بازار نان‌فانتزی تمایلی به گرانی ندارد
رییس اتحادیه تولیدکنندگان نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم تهران در روزهای پایانی بهمن اعلام کرده بود از اول اسفند سهمیه آرد دولتی نان‌های حجیم حذف می‌شود و هر واحد تولیدی آنالیز قیمت خود را مشخص و براساس فاکتورهایی که درنظر دارد قیمت نان‌های خود را تعیین می‌کند.
به عبارت دیگر قرار بود بعد از حذف سهمیه آرد نان‌های سنتی در آذر امسال و افزایش قیمت متعاقب آن در نان‌های سنتی مثل تافتون و سنگک، نوبت به نان‌های فانتزی مثل باگت برسد که افزایش قیمت را تجربه کنند. به‌نظر می‌رسد حلقه‌های طرح هدفمندی یارانه‌ها درحال تکمیل مجدد هستند. بررسی‌ها از نقاط مختلف سطح شهر تهران نشان می‌دهد که در دومین روز از اجرای طرح حذف یارانه نان‌های فانتزی، به قول محمدجواد کرمی، بازار هنوز واکنش خاصی نشان نداده است. نه گرانی خاصی وجود دارد و نه حتی شایعه‌یی. حدود 3 هفته تا پایان سال93 باقی مانده است و مثل هرسال، افزایش جنب‌وجوش در شهر محسوس است. حال و هوای اقتصاد به‌نظر می‌رسد چندان که باید، خوب نباشد. سراغ کسب‌وکارهای مختلف که می‌روی، همه از رکود بازار و کم شدن قدرت خرید مردم نالانند. در این شرایط و با افزایش قیمتی که همه، اعم از تولید‌کننده و مصرف‌کننده، در هر پایان سالی انتظار آن را می‌کشند، یکی از اساسی‌ترین مواد خوراکی در سبد غذایی مرد قرار است افزایش قیمت را تجربه کند. فانتزی‌ها هم به راه سنتی‌ها می‌روند قرار بود از پنجم اسفند، نان‌های فانتزی هم گران‌تر شوند. این دسته از نان‌ها که برای خودشان اتحادیه هم دارند، افزایش قیمتی را که نان‌های سنتی تجربه کرده بودند، نداشتند. رییس اتحادیه تولیدکنندگان نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم تهران، 29بهمن خبر از قطع سهمیه آرد یارانه‌یی نان‌های فانتزی داده بود. به اعتقاد وی، با شرایط جدید، قیمت نان‌های فانتزی حدود 25-20درصد افزایش خواهد یافت. به گفته محمدجواد کرمی، براساس مصوبه قبلی هیات دولت 20درصد از سهمیه آرد دولتی تولیدکنندگان نان‌های حجیم آزاد شده بود اما از چند روز قبل اعلام شد که از اول اسفند کلیه سهمیه آرد‌های این بخش آزاد محاسبه می‌شود؛ در واقع مصوبه جدید، به نوعی مصوبه قبلی مبنی بر آزادسازی تنها 20درصد از سهمیه آرد دولتی را نقض می‌کرد. این درحالی است که وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بود که تصمیمی برای حذف آرد یارانه‌یی نان‌های فانتزی اتخاذ نشده است. به گفته وی، «مصوبه‌یی در این باره نداریم و تصمیم جدیدی نگرفته‌ایم؛ دلیلی ندارد تصمیم تازه‌یی در این زمینه گرفته شود.» به اعتقاد کرمی نان حجیم نانی سالم است ولی برخی مسوولان معتقدند این نان در سفره مردم کمتر وجود دارد؛ بنابراین حذف سهمیه آرد دولتی این بخش، مشکلی به‌وجود نخواهد آورد. به گفته وی، نان‌های فانتزی از نظر کیفیت، ماندگاری و مواد اولیه بسیار بهتر از نان‌های سنتی هستند و در تهیه آنها از حرارت غیرمستقیم استفاده می‌شود. همچنین از جوش شیرین که برای بیماری‌های گوارشی و روده مضر است، استفاده نمی‌شود. رییس اتحادیه تولیدکنندگان نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم تهران گفته بود. درحال حاضر قیمت هر کیسه آرد یارانه‌یی 33هزارتومان و هر کیسه آرد آزاد 55هزارتومان است و با آزادسازی نرخ آرد، طبیعی است که قیمت نان‌های فانتزی افزایش یابد. همه اینها درحالی است که بنا به گفته معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، براساس گزارش‌ها و بررسی‌های انجام شده بیشترین تخلف واحدهای صنفی در 10ماه گذشته مربوط به گران‌فروشی و به‌ویژه گران‌فروشی در بخش نان بوده است. به گفته مجتبی فراهانی، بازرسان سازمان حمایت، اتاق اصناف و اتحادیه‌ها نظارت لازم را بر فعالیت تمام واحدهای صنفی انجام می‌دهند و براساس گزارشاتی که بازرسان ارایه کرده‌اند، در 10ماه گذشته بیشترین تخلف واحدهای صنفی مربوط به گران‌فروشی در حوزه نان بوده است. اینجا همه‌چیز آرام است یک فروشنده نان فانتزی در منطقه غرب تهران گفت: «ما چند هفته قبل درخواست خرید آرد داده بودیم ولی آردی به دستمان نرسید. وقتی پیگیری کردیم به ما گفتند که یارانه‌ها قطع شده و قیمت کیسه 40کیلوگرمی آرد، از 36هزارتومان به 55هزارتومان رسیده است. به ما گفتند اگر بخواهید می‌توانید پولتان را پس بگیرید یا اینکه مابه‌التفاوت پولتان را پرداخت کنید و آردتان را تحویل بگیرید.» به گفته این فروشنده، پیش از این هم قیمت یک کیسه 40کیلوگرمی آرد از 26هزارتومان به 36هزارتومان رسیده بود و این دومین بار است که آرد افزایش قیمت را تجربه می‌کند. فروشنده دیگری درمحدوده خیابان انقلاب تهران، افزایش قیمت آرد را مربوط به ابتدای سال93 می‌داند و می‌گوید: «ما هنوز از ذخیره آردی که قبلا داشتیم استفاده می‌کنیم هنوز آرد یارانه‌یی داریم. ولی من شنیده‌ام که قیمت‌ها به حدود 48هزارتومان رسیده است.» فروشنده مغازه دیگری که درمحدوده فلکه دوم صادقیه تهران واقع شده است، معتقد است آزاد شدن قیمت نان بسیار به نفع نانوایی‌هاست. او می‌گوید: منتظر اعلام قیمت‌های جدید ازسوی اتحادیه است. «اینکه قیمت آرد آزاد شود واقعا خوب است. البته در ابتدای کار باید قیمت مشخصی برای نان درنظر گرفته شود و بعد قیمت‌ها براساس رقابت تعیین شوند. زمان احمدی‌نژاد اوضاع خیلی بهتر بود، به ما هر مقدار که نیاز داشتیم آرد می‌دادند؛ ولی الان مقدار مشخصی می‌دهند، قیمت را هم تعیین می‌کنند و انتظار دارند ما با آردی که برای پخت 4عدد نان کافی است 6عدد نان بپزیم؛ معلوم است که کم‌فروشی در این شرایط باب می‌شود.» از او در مورد افزایش قیمت احتمالی درصورت اعلام قیمت‌های جدید ازسوی اتحادیه می‌پرسم. «الان نان تافتون را ما 400تومان می‌فروشیم. من احتمال می‌دهم قیمت آن به 600 تا 700تومان برسد.» در مورد افزایش قیمت آرد از یک کلوچه‌پز نیز پرسیدم. «من چیزی نشنیده‌ام. قیمت آرد هم که قبلا یک‌بار گران شده بود.» او تنها قیمت یکی از محصولاتش را 100تومان گران کرده بود و معتقد بود قیمت کلوچه‌هایش را نمی‌تواند بیش از این بالا ببرد، چون مردم با همین قیمت‌های فعلی هم خرید نمی‌کنند. فست‌فود تغییری نمی‌کند مدیران یکی از مشهورترین کباب ترکی‌های تهران که درخیابان ستارخان واقع شده است، می‌گویند: شایعاتی در مورد احتمال گران‌تر شدن نان باگت شنیده است ولی تا به امروز در اغذیه‌فروشی خودشان قیمتی را افزایش نداده‌اند. «ما نان باگت مصرفی‌مان را خودمان پخت می‌کنیم تا امروز که افزایش قیمتی نداشته‌ایم و سعی هم می‌کنیم افزایشی نداشته باشیم ولی اگر از طرف اتحادیه چیزی به ما بگویند ما هم احتمالا قیمت‌هایمان را افزایش می‌دهیم.» از مدیر اغذیه‌فروشی دیگری در خیابان انقلاب نیز در مورد افزایش قیمت فست‌فود می‌پرسم. او خبری از افزایش قیمت نان باگت ندارد و نان‌های مصرفی روزش را هم به قیمت سابق خریده است. پیش‌تر‌ها، نیازی به مصوبه و اعلامیه نبود تا اعضای یک صنف قیمت‌ها را افزایش دهند. همه مترصد تغییری جزیی در قیمت نهاده‌ها یا شرایط بودند تا قیمت‌ها را بالا ببرند. اوضاع این روز‌ها اما متفاوت است و گویی حتی مصوبه‌ها، خبرها و شایعات نیز نمی‌توانند فروشندگان را به افزایش قیمت‌ها ترغیب کنند. فضای به ظاهر آرام و البته راکد خریدوفروش، آن هم در آخرین ماه سال پیامی ضمنی به‌همراه دارد. پیامی که صد البته گوشی شنوا برای شنیدن می‌طلبد. قدرت خرید مردم کم شده است.
