اتاق‌بازرگانی بایدسیاست‌گذارباشد نه‌مشاوردولت
علی‌محمد رجالی یکی از کارآفرینان برتر و شناخته شده کشور است که این دوره کاندیدای انتخابات اتاق بازرگانی شده است.
وی صاحب هلدینگی متشکل از چندین و چند شرکت زیرمجموعه است که به‌صورت زنجیروار هرکدام زیرمجموعه دیگری قرار می‌گیرند. از تولید موکت و امثالهم که برند ظریف مصور را تاسیس کرده تا پتروشیمی رجال که نخستین پتروشیمی خصوصی کشور است و نهادهای تولید ظریف مصور را تولید می‌کند. وی که زنجیره تامین کالای کامل شده در بخش تولید را راه‌اندازی کرده صاحب بزرگ‌ترین گلخانه ارگانیک خاورمیانه نیر هست. همچنین در زمینه دیوارهای عایق برای بهسازی ساختمان نیز بسیار موفق عمل کرده است. وی که کار اقتصادی را از 6 سالگی با اداره بوفه مدرسه‌اش شروع کرده پیش از انقلاب به تاجری موفق تبدیل می‌شود و پس از انقلاب به صنعت می‌آید و کارخانه تولید موکت ظریف مصور را تاسیس می‌کند. این کارخانه هم‌اکنون با تولید سالانه 55 میلیون متر تولید موکت از بزرگ‌ترین واحدهای تولیدی در خاورمیانه است و این درحالی است که کشور ترکیه سالانه فقط40میلیون متر تولید موکت دارد. همانطور که گفته شد، رجالی نخستین واحد پتروشیمی بخش خصوصی را نیز در سال 79 تاسیس کرد. رجالی انگیزه خود را در این امر کمبود مواد اولیه در بخش تولید دانسته و می‌گوید: هر کجا احساس کمبود کردم خودم مواد اولیه مورد نیاز را به تولید انبوه رساندم. وی علت ماندگاری خود را در عدم وابستگی به دولت می‌داند و معتقد است اتاق باید سیاست‌گذار باشد و نه مشاور دولت. آقای رجالی چه کسانی باید به اتاق بیایند؟ اتاق یک نهاد عمومی بخش خصوصی است. اگر سه قوه را در نظر بگیریم، اهمیت اتاق از آنها کمتر نیست. نباید اتاق را دست کم گرفت. در نتیجه افرادی هم که می‌خواهند به اتاق بیایند خیلی مهم است. به نظر من نخستین ویژگی کسی که می‌خواهد به اتاق بیاید ایمان و خداترسی است. کسی که از خدا می‌ترسد، جناحی و باندی عمل نمی‌کند. بازی سیاسی در اتاق نمی‌کند. دوم اینکه این افراد باید از دل بخش خصوصی بیرون بیایند. گرم و سرد و بالا و پایین تولید و تجارت را دیده باشند و از تجربه کافی برخوردار باشند. علم و آگاهی از شرایط روز مملکت و دنیا نیز بسیار اهمیت دارد و کسی که به اتاق می‌آید باید به‌روز باشد و مسایل روز را به‌خوبی درک کند. اما مهم‌تر از همه کسی که می‌خواهد به اتاق بیاید باید امیدوار باشد. باید امید داشته باشد که می‌تواند کاری برای مملکت و برای این مردم انجام دهد. اگر ناامید باشد همه را ناامید خواهد کرد. یاس بدترین آفت کار و تلاش است. امیدواری مهم‌ترین راز پیروزی برای کشور و برای اتاق است. در آخر فکر می‌کنم تعهد به اشتغال و ایجاد شغل برای بیکاران، تعهدی اخلاقی است که همه اعضای اتاق باید به‌عنوان اولویت کاری خود قرار دهند. کسی می‌تواند این تعهد را بدهد که توانایی حل مساله داشته باشد. مسایل بسیاری را در کسب وکار خود حل کرده باشد و این توانایی‌اش را در جهت حل معضل اشتغال قرار دهد. چرا این دوره تا این حد از انتخابات اتاق بازرگانی استقبال شده است؟ در دوران ریاست‌جمهوری روحانی فضایی برای اقتصاد باز شده است. مردم حس می‌کنند آن حالت دیکتاتوری و نگاه بالا به پایین به اتمام رسیده است. تجار و تولیدکنندهها احساس می‌کنند اتاق بازرگانی دیگر آن اتاق بازرگانی که صرفا تشریفاتی باشد، نیست. با عنایت به اینکه آقای نهاوندیان نیز از اتاق به دولت ورود پیدا کرد، وضعیت اتاق تغییر کرد بسیاری احتمال این را می‌دهند که اتاق بتواند تغییری در امور ایجاد کند.
برخی از صنف‌ها برای نخستین بار در این دوره کاندیداهایشان به اتاق می‌آیند، چه شد که در این دوره استقبال بانکی‌ها به‌خصوص بانک خصوصی تا این حد زیاد شده است؟ بانک‌ها در این دو سال اخیر مورد هجوم بزرگی هم از طرف تولیدکنندهها و هم از سوی اتاقی‌ها هستند. به همین دلیل این گروه تصور می‌کنند اگر به اتاق ورود پیدا کنند از هزینه‌هایشان کم خواهد شد در واقع این روال یک حالت دفاعی دارد. شما خودتان به‌عنوان کسی که از بدنه بخش خصوصی هستید موافق این اتفاق هستید؟ موافقت من برای آمدن یا نیامدن افراد مهم نیست. مهم این است که چه کسانی به این گروه‌ها رای می‌دهند و آیا این گروه‌ها رای می‌آورند یا خیر. اگر رای آوردند، مشخص می‌شود که لابی بسیار قوی داشتند و همانطور که به‌خوبی پول درمی‌آورند به همان اندازه هم خوب هزینه می‌کنند. در وضعیتی که در دولت پیشین مقامی مانند وزیر امورخارجه حین خدمت در خارج از کشور عزل می‌شود، مشخص است که بخش خصوصی نمی‌تواند عرض اندامی داشته باشد. در دولت گذشته دوره کوتاه‌قامتان بود و اجازه داده نمی‌شد بلندقامتان حرکت داشته باشند. در نتیجه بخش خصوصی واقعی نمی‌توانست حضور جدی داشته باشد. خود من اصلا حاضر نبودم در اتاق حاضر شوم. اما اکنون فضا فرق کرده و باید خصوصی‌های واقعی به میدان بیایند و الحمدلله آمده‌اند. حالا با حضور دولت جدید شما به‌عنوان نماینده اتاق بازرگانی آتی چه برنامه‌هایی برای حضور در اتاق جدید دارید؟ من با این شعار آمده‌ام که اتاق اتفاق تازه‌یی می‌خواهد. خبرهای جدیدی در راه است. قرار بر این است که رویه تغییر کند یعنی ما تا دیروز مشاور عالی دولت‌ها و رییس‌جمهورها بوده‌ایم اما اکنون عقیده من این است که اتاق باید سیاست‌گذار دولت‌ها باشد و نه مشاور آنها. نکته‌یی که وجود دارد این است که در قانون نوشته شده اتاق مشاور سه قوه است. از نظر شما قانون را باید تغییر دهیم یا همین قانون را باید به شکل دیگری تفسیر کرد؟ اصلا با این قانون امکان کار کردن وجود ندارد. قانون باید تغییر کند. من اگر به اتاق بروم قانون را تغییر داده و قانونگذاری می‌کنم نه مشاوردهی.
در این قانون جدید قرار است اتاق چه جایگاهی داشته باشد؟ عنوان این اتاق پارلمان بخش خصوصی است. پارلمان خصوصی به معنی مشاور خصوصی نیست بلکه دولت قبول دارد این اتاق پارلمان خصوصی است و مردم هم رأی می‌دهند. قرار نیست برویم دور هم بنشینیم و گپ بزنیم و بخوریم و بیرون بیاییم. این روالی بوده که تا الان در اتاق وجود داشته است قرار نیست که در آینده هم کارها مثل گذشته باشد. ارزیابی شما از ساختار فعلی اتاق چیست؟ رابطه اعضای نمایندگان با هیات رییسه کارایی دارد یا باید تغییر کند؟ افراد بسیاری واقعا زحمت کشیده‌اند و یک نیم صدایی را به گوش دولتمردان رسانده‌اند ولی این کافی نیست و باید در گوش وزرا داد زد تا بشنوند. تنها مرجعی که می‌تواند فریاد بزند، اتاق است زیرا سیاسی صحبت نمی‌کند و به هیچ ارگان دولتی وابستگی ندارد و گلایه‌هایشان از جنس مردم است. دولت 30 نفر است و هیات دولت 40 نفرند و با اطرافیانش نهایتا 1000نفرند ولی اتاق نماینده 80میلیون نفر است. گرفتن بازار در خارج از ایران و از رقبا و نگهداری آن از کار تولید در داخل سخت‌تر است. به‌مخصوص در این شرایط اقتصادی که وجود. بسیاری از بخش خصوصی‌های حقیقی در گروه ائتلاف بزرگ هستند، افتخار من این است که در گروه ائتلاف بزرگ حضور دارم چون افراد بزرگی در این گروه هستند. شما اتاق را نماینده 80 میلیون نفر خواندید ولی در دوره پیش که رای‌گیری انجام شد 16درصد صاحبان کارت بازرگانی رای دادند. چرا اینقدر استقبال کم شد؟ در گذشته بازرگانان تصور کردند هرکسی به اتاق می‌رود، کاری از دستش بر نمی‌آید ولی این بار تصور همه این است افرادی که به اتاق ورود پیدا خواهند کرد، کاری انجام خواهند داد. این‌بار دید جامعه با دوره‌های گذشته تفاوت دارد. اتاق آن طور که باید و شاید به وظایفی که داشت عمل نکرد و به اهدافش نرسید اما جامعه بازرگانان تصور می‌کنند اگر این بار بیایند و رای بدهند احتمال این است که اتاق بازرگانی اتاق دیگری باشد به همین دلیل می‌گویم اتاق اتفاق تازه‌یی می‌خواهد. یعنی باید افراد متفاوتی به اتاق بیایند؟ باید پیرغلامان صنعت و تجارت به اتاق بیایند تا جوان‌ها از تجربیات اینها استفاده کنند. انتخاب بین علم و ثروت وجود ندارد و هر دو خوب‌اند و از این دو بهتر تجربه است زیرا قیمت بیشتری برای آن پرداخت شده است اما در عین حال عالمان و جوانان نیز باید درکنار این افراد باشند تا کارها به بهترین نحو انجام شود.
آیا الزاما این افراد با تجربه باید در اتاق بازرگانی و هیات رییسه باشند یا می‌توان الگویی را در نظر گرفت که این افراد جایگاهی بالاتر از هیات نمایندگان داشته باشند؟ دولت باید بیاید از افرادی که تجربه 70ساله دارند خواهش کند و از تجربه آنها استفاده کند. دولت باید این افراد را برای گرفتن مشورت تکریم کند. نباید اجازه دهیم تجربه این افراد در جامعه بسوزد و لازم به ذکر است که این افراد خود نیز مایل‌اند تمام تجربه‌شان را که تمام دارایی‌شان است را به جوانترها بدهند چون ماندگاری در انتقال این تجربه است. قدرت و دانش و تجربه درکنار هم می‌تواند پاسخگو باشد.
در اتاق بازرگانی همه اعتقاد دارند باید همصدایی باشیم تا کارها جلو برود ولی اکنون بیشتر از دوره‌های قبل تکثر گروهی و فردی داریم. آیا اینها باعث نمی‌شود اتاق آینده معجونی از تمام گروه‌ها باشد که همین الان هم در تضاد‌اند و اتاق به‌جای همصدایی، محل مناظرات بخش خصوصی شود؟ این اتفاق نخواهد افتاد زیرا همه می‌دانند که با تمام اختلاف سلیقه‌هایی که وجود دارد اگر به اتاق ورود پیدا کنند باید یک‌صدا شوند تا بتوانند به اهداف‌شان برسند. در این بین یک چیز کم است و آن رهبری اتاق است. بعد از انتخابات باید چندین نفر از همه گروه‌ها رهبری اتاق را به دست بگیرند و دور هم جمع شوند و یک فکر اساسی برای یکی شدن بکنند و این اتفاق خواهد افتاد. ائتلاف بزرگ برای هیات رییسه چه برنامه‌یی دارد؟ ائتلاف بزرگ این بار به این نتیجه رسیده که باید به جوانترها هم فرصت حضور بدهد. پیشکسوت‌ها می‌خواهند تجربیات خود را به جوانترها از این طریق منتقل کنند. رییس اتاق همیشه از ائتلاف بزرگ بوده است ولی این دوره رییس اتاق در گروه دیگری هم حضور دارد آیا باز هم ائتلاف بزرگ از ریاست آن فرد دفاع خواهد کرد؟ اکنون چون انتخابات نشده است نمی‌توان از کسی یا گروهی عیب‌جویی کرد اما در هیات رییسه از گروهی حمایت خواهیم کرد که با افکار ما همخوانی داشته باشد. من عقیده‌ام این است که باید تحولی عظیم در اتاق اتفاق بیفتد لذا اگر قرار شد که در اتاق تهران باشم، حرفم را خواهم رساند و در اتاق ایران کارم را می‌دانم. برخی به اتاق ایران می‌آیند که فقط در محل کار و زندگی خودشان پروژه‌یی را اجرا کنند اما عده‌یی دیگر بسیار فراجناحی نگاه می‌کنند و من اگر وارد اتاق شوم، گروه‌نگری و تهرانی نمی‌توانم نگاه کنم چون این ظلم است.
