اقتصادآنلاین _ پرستو بهرامی راد؛ ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره تحولات اخیر در عراق با بیان اینکه به صورت طبیعی تحولات جاری در عراق را با دقت و با حساسیت دنبال می‌کنیم، عنوان کرد: ایران همواره بر ثبات و اهمیت استقرار و امنیت این کشور مهم همسایه تاکید داشته و دارد و معتقد است امنیت عراق امنیت ایران و منطقه است. به تحولات این کشور با حساسیت اهتمام داشته و مسائل را دنبال می‌کنیم. تحولات جاری که به نظر می‌رسد ناشی از اختلافات سیاسی داخل است جزو امور داخلی عراق تلقی می‌کنیم و معتقدیم جریانات و احزاب و تشکل‌های سیاسی عراق می‌توانند در چارچوب قانون اساسی و سازوکارهای قانونی این کشور و به روش‌های مسالمت آمیز و توام با احترام متقابل از وضعیت جاری عبور کنند و با تشکیل دولت مردمی به توسعه و پیشرفت روزافزون عراق کمک کنند.
وی افزود: ایران همواره به انتخاب مردم عراق احترام گذاشته و معتقد است که گفت‌وگو بهترین روش برای حل مشکلات داخلی این کشور است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر وزیر نیرو به افغانستان در خصوص حق‌آبه هیرمند نیز تاکید کرد: بحث حق‌آبه موضوع بسیار مهمی است که رئیس جمهوری نیز اخیرا تاکید مضاعفی بر آن داشته است. اهتمام هیأت حاکمه سرپرستی در این خصوص نشانگر التزام مقامات این کشور به توافقات مشترک است. در وزارت خارجه موضوع را دنبال می‌کنیم وزیر خارجه بعد از تاکید و دستور رئیس جمهور با وزیر خارجه موقت افغانستان صحبت و بر این موضوع تأکید کرد.
کنعانی در ادامه درباره مذاکرات در وین نیز گفت: ایران همواره در مسیر مذاکرات بوده و روند مذاکرات را برای رسیدن به توافق جامع، پایدار و تضمین کننده منافع ایران در چارچوب برجام به ویژه منافع اقتصادی ایران منطقی و معقول می‌دانیم.
وی افزود: در روزهای اخیر پیام‌هایی رد و بدل شده و آقای بورل متنی مبتنی بر مذاکرات گذشته پیشنهاد داده که طرف‌ها هم آن را دریافت کرده‌اند. طرف ایرانی متن و پیشنهادات را به دقت مورد بررسی و نقطه نظرات خود را ارائه داده است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران با بیان اینکه در این میان شاهد تحرک طرف‌های دیگری هم بودیم و گفتوگوی مفصل رئیس جمهوری فرانسه با رئیس جمهوری کشورمان در همین خصوص بود، تاکید کرد: طرف فرانسوی برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها تلاش کرد و همزمان هم تلاش‌هایی از سوی برخی مقامات از جمله وزرای خارجه انجام شد و در تماس‌های تلفنی با امیرعبداللهیان دیدگاه‌ها و ابتکاراتی متمرکز بر نزدیک کردن دیدگاه‌ها با یکدیگر مطرح شد.
وی ادامه داد: ما در جایگاه خود از هر ابتکاری که برای دستیابی به توافق کمک کننده باشد استقبال کرده و همواره واکنش مثبت نشان داده‌ایم. تا به امروز نیز همواره مبدع و منعطف بودیم و در میز مذاکرات حضور یافته‌ایم.
کنعانی تصریح کرد: پس از تبادل پیام‌هایی که در هفته‌های اخیر رخ داد و بررسی‌هایی که بر روی متون پیشنهادی انجام شد این احتمال وجود دارد در آینده نزدیک بتوانیم در خصوص تعیین زمان مذاکرات به نتیجه‌ای برسیم و احتمالا شاهد دور جدیدی از مذاکرات باشیم. باید تأکید کنم این بستگی کامل به اراده طرف مقابل مشخصا طرف آمریکایی دارد که برای دستیابی به توافق منطقی معقول و پایدار آمادگی خود را نشان دهد و از طرح موضوعات غیرمرتبط خودداری کند.
کنعانی گفت: ایران دستیابی به توافق را راهبردی جدی تلقی کرده و به مذاکرات نگاه تاکتیکی ندارد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره تامین سوخت لبنان توسط ایران نیز بیان کرد: در جریان شرایط سخت مردم لبنان هستیم که ناشی از سیاست‌های غلطی است که برخی دولت‌ها در ارتباط با این کشور در پیش گرفته و شرایط اقتصادی لبنان را به گونه‌ای رقم زدند که مردم این کشور در رنج هستند.
وی ادامه داد: ما از این وضعیت ناراحت هستیم و اگر امکان و توانی داشته باشیم به ملت و دولت لبنان در چارچوب مناسبات دوستانه و برادرانه کمک می‌کنیم. چنانچه درخواست رسمی از سوی دولت لبنان به ایران ارائه شود ایران هم با نگاه مثبتی آمادگی دارد تامین سوخت را با مقامات دولت لبنان گفت‌وگو کند.
این دیپلمات درباره تلاش قطر و عمان در بحث مذاکرات ایران و آمریکا بیان کرد: برخی کشورهای دوست در منطقه در ارتباط با موضوع هسته‌ای انگیزه‌های مثبتی دارند و در این زمینه نقش آفرینی و ارائه پیشنهاد می‌کنند و قطر و عمان از جمله کشورهایی هستند که همواره رابطه خوب و نزدیکی با آنها داشته‌ایم و علاقه‌مند به ایفای نقش مثبتی در مسائل جاری هستند.
کنعانی درباره شرایط مذاکرات ایران و عربستان گفت: اراده مثبت در دو طرف دیده می‌شود و ما فاز جدیدی از گفت‌وگوها را بین دو کشور با نقش مثبت برادران در عراق آغاز می‌کنیم. زمان دقیقی برای مرحله جدید گفت‌وگوها تعیین نشده اما امیدواریم شرایط در عراق به سمت مثبت پیش برود و دوستان ما در عراق هم نقش سازنده قبلی را در این چارچوب ایفا کنند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره درگیری مرزی با نیروهای طالبان در مرزهای شرقی نیز اظهار داشت: موضوع افغانستان برای ما حائز اهمیت است. در مورد اتفاقات دو روز گذشته در مرز مشترک با افغانستان برداشت ما بر اساس اظهارنظرهایی که مراجع ذیربط در ایران داشتند این است که این اتفاقات ناشی از عدم توجیه درست نیروهای مرزبانی افغانستان به خطوط مشترک مرزی و خطوط شناخته شده مرزی دو کشور است.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته اقداماتی را در حوزه مرزی انجام دادیم ایجاد یک دیوار امنیتی برای مقابله با بحث تردد قاچاقچیان و مقابله با قاچاق مواد مخدر و در بخشی از این مناطق به نظر می‌آید نیروهای مرزبانی افغانستان توجیه وضعیت مرزی نیستند و شناخت دقیقی از مناطق و خطوط مرزی ندارند و برخی اقدامات و تحرکات آنها باعث ایجاد سوءتفاهم و بعضا برخورد مرزی می‌شود. این انتظار را از مقامات سرپرستی افغانستان داریم که نیروهای مرزبانی خود را با دقت بیشتری توجیه کنند و نسبت به خطوط مرزی آشنا و نسبت به وظایف آنها توجیه کنند تا شاهد تکرار این گونه اتفاقات نباشیم.
کنعانی درباره تعیین نماینده ایران در آژانس و تعاملات ایران و این سازمان نیز بیان کرد: نذیری اصل برای این سمت انتخاب شد که فردی مجرب و دیپلماتی برجسته است که کار خود را آغاز کرد. همکاری با آژانس با دقت و اهتمام بیشتری دنبال خواهد شد. همکاری با آژانس برای ما حائز اهمیت است ایران کشور مسئولیت پذیری است و به مسئولیت‌های خود عمل کرده و انتظار دارد آژانس در ارتباط با موضوعات ایران به صورت حرفه‌ای و منصفانه و به دور از شائبه‌های سیاسی عمل کند و نقش تسهیلگر را در مذاکرات ایفا کند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی در خصوص مذاکرات برجامی گفت: ایران در چارچوب توافق باقیمانده و طرفی که توافق را ترک کرده دولت آمریکا بوده است و هزینه‌های غیرضروری بر ایران و جامعه جهانی و اعضای توافق وارد کرده است.
وی ادامه داد: ایران مسئولیت پذیر بوده و در همین راستا و متعهدانه در چارچوب توافق عمل کرد و انتظار می‌رود دولت آمریکا مسئولانه عمل کند و با اراده سیاسی به توافق برگردد و در چارچوب توافق منافع کامل خود را تامین کند. اینکه دولت آمریکا چه تصمیمی دارد به مقامات آمریکایی برمی‌گردد.
کنعانی تاکید کرد: انتظار داریم مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که با جدیت عمل و پیشنهاداتی را مطرح می‌کند و دیگر مقامات اروپایی که با ما ارتباط دارند و بر ضرورت بازگشت به توافق تاکید می‌کنند تاکید مضاعفی را به دولت آمریکا داشته باشند چرا که این مسیری دو طرفه است.
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه تصریح کرد: تبادل زندانیان مذاکره مستقیمی با دولت آمریکا در این رابطه و هیچ موضوع دیگری اعم از هسته‌ای و غیر هسته‌ای داریم و گفت‌وگوها از طریق واسطه انجام می‌شود. در مورد زندانیان هم موضع ما مشخص است و انتظار داریم دولت آمریکا شهروندان ایرانی را که صرفا به اتهام دور زدن تحریم‌های آمریکا بازداشت کرده بدون قید و شرط آزاد کند. ما تابعیت دوگانه را در ایران به رسمیت نمی‌شناسیم و اینها را شهروندان ایرانی می‌دانیم و مبتنی بر حاکمیت قضایی خود با اینها تعامل کردیم و برخورد ما قضایی است و سیاسی نیست. ایران برای هر موضوع انسانی آمادگی دارد در صورتی که طرف مقابل نیز چنین باشد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره آتش بس در یمن نیز بیان کرد: موضوع یمن موضوع مهمی است. موضع ما درباره جنگ ظالمانه علیه یمن روشن بود و معتقد هستیم این جنگ نباید شکل می‌گرفت و راهکار آن سیاسی است نه نظامی. همواره حامی آتش بس بودیم با این نگاه که زمینه برای شکل گیری روند سیاسی ایجاد شود. از آتش بس حمایت کردیم و معتقدیم آتش بس ضرورت اساسی است که روند سیاسی آغاز شود. آتش بس باید ادامه یابد اگرچه به تنهایی برای حل و فصل بحران یمن کافی نیست. اقدامات تکمیلی دیگر به ویژه رفع محاصره ظالمانه یمن باید در سریع‌ترین زمان ممکن شکل بگیرد.
وی افزود: لازم است در این برهه، اجازه فعالیت بنادر آبی و فرودگاهی یمن صادر شود و امکان رسیدن کمک‌های اولیه و انسانی و مایحتاج اساسی برای یمن باشد و امکان گفتوگوی یمنی - یمنی شکل بگیرد از ادامه آتش بس حمایت می‌کنیم.
کنعانی با بیان اینکه نگاه به شرق به عنوان وجهی از سیاست خارجی متوازن و پویای ایران مورد توجه دولت سیزدهم است، توضیح داد: در یک سال گذشته هم ما نتایج چشمگیر حاصل این نگاه را در روابط با همسایگان و کشورهای حوزه شرق دیدیم. نگاه به شرق به معنای نادیده گرفتن غرب در مناسبات خارجی ایران نیست. ایران توسعه روابط را با هر کدام از کشورها در هر حوزه‌ای که مبتنی بر مصالح و منافع باشد دنبال و نسبت به آن جدیت دارد.
وی با تاکید بر اینکه به دنبال شکل دهی بلوک‌بندی‌های شرقی و غربی و ائتلاف سازی‌هایی از این دست نیستیم، افزود: تاکید ما این است که همکاری‌ها باید با کشورهای مختلف سازنده باشد ولی حوزه شرق به عنوان حوزه تاریخی و تمدنی و جغرافیایی برای ما حائز اهمیت است. اراده مشترک در عالی‌ترین سطح برای گسترش روابط با چین وجود دارد. گفت وگوی اخیر روسای جمهور دو کشور بخش قابل توجهی ناظر بر بعد دوجانبه همکاری‌ها و فعال سازی برنامه جامع همکاری‌های ۲۵ ساله دو کشور بوده است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران اکنون وارد فاز اجرایی این توافق شده‌ایم، تصریح کرد: در سفر سال گذشته وزیر خارجه به چین و دیدار با همتای خود عملا به صورت مشترک اجرایی شدن این توافق را رسما اعلام کردیم و از آن زمان تاکنون جهش خوبی را در روابط اقتصادی و تجاری دو کشور شاهد بودیم که این جهش در سایه تحریم‌های آمریکا جهش قابل توجهی است.
وی ادامه داد: در این مدت رشد ۴۳ درصدی تجارت خارجی ایران و چین را شاهد بودیم رشد ۵۸ درصدی صادرات به چین را شاهد بودیم و این تنوع همکاری‌های اقتصادی و تجاری در حوزه‌های مختلف بوده است و هم در حوزه صنعتی، کشاورزی، گمرکی و .. بوده است. در سایه داشتن یک سند جامع و وجود اراده سیاسی مشترک در عالی‌ترین سطح بین دو کشور و مبتنی بر سیاست ایران مبنی بر گسترش مناسبات با همسایگان و حوزه شرق و سیاست آسیا محور خوشبین هستیم که اتفاقات مثبتی در روند رو به رشد مناسبات ایران با چین شکل بگیرد و این مبتنی بر منافع و مصالح دو کشور است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال اقتصادآنلاین درباره خبر منتشر شده مبنی بر گذاشتن پنج شرط امارات برای ایران در ارتقای روابط عنوان کرد: سفارتخانه‌های دو کشور در تهران و ابوظبی فعال هستند و شاهد شکل گیری یک فضای مثبت سیاسی در روابط دو کشور بودیم و مقامات دولت امارات مواضع مثبتی داشتند و اعلام کردند امارات تصمیم گرفته سفیر خود را به تهران اعزام کنند. در ارتباط با امارات وضعیت ما رو به جلو است و پیش بینی می‌کنیم در فضای مثبت سیاسی در منطقه در روابط با امارات شاهد ارتقای روابط دیپلماتیک و تعمیق و توسعه روابط دوجانبه باشیم. ۵شرط هم مباحث رسانه‌ای است و قابل استناد نیست.
کنعانی در مورد مطلب منتشر شده در روزنامه وال استریت ژورنال مبنی بر فشار به ایران با تحریم صادرات نفت گفت: ایران تاکید می‌کند که اگر اراده سیاسی مثبتی از سوی دولت آمریکا برای بازگشت به توافق وجود دارد باید به شروط و مقدمات آن هم ملتزم باشد. یافته مشخصی در خصوص این خبر ندارم ولی هر اقدام غیرمنطقی و غیرمعقولانه در ارتباط با ایجاد موانع جدید در روند فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی ایران ایجاد یک مانع جدید بر روند بازگشت همه طرف‌ها به توافق است و متناسب با هر اقدام دولت آمریکا اقدامات خود را تنظیم می‌کنیم.
کنعانی درباره موضع ایران در خصوص پیشنهاد بورل بیان کرد: تعبیری که از تلاش‌ها و نقش بورل داریم مثبت و ارزیابی ما این است که بورل با جدیت تلاش می‌کند نقش خود را برای نزدیک کردن دیدگاه‌های طرفین و زمینه سازی برای آغاز دور جدید مذاکرات انجام دهد و ما از آن ابلاغ ضرب الاجل نمی‌بینیم. امیدواریم در چارچوب نقش مثبت ایشان و هم نقش مثبت دیگر کشورهایی که اشاره کردم شاهد شکل گیری مقدمات مناسب برای آغاز دور جدید مذاکرات باشیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه هر کشوری در زمینه مذاکرات ورود کرد با جدیت دیدگاه‌های آنها را شنیدیم و استقبال و حتی مبدع عمل کردیم، تصریح کرد: سعی می‌کنیم خوشبین باشیم که نقش بورل مثبت باشد. معتقدیم مذاکره در سایه تهدید امکانپذیر نیست و معمول نیست یک طرف تهدید و دعوت به مذاکره کند. آمریکا می‌داند ایران در سایه تهدید مذاکره نخواهد کرد و تهدید نتیجه بخش نخواهد بود.
وی درباره سناریو‌ها و اقدامات دیگر ایران در صورت عدم به نتیجه رسیدن مذاکرات بیان کرد: دولت آقای رئیسی از ابتدا اعلام کرد در بحث اقتصاد و معیشت مردم این را به روند مذاکرات گره نمی‌زنیم و روند اقتصاد و تامین معیشت مردم را خارج از چارچوب مذاکره دنبال می‌کنیم و تاکید دیگر کردند که مذاکره در بحث رفع تحریم‌ها برای ما تنها موضوع سیاست خارجی نیست و یکی از این موضوعات است. وزیر خارجه هم تاکید خاص داشت. آنچه در یک سال گذشته رخ داده در حوزه روابط و مناسبات خارجی ایران با کشورهای پیرامون ما در منطقه و همسایگان مرزی و فرامرزی مبتنی بر این رویکرد بود که مذاکرات و معیشت مردم را در مکانیسم خود دنبال می‌کنیم.
وی ادامه داد: اتکا به تحریم‌ها و افزایش فشار در سایه تحریم برای ایجاد شرایط روانی سخت برای گرفتن امتیاز لازم در میز مذاکره نتیجه نخواهد داد.
کنعانی درباره نقش چین در مذاکرات گفت: نقش چین را سازنده می‌دانیم و به اندازه کافی در این بحث با حسن نیت عمل کرده و در روند مذاکرات جدید تلفنی چین حسن نیت خود را نشان داده و نقش آن را سازنده و مکمل می‌دانیم و نقصانی در این زمینه دیده نمی‌شود.
