اکنون صنایع فراوردههای گوشتی از مهمترین صنایعی هستند که در حال حرکت در مسیر توسعه صادرات غیرنفتیاند. بنابراین برای حضور در بازارهای جهانی توجه به کیفیت در تولید آنها از ضروریات به شمار میرود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، با توجه به تغییر نحوه زندگی و اشتغال، الگوی مصرف غذا در جهان تغییر کرده و تمایل به مصرف غذاهای آماده و فستفودها بیشتر شده است. سوسیس و کالباس بهعنوان قدیمیترین و پرمصرفترین غذای آماده جایگاه ویژهای در سبد غذایی مصرفکنندگان جهان دارد. در کشور ما صنایع تولید فراوردههای گوشتی بهویژه در چندسال اخیر یکی از مهمترین شاخههای صنعت غذا به شمار میرود و چنانچه در تولید این فراوردههای غذایی دقت کافی و لازم به عمل آید و سیستمهای نظارتی و کنترل بهخوبی کار کند، میتواند نقش مهمی در تغذیه و سبد غذایی مصرفکنندگان داشته باشد. توسعه شهرنشینی باعث شده روند رو به رشد این قبیل محصولات ادامه یابد، بهطوری که هرساله شاهد افزایش تولید و مصرف آن در کشور هستیم. البته میزان مصرف آن در کشور ما در مقایسه با سایر کشورها تفاوت فاحشی دارد که در این زمینه میتوان به مسائل تحمیلشده به این صنعت اشاره کرد. آگاهی مردم از حقایق تولید و آشنایی با فراوردههای سوسیس و کالباس موجب اطمینان مصرفکننده میشود. بدونشک پیامد چنین روشی رونق اقتصادی کشور خواهد بود. مردم باید از کیفیت غذای مصرفیشان اطمینان داشته باشند. درحال حاضر بین شهرنشینان ایران کمتر خانواده یا فردی را میتوان یافت که در هفته دستکم یکبار از غذای آمادهای که یکی از فراوردههای گوشتی فوقالذکر ماده اصلی آن را تشکیل میدهد، استفاده نکند. مصرف سرانه این محصول درکشور ما 2کیلوگرم در سال است، در حالی که در برخی از کشورها این مصرف به ۴۰ تا ۶۰کیلوگرم هم میرسد. تولیدکنندگان فراوردههای گوشتی بهدلایل خاص حیطه فعالیت خود را در محدوده جغرافیای کشور تعریف کردهاند. همین امر بالابودن ظرفیت تولید و ناهمخوانی آن با مصرف و معادلات اقتصادی را به هم میریزد. در چنین شرایطی باید چگونگی رقابت و اعتقاد به بازارهای همیشگی و وجدان کاری و تسلط بر بازار و خلاقیت و جلبنظر مصرفکنندگان در نظر مدیران باشد. بدونشک تولیدکنندهای موفق است و میتواند از سرمایهگذاریهای خود نتیجه مطلوب بگیرد که به آینده بازار محصولات تولیدی خود بیندیشد و برای بالابردن و افزایش بهرهوری و رقابت سالم را مدنظر داشته باشد. درحالحاضر تولید صنعتی انواع فراوردههای گوشتی، جایگاه مهمی در صنایع غذایی و تغذیه مردم دارد و این امر موجب شده که بخش عمدهای از سرمایهگذاریهای صنعتی درگروهغذایی به تولید فراوردههای گوشتی اختصاص یابد.
صادرات فراوردههای گوشتی
درحالحاضر انواع گوناگونی از فراوردههای گوشتی با کیفیت متفاوت در داخل کشور تولید و عرضه میشود که در بعضی از موارد نمونههای تولیدی بهدلیل استفاده از مواد اولیه (گوشت) مرغوب و بهکارگیری تکنولوژی و دانش ساخت مناسب بهتر از مشابههای خارجی آن هستند که این امر خود نویدبخش امکان صدور این کالاها به خارج هستند، ولی متاسفانه بهدلیل مشکلات جانبی امر صادرات، انجام این کار مشکل یا حتی غیرممکن است و این خود باعث عدمتمایل تولیدکنندگان به این امر میشود. کلیه واحدهایی که دارای پروانه بهرهبرداری از اداره نظارت بر مواد غذایی هستند، میتوانند محصولات تولیدی خود را پس از گذراندن مراحل قانونی و انجام آزمایشات لازم در صورت دریافت پروانه ساخت از اداره فوق که بایستی منطبق بر استاندارهای مربوطه باشد، به بازار مصرف عرضه کنند. دبیر انجمن فراوردههای گوشتی ایران در مورد صادرات فراوردههای گوشتی گفته است: در حال حاضر در نقطهای قرار گرفتهایم که علاوه بر تامین نیاز داخلی کشور به میزان 500هزار تن، در سال 95-94 موفق به صادرات چهارهزار تن محصولات گوشتی به خارج کشور شدهایم. مجید افلاکی معتقد است: اگرچه این اقدام، گامی کوچک در صادرات به شمار میرود، اما در مورد حضور در بازارهای منطقهای و جهانی گامی بسیار بزرگ بوده است. در نگاه کلی، میزان تولید رشد قابلملاحظهای داشته است، اما باید گفت که در بحث صادرات هنوز نوپا هستیم. امید داریم در برنامه ششم توسعه به تولید یکمیلیون تن فراوردههای گوشتی در سال برسیم و پیشبینی میشود صادرات فراوردههای گوشتی در چشمانداز سال 1400 به 20هزار تن در سال افزایش یابد.
نگرانی از استفاده خمیر مرغ
خمیرمرغ همان گوشت مرغ است که به روش مکانیکی و توسط دستگاه جداکننده گوشت از استخوان مرغ جدا شده و به دست میآید. از آنجا که تهیه این محصول جای شک و شبهه فراوانی دارد و گفته میشود در مراکز تولید، امعا و احشای غیرخوراکی از مرغ جداسازی نمیشود و این خمیر مرغ در مراکز زیرزمینی که زیرنظر سازمان دامپزشکی نیست، به شیوهای غیربهداشتی تهیه میشود، اختلافنظرهایی در مورد استفاده از آن وجود دارد. معاون سازمان ملی استاندارد ایران گفته است: استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس مشکلی ندارد، اما باید سه شرط عدم استفاده از خمیرمرغ دپوشده، عدم استفاده از ضایعات مرغ و تولید خمیرمرغ حتیالامکان در واحد تولیدی فراوردههای گوشتی یا جابهجایی با حملونقل کاملا بهداشتی رعایت شود. وحید مرندیمقدم درباره آخرین وضعیت استفاده از خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس اظهار کرد: بارها اعلام کردیم که استفاده از خمیر مرغ فینفسه در تولید سوسیس یا کالباس ایرادی ندارد، اما باید در این زمینه مطمئن باشیم که ماده استفادهشده خمیر مرغ بوده و از مواد دیگری استفاده نمیشود. او ادامه داد: مشکل زمانی ایجاد میشود که بهجای خمیرمرغ از ضایعات مرغ در تولید سوسیس و کالباس استفاده میشود. مساله دیگر قابل اشاره این است که خمیرمرغ در واحد دیگری تهیه شود و با توجه به بالابودن درصد آلایندگی خمیر مرغ، حملونقل موجب خواهد شد که با چنین مسالهای مواجه شود و در فاصله مبدا تا رسیدن به مقصد در شرایط حملونقل عاملی برای آلودگی خمیر مرغ باشد. معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران با اشاره به علل مخالفت سازمان ملی استاندارد در استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس خاطرنشان کرد: ما به دو دلیل مورد اشاره با استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس مخالف هستیم و برهمین اساس اعلام کردیم واحدهایی که در خودشان مرغ را به خمیرمرغ تبدیل میکنند و مرغ را از مراکز مجاز خریداری کرده باشند و نیز به شرط آنکه خمیرمرغ تهیهشده در همان روز مورد استفاده قرار گرفته و دپویی صورت نگیرد، وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد مشکلی با استفاده از خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس ندارند. مرندی مقدم افزود: اگر واحد تولیدی سوسیس و کالباس از مراکز مجاز که دارای گواهینامه مربوطه از سازمان دامپزشکی هستند، خمیرمرغ تهیه و در همان روز در چرخه تولید از آن استفاده کند نیز مشکلی در این راستا وجود ندارد. او در مورد چگونگی نحوه نظارت جهت استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس و جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی در این رابطه تصریح کرد: در حال حاضر هم سازمان ملی استاندارد و نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در واحدهای تولیدی، موضوع استفاده از خمیرمرغ در تولید سوسیس و کالباس را مدنظر قرار داده و در واحدهای کشتارگاهی مسئولیت آن با سازمان دامپزشکی است.