اقتصاد آنلاین- محبوبه فکوری: صنایع کشور سال‌های متمادی است که با برخی مشکلات ناشی از نبود زیرساخت های مکفی برای انجام فعالیت‌های خود و البته تولید با تمام ظرفیت خود دست و پنجه نرم می‌کنند.
در این میان، در برخی از رشته‌های صنعتی آنقدر مجوزهای موازی برای ایجاد واحدهای صنعتی داده شده که حتی خود این تولیدکنندگان هم در برخی مواقع با هم رقابت‌های منفی به راه می‌اندازند و گاهی در برخی از صنایع هیچ توسعه‌ای داده نشده است؛ البته دسته سومی هم وجود دارند که اگرچه توسعه‌های مکفی برای آنها در نظر گرفته شده، اما اکنون به دلیل وقوع بحران انرژی چه در بخش تامین برق و گاز و چه در بخش تامین آب با مشکلاتی مواجه شده‌اند که اگرچه برخی از آنها بحرانی مربوط به سراسر کشور است، اما به هر جانمایی‌ها برای احداث برخی از صنایع هم با مشکلاتی مواجه بوده‌اند.
این موضوع به خصوص در صنایع معدنی و فولادی بیش از هر بخش دیگری به چشم می‌خورد؛ چراکه این صنایع انرژی‌بر بوده و حداقل در حوزه تامین آب، باید در نزدیکی دریا پایه‌گذاری می‌شدند تا بلکه امروز با مشکل تامین آب به عنوان یک معضل جدی مواجه نباشند.
به هر حال در گذشته هر اتفاقی که افتاده، اکنون وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت سیزدهم در نظر دارد که طرح آمایش سرزمینی را در حوزه صنعت، معدن و تجارت را برای شناسایی اولویت‌های این بخش‌ها و استفاده از ظرفیت استانهای کشور تدوین کند.
بر اساس آنچه که خبرنگار اقتصاد آنلاین کسب اطلاع کرده، دولت با اجرای طرح آمایش سرزمینی قرار است که به بررسی طرح‌های اولویت‌دار صنعتی، معدنی و تجاری در استانهای مختلف آن هم در قالب یک سند بپردازد. البته برخی صحبت از این به میان می‌آورند که در قالب سند جدیدی که قرار است وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوین کند، اولویت اصلی با اتمام طرح‌های نیمه تمام صنعتی است و پس از آن، در برخی از استان‌هایی که طرح نیمه تمام نداشته و در عین حال ظرفیت توسعه صنعتی را دارند، طرح آمایش به سمت اجرای طرح‌های جدید پیش خواهد رفت.
آنگونه که پیش از این وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بود، 76 هزار طرح نیمه تمام صنعتی در کشور در کشور وجود دارد که از این رقم 13 هزار طرح دارای پیشرفت بالای 60 درصد هستند که البته بخشی از آنها قرار بود که در سال گذشته در وزارت صمت افتتاح گردد. نکته حائز اهمیت آن است که 200 طرح ملی از این طرح‌ها بالای 70 درصد پیشرفت فیزیکی داشتند که این خود نشانگر ظرفیت عظیمی است که در این حوزه وجود دارد؛ به خصوص اینکه این 200 طرح نیمه تمام دارای پیشرفت بالای 70 درصد، اشتغال ۴۱ هزار نفری و سرمایه‌گذاری ۱۶۹ هزار میلیارد تومانی را تخمین زده‌اند.
حالا در راستای آنچه که وزارت صمت آن را طرح آمایش صنعتی، معدنی و تجاری کشور می‌خواند، پروژه‌های اولویت‌دار نیمه‌تمام صنعتی، معدنی و تجاری مناطق مختلف استانهای کشور بررسی شده و برای آنها برنامه دقیق و قابل اجرایی تدوین می‌شود.
آخرین گزارش‌ها از وزارت صنعت، معدن و تجارت حکایت از آن دارد که تاکنون، آمایش سرزمینی صنعتی، معدنی و تجاری در استان سیستان و بلوچستان تدوین شده و پنج استان دیگر از جمله کهکلویه و بویر احمد نیز در دست تدوین است؛ ضمن اینکه به گفته مقامات ارشد وزارت صنعت، معدن و تجارت، سیاست وزارت صمت، شناسایی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود استانها و همچنین تعیین تکلیف طرح‌های نیمه‌تمام در قالب طرح آمایش است؛ به نحوی که این وزارتخانه، با کمک سازمان‌های توسعه‌ای خود، قرار است که طی یک برنامه‌ریزی مشخص، تسهیلات و مشوق‌های لازم را فراهم کرده و به نوعی، زمینه توسعه صنعتی و معدنی استانهای محروم را مهیا می‌سازد.
در واقع هدف وزارت صمت این است که طی یک برنامه زمان‌بندی مشخص، اولویت‌های صنعتی، معدنی و تجاری استانی و شهرستانی استخراج گردد و تخصیص منابع بر اساس پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های استخراج شده از برنامه آمایش خواهد بود.
بر این اساس این مسئولیت به موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی داده شده تا مجری برنامه آمایش بوده و از تمامی ظرفیت‌ها در تدوین این طرح بهره‌مند شده و نسبت به تهیه و تدوین مطالعات آمایش سرزمینی برای هر یک از استانهای کشور با اتکا به مطالعات صورت گرفته اقدام کند.
دی واقع این طرح، با همکاری معاونت طرح و برنامه و سایر معاونت‌ها و حوزه‌های ستادی روسای سازمان‌های صمت هر یک از استانها تدوین شده و در تدوین آن هم، استانهای سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان جنوبی، لرستان، بوشهر و کرمانشاه در اولویت قرار دارند.
بر این اساس مقرر شده تا موضوعات جمعیتی و تصویر فضای مطلوب جمعیتی هر استان، به تفکیک شهرستان‌ها و بر اساس مطالعات موجود به گزارش پشتیبان اضافه گردیده و در نهایت برای تحقق هدف سالانه 500 هزار شغل جدید در بخش صنعت، معدن و تجارت کشور، شهرهای دارای بیشترین افراد بیکار در اولویت اقدامات قرار گیرند.
همچنین قرار است اقدامات کلیدی نیاز بر تحقق اهداف اشتغال سالانه بخش‌های صنعتی، معدنی و تجاری نیز استخراج شود؛ اگرچه باید توجه داشت که اشتغال غیرمستقیم طرح‌های در دست ساخت در محاسبات مدنظر قرار خواهد گرفت.
در این رابطه سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید که بخش‌های مختلف این وزارتخانه ماموریت بسیار ویژه‌ای را تحت عنوان آمایش سرزمینی بر عهده گرفته‌اند. او به این نکته هم اشاره کرده که با تا پایان سال، نسخه اولیه آمایش سرزمینی برای ۵۰ شهرستان ارائه خواهد شد؛ به نحوی که برای هر شهرستان برنامه عملیاتی شامل اهداف در حوزه‌های مختلف اشتغال، سرمایه‌گذاری و صادرات تدوین خواهد شد که مدیریت این برنامه با موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی خواهد بود.
فاطمی امین، توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌ها را از برنامه‌های مهم وزارت صمت خواند و اجرای این برنامه را گام کمک‌کننده در این راستا توصیف کرده و بر این باور است که با مشخص کردن برنامه‌ها و اقدامات در هر منطقه از کشور و انجام اقدامات مناسب که متناسب با ظرفیت‌های هر منطقه است طی چهار سال آینده، اقتصاد چند دهه آینده کشور جهت پیدا می‌کند؛ بنابراین آمایش سرزمینی موضوع مهمی است.
