ایران می تواند دروازه صادرات غلات روسیه به جهان باشد؟
حلقه تحریم های جهانی هر روز بر کشور روسیه تنگ تر می شود. در این شرایط افزایش تبادلات تجاری با کشورهای همسو برای روسیه اهمیت زیادی دارد. با تازگی وزیر نفت کشور خبر داده است که، ایران با روسیه برای افزایش تبادلات تجاری به توافقاتی رسیده است که یکی از آنها در حوزه کشاورزی است. با توجه به نیاز روز افزون جهان به غلات در زمانی که عرضه با مشکل مواج شده است، شرایط پیش آمده فرصت بزرگ به شمار می روداما، آیا ایران می تواند از این فرصت استفاده کند و تبدیل به دروازه صادرات غلات روسیه به جهان شود؟
گزارش اقتصاد آنلاین- سپیده قاسمی، به گفته جواد اوجی، وزیر نفت کشور، بر اساس توافقات صورت گرفته با روسیه، قرار بر این است که طی یک تا یک و نیم سال آینده، روابط تجاری ایران و روسیه به سقف ۴۰ میلیارد دلاری برسد. برخی از این توافقات در حوزه کشاورزی است که شامل قرارداد واردات ۵ میلیون تن گندم یا غلات از این کشور می شود. برای این امر نیز زیر ساخت آن که کریدور شمال به جنوب است احتمالاً در نیمه دوم امسال عملیاتی خواهد شد.
در حال حاضر به دلیل جنگ اوکراین، روسیه تحت تحریمهای شدید جهانی قرار گرفته است و تامین غلات به ویژه گندم از این کشور به عنوان یکی از مهترین تامین کنندگان غلات در جهان با اختلال مواجه شده است. طبق آمار سازمانهای بین المللی 36 کشور برای تامین و واردات بیش از نیمی از گندم مورد نیاز خود بر روی روسیه و اوکراین وابستهاند. این کشورها شامل برخی از فقیرترین و آسیب پذیرترین کشورهای جهان هستند. همچنین کشور روسیه از عمده تامین کنندگان کودهای کشاورزی در جهان است.
سخنان وزیر نفت این پرسش را ایجاد کرده است که، با توجه به ارتباطات حسنه ایران با کشور روسیه و توافقات اخیر، کشور ما می تواند از این فرصت استفاده کرده و دروازه صادرات غلات روسیه به جهان باشد؟
صدرالدین نیاورانی، نایب رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران، در گفت و گو با اقتصاد آنلاین در پاسخ به این پرسش یادآور شد: ایران نیز در شرایط مشابه کشور روسیه قرار دارد و تحریمهای جهانی به همان اندازه و حتی در برخی از موارد بیشتر به ایران تحمیل شده است.
وی ادامه داد: این تحریم ها ایران را در حوزه تجارت خارجی به شدت تحت تاثیر قرار داده و سدهای زیادی ایجاد کرده است.
به گفته نیاورانی؛ هر چند فرصت پیش آمده برای کشورهای همسو با روسیه می تواند بسیار ارزشمند و سودآور باشد اما، به دلیل مشکلات ناشی از تحریم امکان بهرهمندی از آن برای ایران فراهم نیست.
وی اظهار کرد: در حال حاضر از بهترین مقاصد صادراتی محصولات کشاورزی کشورهای اروپایی و کشورهای شرق آسیا هستند که هر دوی آن ها تقریبا به روی ما بسته شدهاند.
نیاورانی از جمله مسیری های پیش روی ایران برای تجارت محصولات کشاورزی را دریا و اقیانوسها عنوان که خطر توقیف ناگهانی محصولات روی کشتیها، دور از انتظار نیست.
وی در پاسخ این پرسش که اما ایران سابقه واردات گندم از روسیه و صادرات آرد را به عنوان تجارت پر سود داشته است، گفت: در ایران 2 برابر نیاز داخلی صنعت آرد ایجاد شده است و علاوه بر آن سیلوی گندم در سطح مناسبی است، این زیر ساختها ظرفیت خوبی برای ایجاد ارزش افزوده با واردات گندم و صادرات آرد است که در گذشته نیزاز آن استفاده شد، اما اکنون با توجه به شرایط ایجاد شده، یعنی حذف ارز ترجیحی و جنگ روسیه، دیگر نمیتواند به آن به عنوان فعالیت تجاری با ارزش افزوده نگاه کرد.
نیاورانی معتقد است؛ به رغم تمام مشکلات عنوان شده راهکارهای وجود دارد که ایران بتواند در شرایط کنونی از روابط خوب خود با روسیه استفاده کند و تهدیدی که برای جهان ایجاد شده است را تبدیل به فرصتی اقتصادی برای کشور خود کند، اما به شرط آنکه دولت از تصمیمات جزیرهای خودداری کند و با حرکت به سوی رها شدن از اقتصاد دولتی، بخش خصوصی را در سیاستگذاری و تصمیم گیری دخیل کند.