تجارت مرکبات ایران و چین به کجا رسید؟ / شوآف یا اهمال در به نتیجه رسیدن یک سند همکاری مهم؟

اقتصاد آنلاین – سپیده قاسمی، در ابتدای مرداد ماه سالجاری جواد ساداتی نژاد، وزیر جهادکشاورزی از به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران با کشور چین خبر داد تا برای نخستین بار دسترسی ایران به بازار ۶۰۰ میلیون دلاری مرکبات این کشور فراهم شود. این امکان با امضاء سند اول "پروتکل الزامات بهداشتی نباتی" برای صادرات مرکبات تازه ایران به چین به وجود آمد.

طبق اعلام وزیر جهاد کشاورزی؛ همزمان سند دیگری نیز با عنوان "پروتکل الزامات بهداشتی صادرات عسل" با چین به امضا رسید تا تولید‌کنندگان با کیفیت عسل ایرانی، محصولات خود را به این کشور صادر کنند.

اما، به گفته فعالان حوزه تجارت محصولات کشاورزی، با گذشته ۴ ماه از امضای این اسناد تا امروز صادرات به چین محقق نشده و این سند نیز روی کاغذ مانده و اجرایی نشده است.

صدرالدین نیاورانی، نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران، در گفتگو با اقتصاد آنلاین، درباره چرایی عدم اجرای سند همکاری تجارت مرکبات و عسل ایران و چین، اظهار کرد: سند همکاری تجارت مرکبات عسل ایران و چین، مانند بسیاری از اسناد تجاری با نگاه دولتی و بدون مشارکت بخش خصوصی به امضا رسیده است.

وی ادامه داد: درتمامی کشور‌های جهان که در توسعه تجارت خارجی موفق عمل کرده‌اند، در تنظیم و امضاء اسناد بخش خصوصی به عنوان بازوی اصلی پیش برنده تجارت، از ابتدا تا انتها حضور دارد.

به گفته نیاورانی؛ بدون نظر بخش خصوصی امضاء اینگونه اسناد بیشتر جنبه شوآف پیدا می‌کند که، نتایج مثبتی برای اقتصاد کشور ندارد.

وی با تأکید بر اینکه این اسناد در صورت عملی شدن نیز نیم بند و دارای اشکالات فراوان هستند، افزود: گاهی تجار بر اساس این اسناد وارد میدان می‌شوند اما، در نیمه راه با بن بست‌های مواجه می‌شوند که، یا باید کار را نیمه راه کنند یا با زیان ادامه دهند.

نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران از نمونه‌های این نوع اسناد همکاری را سند همکاری ایران و هند عنوان کرد که اکنون به طور کامل با بن بست مواجه شده و تجارت محصولات کشاورزی با این کشور متوقف شده است.

نیاورانی تصریح کرد: در مواردی هم در اسناد امضاء شده، پروتکل‌ها به نحوی تنظیم شده‌اند که وزنه به سمت طرف مقابل تجاری است.

وی با بیان اینکه در خصوص سند همکاری چین، کتبی و حضوری مشکلات را با مسئولان وزارت جهادکشاورزی در میان گذاشته‌ایم، اظهار کرد: تا زمانی که این مشکلات مرتفع نشود نمی‌توان تجارت بر اساس این سند را با چین آغاز و به سرانجام مناسب رساند.

نیاورانی علاوه بر مشکلات این سند، عدم اجرای برخی از شروط ذکر شده در این سند از سوی دستگاه‌های زیر مجموعه وزارت جهاد کشاورزی را مانع اجرایی شدن آن عنوان کرد.

وی توضیح داد: از جمله شروط سند، فراهم شدن شرایط قرنطینه‌ای تولید است که وظیفه اجرای آن با سازمان حفظ نباتات کشور است.

نیاورانی شناسنامه دار شدن باغات مرکبات و کنترل آفات در این باغات مانند مگس مدیترانه‌ای را از شروط سند همکاری ایران و چین بر شمرد که باید سازمان حفظ نباتات آن‌ها را اجرایی می‌کرد.

وی یادآور شد: دیگر شروط شامل بسته‌بندی‌های مناسب، حمل و نقل مناسب و سورت محصول است که همگی آن‌ها تنها با کمک وزارت جهادکشاورزی با بخش خصوصی امکان‌پذیر خواهد شد.

نیاورانی پرداخت تسهیلات و مشوق صادراتی را نیز برای موفقیت در تجارت با چین ضروری دانست.

نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران معتقد است، بدون موارد ذکر شده، این سند همکاری نیز مانند بسیاری از اسناد در حوزه تجارت، بر روی کاغذ مانده و اجرایی نمی‌شود.