حالا آنها می‌گویند که چیزی نزدیک به ٩٥درصد زعفران جهان را ایران تولید می‌کند اما ایران تنها ٥درصد بازار جهانی زعفران را دراختیار دارد و زعفران ایران به صورت فله به سایر کشورها می‌رود و از آنجا بسته‌بندی و صادر می‌شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، در این میان تجار افغانستانی میدان‌دار بازار جهانی زعفران ایران شده‌اند و زعفران ایرانی را با برند افغانستانی به بازارهای بزرگ آمریکا، چین و هند صادر می‌کنند. فعالان بازار زعفران می‌گویند نه‌تنها تحریم بلکه افغانستان مقررات تجاری ساده‌تری دارد و همین مسأله موجب شده است که بازرگانان ایرانی علی‌رغم میل باطنی‌شان دست به دامن بازرگانان افغانستانی شوند.
افغانستان زعفران ایران را صادر می‌کند
ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان شناخته می‌شود و قریب به ٩٥درصد تولید جهانی در اختیار ایران است، اما سهم ایران از تجارت این محصول ارزشمند بسیار اندک است، چراکه حجم بالایی از محصول زعفران ایران به صورت فله به چند کشور خاص صادرشده و پس از فرآوری و بسته‌بندی و با برند این کشورها به بازارهای مصرف صادر می‌شود و این موضوع با تحریم شدت گرفته است.
حالا زعفران کشور از مبادی رسمی و غیررسمی درحال سرازیرشدن به کشور افغانستان است. موضوع نگران‌کننده‌ای که باعث نگرانی فعالان این عرصه شده است؛ چراکه صادرات رسمی و غیررسمی به این کشور موجب بیشترشدن سهم تجار افغانی از بازار جهانی می‌شود.
غلامرضا میری، رئیس هیأت‌مدیره صادرکنندگان زعفران می‌گوید:«تحریم‌ها موجب شده مشکلاتی برای صادرات ما به برخی از کشورها ایجاد شود، به همین جهت ما بخشی از صادرات خود را از طریق کشور افغانستان انجام می‌دهیم.»
زیرا ما نمی‌توانیم زعفران‌مان را به صورت مستقیم به فروش برسانیم و همین‌‌‌طور به صورت مستقیم به هندوستان، چین، آمریکا و عربستان صادر کنیم، به همین جهت مجبوریم این میزان از صادرات خود را به افغانستان و به دست تجار افغانی دهیم تا آن را به کشورهای دیگر صادر کنند.»
علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران هم گفته است: «افغانستان با صادرات زغفران ایرانی با برند افغان درحال افزایش سهم خود از کشورهای مقصد صادراتی ماست.» میری هم با تأیید این موضوع ادامه داد: «تولید زعفران در افغانستان بیش از ٤ تن نیست، درصورتی که ما سالانه ٤٠٠ تن تولید زعفران داریم.»
او با اشاره به اینکه چنین رویه‌ای برای صادرات زعفران نگران‌کننده به نظر می‌رسد و می‌تواند برای صادرکنندگان ما زنگ خطر باشد، در این زمینه ادامه داد: «چنین روندی برای ما خطرساز است، زیرا زمانی که ما زعفران خود را به تاجران افغانی می‌دهیم، آدرس، شماره تلفن و ایمیل و آدرس مشتری را در اختیار آنها قرار می‌دهیم. در این صورت مشتری با تمام اطلاعاتی که در اختیار آنها قرار می‌گیرد، به تدریج تاجران افغانستانی را جایگزین تجار ایرانی می‌کند و از طریق تولید خود به همراه قاچاق زعفران از ایران محصول خود را تأمین می‌کند.»
او در ادامه توضیح می‌دهد: «زیرا ورود زعفران به افغانستان ممنوع است و با قاچاق زعفران از کشور ما و با برند خود در بازار جهانی و مشتریانی که ما طی ٤٠سال به دست آورده‌ایم، به فروش می‌رسانند، البته هم‌اکنون هم فروش زعفران ما ازطریق افغانستان با برند خودشان است اما راه دیگری برای صادرات ما به کشورهای پرمصرف دنیا وجود ندارد.»
جایگاه افغانستان را تقویت کرده‌ایم
میری با اشاره به اینکه ایران به صورت ناخواسته جایگاه افغانستان را در بازارجهانی زعفران تقویت کرده، در این زمینه ادامه داد: «تحریم‌ها موجب شده است ایران به ٤ کشوری که بیشترین مصرف زعفران را در جهان دارند،صادرات نداشته باشد و این صادرات را از طریق افغانستان انجام دهد. همین موجب شده است که جایگاه افغانستان در بازارجهانی تقویت شده است؛ زیرا به صورت رسمی بیش از ١٩ تن زعفران از گمرگ به افغانستان فرستاده شده است که اگر به همین میزان هم قاچاق زعفران را درنظر بگیریم، که مجموع آن از طریق افغانستان در بازار جهانی عرضه شود، باعث شده ما این جایگاه را خواسته یا ناخواسته در اختیار تجار و کشور افغانستان قرار دهیم.»
او در ادامه توضیح می‌دهد: «تمامی صادرکنندگان ما بخشی از صادرات خود را از طریق افغانستان انجام می‌دهند و مابقی کشور‌هایی که امکان صادرات برای ما وجود دارد را خودمان انجام دهیم. هندوستان، چین، آمریکا و عربستان که راه را برای صادرات زعفران ایران به کشورهای خود بسته است، پرمصرف‌ترین کشورهای دنیا برای مصرف زعفران نیز به شمار می‌روند، برای همین صادرات از طریق افغانستان است.»
