اقتصادآنلاین - پرهام کریمی؛ صحبت از بزرگترین اغام صنعتی تاریخ است. در اواخر سال ۲۰۰۰ جنرال الکتریک، با ارزش ترین شرکت جهان در آن زمان، موافقت کرد که ۴۳میلیارد دلار برای هانی‌ول که یک تولیدکننده آمریکایی کوچک در زمینه لوازم الکترونیکی هواپیما بود، بپردازد. جک ولش، مدیر عامل جنرال الکتریک بازنشستگی خود را به تعویق انداخت تا این معامله را به پایان برساند. معامله ای که با اسم رمز «پروژه طوفان» شناخته می شد، یک معامله تمام‌شده به نظر می‌رسید. مقامات آمریکایی تایید خود را اعلام کردند، و هیچ تهدیدی برای رقابت پیدا نکردند (جنرال الکتریک موتورهای جت می‌ساخت اما تجهیزات الکترونیکی هوایی را نه) انتظار می رفت که تنظیم‌گران سایر کشورها، بررسی این ادغام را به آمریکا واگذار کنند. بنابراین زمانی که در سال ۲۰۰۱ کمیسیون اروپا با این خرید مخالفت کرد، اتفاق شوکه کننده ای بود. ناظر رقابت اتحادیه اروپا استدلال کرد که یک شرکت با تنوع بالا می تواند قدرت زیادی در بازار قطعات هواپیما داشته باشد. مبارزان با انحصار در آمریکا در واکنش به تئوری کمیسیون درباره "اثرات گروه‌های کسب و کار" گلایه دارند. وزیر خزانه داری، پل اونیل، این حکم را "عجیب" خواند.
اکنون یکی دیگر از شکاف های مبارزه با انحصار فرامرزی باز شده است. در مارس ۲۰۲۱، کمیسیون تجارت فدرال آمریکا برای توقف تصاحب ۷میلیارد دلاری شرکت گریل، سازنده آزمایش تشخیص سرطان، توسط ایلومینا، غول توالی یابی ژن شکایت کرد. این کمیسیون ادعا کرد که این خطر وجود دارد که ایلومینا فناوری توالی‌یابی خود را از رقبای دیگر دریغ کند. در اول سپتامبر، یک قاضی در دادگاه داخلی آژانس این شکایت را رد کرد، چرا که تست‌های گریل در حال حاضر رقیبی ندارد که درباره آن صحبت شود. سپس، در ۶ سپتامبر، اتحادیه اروپا این معامله را مسدود کرد، بدون اینکه اهمیتی داشته باشد که گریل هیچ گردش مالی در این اتحادیه ندارد.
آنطور که لابی‌گران اتاق بازرگانی ایالات متحده پیشنهاد می‌کنند، حتی اگر حکم اتحادیه اروپا توسط کمیسیون تجارت فدرال تحریک نمی‌شد، این بار واکنش در واشنگتن نه منزجرکننده بلکه تحسین برانگیز بود. پرزیدنت جو بایدن شرکتهای قدرتمند را به دلیل قیمت های بالا، دستمزدهای پایین و سایر مشکلات مقصر می داند. لینا خان، رئیس کمیسیون تجارت فدرال فعال او، فلسفه ۴۰ساله ضد انحصار را رد می‌کند که طبق آن هدف قانون ضد انحصار حفاظت از رقابت و رفاه مصرف کننده و به نفع حمایت از رقبای واقعی و بالقوه و همینطور عرضه‌کنندگان، کارگران و سایر ذی‌نفعان است.
برای دلالان شرکتی، هرج و مرج و ناسازگاری به مانند یک سیلی در اندازه هانی‌ول خوشایند است! این اپیزود همچنین نشان می‌دهد که مبارزان جهانی انحصار چقدر جسورتر و بدون مرزتر می‌شوند. تاثیر بر تصاحب‌های آینده می تواند عمیق باشد.
سر و کله زدن با حوزه‌های قضایی متعدد در ادغام و اکتساب موضوع جدیدی نیست. زمانی که بزرگترین آبجوساز جهان، دومین سازنده بزرگ را در سال ۲۰۱۶ خریداری کرد، مجبور شد پرونده‌های ادغام را در بیش از ۳۰ کشور ارائه دهد. برای موارد این چنینی، مبارزان با انحصار به صورت قارچ گونه رشد کرده اند. فیلیپو لانچیری، اکنون در دانشگاه زوریخ، و همکارانش دریافتند که در سال ۲۰۱۰، ۱۲۷ کشور دارای رژیم ضد انحصار بودند که نسبت به ۴۱ کشور در سال ۱۹۷۹ رشد زیادی دارد. بسیاری اکنون نه تنها کارایی اقتصادی یک معامله را ارزیابی می کنند، بلکه مواردی مانند اینکه آیا این توافق در خدمت "منافع عمومی" است را نیز مورد بررسی قرار می دهند و در حال افزایش پرسنل هستند. سازمان رقابت و بازار بریتانیا در مدت پنج سال از ۶۵۰ کارمند به حدود ۸۵۰ مقام اداری رسیده است. دفتر اصلی ضد انحصار چین هم در حال افزایش نیروی سه برابری است.
تنظیمگرهای در حال افزایش در حال قدرت‌نمایی هستند که این تا حدی در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر این است که سستی آنها باعث شده تا تجارت بیش از حد انحصاری شود. شواهد و مدارک تخلف، عظمت فناوری بزرگی است که گاهی اوقات محصولات رایگان و اثرات شبکه قوی آن (جایی که اندازه باعث ایجاد اندازه بیشتر می‌شود) باعث می‌شود از نظر منتقدان "استاندارد رفاه مصرف کننده" قدیمی برای هدف نامناسب به نظر برسد.
غول‌های فناوری متهم به «اکتساب‌های کشنده» با هدف خفه‌کردن رقبای بالقوه در نطفه و خرید شرکت‌هایی در بازارهایی که روزی امیدوارند به آنها برسند هستند و اکنون تنظیمگرهای بیشتری نگران هستند که چنین ادغام‌های نامتعارفی، که در آن دو شرکتی که هیچ همپوشانی در کسب و کار ندارند، نوآوری را در بازارهایی که به ندرت وجود دارند، از بین می‌برد.
این موضوع منجر به پیچیدگی سوم می شود. در گذشته، دستورالعمل‌های ادغام ملی مشخص می‌کردند که چه زمانی شرکت‌ها برای ادغام نیاز به تایید دارند (معمولاً اگر مجموع فروش یا سهم بازار آنها از یک آستانه خاص فراتر رود). وقتی تنظیم‌گرها نگرانی‌های خود را در مورد قدرت بازار مطرح کردند، شرکت می‌توانست با پخش کردن فعالیت خود در چند نقطه به آنها آرامش بدهد. اکنون یک رقیب بالقوه می تواند از هر جایی بیاید، و همینطور چالش‌های نظارتی. و اگر ترس از اثرات گروه کسب و کار یا اکتساب کشنده باشد، هیچ راه حلی به جز عقب‌نشینی کامل شرکت ترکیبی از حوزه قضایی رضایت بخش نخواهد بود. برای شرکتهای اکتساب‌کننده با کسب‌وکار بزرگ موجود در یک بازار معین، این به معنی عدم شروع است.
منطق جدید ضد انحصار در راستای مجموعه‌ای از اقدامات و نه فقط گریل است. در فوریه، یک کاوش دقیق و طولانی باعث شد انویدیا، یک شرکت نیمه هادی آمریکایی، از تصاحب ۴۰میلیارد دلاری یک شرکت ژاپنی که مجوز طرح‌های تراشه‌ها را می‌دهد دست بکشد. در ماه جولای، کمیسیون تجارت فدرال آمریکا نیز شکایت کرد تا خرید ویدین، سازنده اپلیکیشن‌های تناسب اندام واقعیت مجازی توسط متا را مسدود کند، چرا که کمیسیون تجارت فدرال آمریکا می گوید به صورت غیرقانونی به دنبال توسعه امپراطوری خود در حوزه واقعیت مجازی (که قبلا شامل یک هدست واقعیت مجازی محدود و یک اپ استور واقعیت مجازی بود) است. تنظیم‌گران غربی و آسیایی بر روی اکتساب ۶۹میلیارد دلاری اکتیویزیشن بیلزارد (یک توسعه بازی‌هایی ویدیویی) متمرکز شده‌اند.
معامله خراب‌کن‌ها
البته این‌ها به معنی نابودی معاملات ادغام و اکتساب نیست و سال گذشته شاهد معاملاتی به ارزش ۳.۸ تریلیون دلار بودیم که نزدیک به رکورد بود. اغلب آنها به راحتی پیش خواهد رفت. ایلومینا علیه تصمیم اتحادیه اروپا درخواست تجدید نظر می کند و ممکن است بتواند به مسیر خود ادامه دهد. با این حال، سختی‌های این کار هزینه‌ها را برای همه بالا می‌برد. وکلا گزارش می‌دهند که هزینه‌های جدایی در قراردادهای ادغام در حال افزایش است و «تاریخ‌های خروج» که قبل از آن طرف‌ها می‌توانند بدون جریمه مالی از قرارداد کنار بروند، از چند ماه تا ۱۸ماه در اسناد مایکروسافت-اکتیویژن کشیده شده است. یک مدیر اجرایی در یک شرکت فناوری اکتسابی اظهار تاسف می کند که هر چه مدت زمان بیشتری برای انعقاد یک معامله طول بکشد، احتمال دارد که مزیت نوآورانه هدف کاهش یابد و دیگر دارایی کلیدی آن یعنی استعداد از بین برود.
بنابراین، برخی معاملات که زمانی معنی دار بودند، دیگر ارزش دردسر ندارند. برای دشمنان کسب و کارهای بزرگ مانند خانم خان، این نکته است. اگر به این معنی است که نوآوری از بین رفته، رفاه مصرف کننده محقق نشده یا ارزش سهامداران ایجاد نشده، غصه بزرگی است.
