اقتصادآنلاین ـ پرستو بهرامی‌راد؛ دو رقیب بزرگ منطقه خاورمیانه دور یک میز برای کاهش تنش در بغداد نشسته‌اند. این گفتگوها به مرحله پنجم رسیده و به نظر می‌رسد بزودی از مرحله مذاکرات امنیتی به مذاکرات دیپلماتیک وارد می‌شود.
بعد از چندین ماه توقف یکم اردیبهشت ۱۴۰۱ بار دیگر نمایندگان ایران و عربستان با میانجی‌گری عراق به گفت‌و‌گو پرداختند. مصطفی الکاظمی، نخست‌‌‌وزیر عراق بعد از دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان گفت: مطمئن هستیم که تفاهم میان ایران و عربستان نزدیک است.
دیدار اخیر ایران و عربستان در بغداد در سطح امنیتی و با حضور مقامات بلندپایه برگزار شد. فواد حسین، وزیر خارجه عراق بعد از این دیدار بیان کرد: دو طرف سعودی و ایرانی بر سر یک یادداشت تفاهم ۱۰بندی به توافق رسیدند. آنها توافق کردند که دور بعدی مذاکرات در سطح دیپلماتیک برگزار شود. در این مذاکرات به موضوع تداوم آتش‌بس در یمن پرداخته شد.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در خصوص گفت‌‌‌وگوهای بغداد بین ایران و عربستان گفت: این مذاکرات جدی، مثبت و رو به جلو بوده و درباره دور بعدی گفت‌‌‌وگوها نیز توافق حاصل شده است.
به گفته برخی منابع آگاه این دور از مذاکرات میان دو کشور با توافق در سطح امنیتی و انتقال گفت‌‌‌وگوها به وزارتخانه‌‌‌های امور خارجه دو کشور پایان یافته و در ادامه مقدمات مذاکرات دیپلماتیک با حضور مقامات و دیپلمات‌‌‌های دو کشور فراهم خواهد شد.
گفت وگوهای اخیر ایران و عربستان بیانگر تحولی چشمگیر برای دو رقیب منطقه‌ای است که بیش از یک دهه درگیر جنگ‌های نیابتی در سراسر منطقه بوده‌اند. این تغییرات برای عربستان به دلیل از دست دادن حامی بزرگی مثل دونالد ترامپ، رییس جمهوری سابق آمریکا است. عربستان بعد از این تغییر احساس ناامنی‌های سیاسی و اقتصادی در منطقه کرده است. البته به نقش عراق، پاکستان و چین در میانجی‌گری میان تهران و ریاض هم باید توجه داشت.
پیش از این، نگاه عربستان برای تحقق اهداف سیاسی و اقتصادی همواره به آمریکا و غرب بوده است. اما مجموعه‌ای از حوادث به اضافه تلاش واشنگتن برای خروج از خاورمیانه به ریاض فهماند که آمریکا دیگر نمی‌تواند حامی آنها در منطقه باشد. روند مذاکرات ایران و عربستان را باید در روند مذاکرات برجامی ایران هم دنبال کرد. هر چه مذاکرات وین به توافق نزدیک‌تر می‌شود، مذاکرات ریاض و تهران نیز توافق نزدیک‌تر می‌شود.
از سوی دیگر نزدیکی ریاض و تهران نظم سیاسی منطقه را به شکل چشمگیری تغییر خواهد داد. همچنین با توجه به این که عربستان سعودی و ایران اصلی‌ترین شرکای تجاری چین در خاورمیانه هستند، ثبات بین دو رقیب برای معاملات پکن در منطقه مفید خواهد بود. به همین دلیل، چین، همراه با پاکستان، نقشی حیاتی در تسهیل تنش‌زدایی میان ریاض و تهران ایفا می‌کند. از طرف دیگر کشورهای منطقه از جنگ‌های نیابتی و تنش‌ها که عامل اصلی روابط پرتنش تهران و ریاض بوده، رها می‌شوند. با این حال باید دید که این روند مذاکرات تهران و ریاض بر ریل کاهش کامل تنش‌ها قرار میگیرد یا خیر؟
