضه می توانند وام را تا سررسید خود نگه دارند و سود پرداختی آن را دریافت یا این وام را به سهام عادی تبدیل کنند.

گواهی‌های بدهی قابل تبدیل برای سرمایه‌گذارانی جذاب است که می‌خواهند اوراق قرضه خود را در زمانی که تصور می‌کنند سهام شرکت روند صعودی بلندمدتی پیدا خواهد کرد به سهام تبدیل کنند. با این حال، توانایی تبدیل به سهام هزینه خاص خود را دارد زیرا اوراق قرضه قابل تبدیل در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌های با نرخ بهره ثابت، نرخ بهره کمتری دارند.

گواهی‌های بدهی غیرقابل تبدیل، اوراق قرضه متعارفی هستند که نمی‌توان آنها را به سهام شرکت صادرکننده تبدیل کرد. برای جبران کمبود قابلیت تبدیل، سرمایه گذاران این اوراق نرخ بهره بالاتری را در مقایسه با اوراق قرضه قابل تبدیل دریافت می کنند.

ویژگی های گواهی بدهی

هنگام انتشار گواهی بدهی، ابتدا باید سند گواهی بدهی تنظیم شود. اولین سند گواهی بدهی توافقی بین شرکت صادرکننده و متولی سرمایه گذاران است که منافع آن‌ها را مدیریت می کند.

نرخ بهره

سپس، نرخ کوپن تعیین می شود که نرخ بهره ای است که شرکت به دارنده گواهی بدهی یا سرمایه گذار می پردازد. این نرخ کوپن ممکن است ثابت یا شناور باشد. نرخ شناور ممکن است به معیاری مانند بازده اوراق قرضه 10 ساله خزانه داری مرتبط باشد و با تغییر معیار تغییر کند.

رتبه بندی اعتباری

رتبه اعتباری شرکت و در نهایت رتبه اعتباری گواهی اعتباری بر نرخ بهره ای که سرمایه گذاران دریافت خواهند کرد تأثیر می گذارد. مؤسسات رتبه‌بندی اعتباری، ارزش اعتباری اوراق بهاداری را که شرکت‌ها و دولت‌ها صادر می‌کنند اندازه‌گیری می‌کنند. این مؤسسه‌ها نمایی کلی از ریسک‌های سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند.

سازمان‌های رتبه‌بندی اعتباری مانند استاندارد و پورز، معمولاً از حروف مختلف برای درجه‌بندی ارزش اعتباری اساسی شرکت‌ها استفاده می‌کنند. در نظام استاندارد و پورز از مقیاسی استفاده می‌شود که از AAA برای رتبه‌بندی عالی‌ترین شرکت‌ها و اوراق بهادار تا پایین‌ترین رتبه‌ی اعتباری C و D متغیر است. گفته می‌شود هر ابزار بدهی که رتبه‌ی اعتباری کمتر از BB دریافت کند از درجه سفته‌بازی خواهد بود. شاید تا به امروز نام اوراق قرضه بی‌اعتبار را شنیده باشید. این رتبه‌ی اعتباری به معنای آن است که احتمال نکول ناشر اصلی این اوراق بهادار بسیار بالا است.

تاریخ سررسید

تاریخ سررسید برای اوراق قرضه غیرقابل تبدیل که در بالا ذکر شد نیز یک ویژگی مهم به حساب می‌آید. این اورق مشخص می‌سازد که شرکت باید چه زمانی سرمایه‌ی دارندگان گواهی بدهی را به سرمایه‌گذاران بازپس دهد. شرکت‌ها گزینه هایی مختلفی برای روش بازپرداخت سرمایه سرمیاه‌گذاران در اختیار دارند. بازپرداخت این وجوه اغلب به شکل بازخرید اوراق قرضه انجام می‌شود که در آن ناشر مبلغی را در سررسید بدهی به سرمایه‌گذار پرداخت می کند. از طرف دیگر، بازپرداخت بدهی ممکن است به شکل ذخیره بازخرید انجام شود که در آن شرکت هر ساله مبالغ خاصی را تا زمان بازپرداخت کامل در تاریخ سررسید به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کند.

مزایا و معایب گواهی بدهی

مزایا

گواهی بدهی نرخ بهره یا نرخ کوپن معمولی را به سرمایه گذاران می پردازد.

گواهی بدهی قابل تبدیل را می توان پس از یک دوره مشخص به سهام عادی تبدیل کرد که این مسئله جذابیت آنها را برای سرمایه گذاران افزایش می‌دهد.

در صورت ورشکستگی شرکت، سرمایه گواهی بدهی قبل از سهامداران عادی پرداخت می شود.

معایب

گواهی بدهی با نرخ ثابت ممکن است در محیط هایی که نرخ بهره بازار در حال افزایش هستند، سرمایه‌گذاران را در معرض خطر نرخ بهره قرار دهد.

هنگام بررسی ریسک نکول ناشی از توانمندی مالی ناشر اصلی توجه به ارزش اعتباری، مهم است.

اگر کوپن پرداختی با نرخ تورم مطابقت نداشته باشد، ممکن است گواهی بدهی دارای ریسک تورمی باشد.

خطرات گواهی بدهی برای سرمایه گذاران

دارندگان گواهی بدهی ممکن است با ریسک تورمی مواجه شوند. در اینجا، خطر اصلی این است که نرخ بهره پرداختی برای اوراق اصلی ممکن است با نرخ تورم همخوانی نداشته باشد. تورم افزایش قیمت‌های مبتنی بر اقتصاد را اندازه‌گیری می‌کند. به عنوان مثال، فرض کنید تورم باعث افزایش قیمت‌ها به میزان 3 درصد می‌شود، در صورتی که 2 درصد به بهره اوراق قرضه پرداخت شود، در این صورت ممکن است دارندگان زیان خالصی واقعی را مشاهده کنند.

گواهی‌های بدهی همچنین دارای ریسک نرخ بهره هستند. در این حالت، سرمایه گذاران اوراق بدهی با نرخ ثابت خود را در زمان افزایش نرخ‌های بهره بازار نگه می دارند. این سرمایه گذاران ممکن است نسبت به سرمایه گذاری های دیگری که نرخ فعلی و بالاتر بازار را پرداخت می کنند بازده کمتری را از اوراق قرضه خود دریافت کنند. اگر چنین حالتی صادق باشد، دارنده اوراق قرضه در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های دیگر بازدهی کمتری را کسب می کند.

بعلاوه، گواهی‌های بدهی ممکن است دارای ریسک اعتباری و ریسک نکول باشند. همانطور که قبلاً گفته شد، اوراق قرضه فقط به اندازه قدرت مالی ناشر اصلی ایمن هستند. اگر شرکت به دلیل عوامل داخلی یا اقتصاد کلان دچار مشکل مالی شود، سرمایه گذاران در معرض خطر نکول گواهی بدهی قرار می‌گیرند. برای تسلی خاصر آن‌ها نیز سرمایه دارندگان اوراق قرضه در صورت ورشکستگی شرکت قبل از سهامداران سهام عادی بازپس داده می شود.

مهم

سه ویژگی اصلی گواهی بدهی عبارتند از: نرخ بهره، رتبه اعتباری و تاریخ سررسید.

نمونه ای از گواهی بدهی

نمونه ای از گواهی بدهی دولتی اوراق قرضه خزانه داری ایالات متحده (T-bond) است. اوراق قرضه T به تأمین مالی پروژه ها و عملیات روزانه دولتی کمک می کند. وزارت خزانه داری ایالات متحده این اوراق را طی حراج هایی که در طول سال برگزار می شوند منتشر می کند. برخی از اوراق خزانه داری در بازار ثانویه معامله می شوند. سرمایه گذاران در بازار ثانویه می توانند از طریق یک موسسه مالی یا کارگزاری اوراق قرضه منتشر شده قبلی را خرید و فروش کنند. اوراق قرضه T تقریباً بدون ریسک هستند زیرا با ایمان و اعتبار کامل دولت ایالات متحده پشتیبانی می شوند. با این حال، آنها همچنین با خطر تورم و افزایش نرخ بهره نیز مواجه هستند.

آیا گواهی بدهی با اوراق قرضه متفاوت است؟

گواهی بدهی نوعی اوراق قرضه است. به ویژه، گواهی بدهی از آن نوع اوراق قرضه بدون وثیقه یا بدون پشتوانه است که توسط یک شرکت یا نهاد دیگر صادر می شود و معمولاً به چنین اوراق قرضه‌ای با سررسید طولانی تر اشاره دارد.

آیا گواهی‌های بدهی سرمایه گذاری های پرریسکی هستند؟

از آنجایی که گواهی‌های بدهی اوراق قرضه هستند، نسبت به سرمایه گذاری در سهام عادی یا سهام ممتاز همان شرکت، ریسک کمتری دارند. در صورت ورشکستگی نیز دارندگان گواهی بدهی نسبت به سایر انواع سرمایه‌گذاری ارجح‌تر در نظر گرفته می‌شوند و اولویت بالاتری برای بازپرداخت سرمایه خود خواهند داشت.

از آنجا که این بدهی ها با هیچ وثیقه ای پشتیبانی نمی شوند، ذاتاً نسبت به بدهی های تضمین شده ریسک بیشتری دارند. بنابراین، ممکن است این اوراق نسبت به اوراق قرضه مشابه دیگر از همان صادرکننده که با وثیقه پشتیبانی می شوند نرخ های بهره نسبتاً بالاتری داشته باشند.

در واقع، به بیان دقیق‌تر اوراق قرضه خزانه داری ایالات متحده و اسناد خزانه داری ایالات متحده هر دو اوراق قرضه هستند. این اوراق قرضه با وثیقه تضمین نمی شوند، اما اوراق بهادار بدون ریسک در نظر گرفته می شوند.

ساختار گواهی بدهی چگونه است؟

تمام گواهی‌های بدهی از یک فرآیند ساختاردهی استاندارد پیروی می کنند و دارای ویژگی های مشترک هستند. ابتدا، سندی رسمی تهیه می شود که توافقی بین نهاد صادرکننده و واحدی است که منافع دارندگان اوراق را مدیریت می کند. در مرحله بعد، نرخ کوپن اوراق قرضه تعیین می شود که در واع نرخ بهره ای است که شرکت به دارنده گواهی بدهی یا سرمایه گذار می پردازد. این نرخ ممکن است ثابت یا شناور باشد و به رتبه اعتباری شرکت یا رتبه اعتباری اوراق بستگی داشته باشد. گواهی‌های بدهی هم‌چنین ممکن است قابل تبدیل یا غیر قابل تبدیل به سهام عادی باشند.