اقتصاد آنلاین- شادی همایونی؛ بخشی از این مطالبات معوق مربوط به اعضای شاغل هستند، اما نکته قابل تأمل این است که بر اساس مکاتبه صندوق ذخیره فرهنگیان با وزارت آموزش و پرورش از مهرماه ۱٣٩۴ تا مهرماه ۱۴۰۰ تعداد ۱۸٣.۲٦۰ نفر عضو صندوق ذخیره فرهنگیان بازنشسته شده‌اند که به علت عدم تأدیه بدهی دولت به این صندوق، جمعاً به میزان ۵۱۰۰۵۰ میلیارد تومان مطالبات معوق دارند. عدم واریز سهم دولت به حساب صندوق ذخیره فرهنگیان درحالی است که سایر کارکنان دولت به موجب بند ب ماده ۱ قانون تشکیل حساب پس انداز کارکنان دولت ماهیانه از معادل ۱۰۰ درصد واریزی خود به عنوان سهم دولت برخوردار می‌شوند.
به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، به رغم مشکلات و چالش‌های صندوق ذخیره فرهنگیان در ابعاد مدیریت، نظارت، ماهیت حقوقی، جایگاه فرهنگیان در اداره و نظارت بر آن، عدم واریز سهم دولت از یکسو سبب شده است که بازنشستگان وزارت آموزش و پرورش از دریافت سهم الشرکه دولت و سود حاصل از سرمایه‌گذاری آن محروم شوند و ازسوی دیگر صندوق ذخیره فرهنگیان فرصت سرمایه‌گذاری از قِبل این منابع مالی را از دست بدهد. ازهمین رو می‌توان با تهاتر بدهی‌های صندوق و شرکت‌های زیرمجموعه آن به دولت، به تأدیه بخشی از مطالبات صندوق از دولت با اولویت پرداخت مطالبات اعضای بازنشسته صندوق اقدام کرد.
متن ماده ۸۵ قانون برنامه ششم توسعه: کارکنان وزارت آموزش و پرورش که عضویت صندوق ذخیره فرهنگیان را پذیرفته اند و یا خواهند پذیرفت باید ماهیانه درصدی از حقوق و مزایای خود را تا پنج درصد (%٥)به حساب صندوق واریز کنند و دولت نیز موظف است همهساله معادل سهم واریزی اعضا به حساب صندوق ذخیره فرهنگیان را بهطور کامل در ردیف اعتباری خاص در بودجه سنوانی منظور و پرداخت نماید. متن ماده قانونی فوق بهصورت روشن و واضح دال بر این است که دولت موظف است سالیانه معادل واریزی فرهنگیان به صندوق ذخیره فرهنگیان را در قالب ردیف اعتباری خاصی در بودجه سنواتی منظور و به حساب این صندوق واریز نماید. بررسی قوانین بودجه سنواتی سال‌های قانون برنامه ششم توسعه نیز نشان می‌دهد که همواره در این قوانین، ردیف اعتباری خاصی با عنوان کمک به صندوق ذخیره فرهنگیان به تصویب رسیده است:
سهم واریزی دولت به صندوق ذخیره فرهنگیان افزون بر تکلیف ماده ۸٥ قانون برنامه ششم توسعه، در قوانین بودجه سنوانی نیز به تصویب رسیده و این واریزی بر دولت تکلیف شده است. اگرچه عدد مصوب در قوانین بودجه به نسبت میزان واریزی فرهنگیان بسیار ناچیز است درحالی که براساس ماده ۸٥ قانون برنامه ششم، سهم واریزی دولت باید معادل سهم واریزی فرهنگیان باشد.
میزان واریزی اعضای صندوق در طی سال‌های قانون برنامه ششم یعنی تا سال ۱٣٩٩ برابر با ۲۰۰۶ میلیارد تومان است، اما مجموع سهم تکلیفی دولت براساس قوانین بودجه سالیانه در بازه پنج ساله برنامه ششم معادل ۱۴/۲ درصد از میزان واریزی فرهنگیان عضو صندوق ذخیره است.
به بیان دیگر معادل ۸٥/۸ درصد از واریزی فرهنگیان در قوانین بودجه سنواتی به عنوان تکلیف دولت به تصویب نرسیده و نادیده گرفته شده است.
همانطور که گذشت براساس ماده ۸٥ قانون برنامه ششم توسعه دولت باید معادل ۱۰۰ درصد واریزی فرهنگیان را به حساب صندوق واریز کند، اما متأسفانه تا پایان سال ۱٣٩٩ فقط ۲۸۵ میلیارد تومان یعنی معادل ۱۸ درصد از بدهی خود به صندوق را واریز کرده است. روند تأدیه تعهدات دولت نسبت به صندوق از سال ۱٣٩٦ تا ۱٣٩٩ کاهشی است، به نحوی که این عدد در سال ۱۳۹۶ به میزان ۱۰۰ درصد و سال ۱٣٩۷ برابر ۳۱.۷ درصد بوده که در سال ۱٣٩۸ و ۱٣٩٩ به صفر رسیده است. درخصوص تعیین میزان بدهی دولت به صندوق ذخیره فرهنگیان، هم سازمان برنامه و بودجه کشور در گزارش عملکرد قانون برنامه ششم توسعه طی سال‌های ۱٣٩٦ تا ۱٣٩۸ به عدم تأدیه بدهی دولت به صندوق ذخیره فرهنگیان اشاره کرده است و علت آن را محدودیت‌های منابع مالی دولت عنوان کرده است شایان ذکر است که در قوانین بودجه سنواتی ردیف متفرقه‌ای با عنوان پرداخت مطالبات صندذوق ذخیره فرهنگیان با موضوع تأدیه بدهی‌های معوق دولت به صندوق ذخیره فرهنگیان وجود داشته است، اما در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ این ردیف وجود ندارد.
