معرفی ۸۷ رقم محصولات زراعی دیم در سه دهه گذشته
رییس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور گفت: نباید تصور شود که تولید اقتصادی دیم فقط در سالهای پرباران امکان‌پذیر است، زیرا امکان تولید اقتصادی در شرایط خشکسالی بارها در داخل و خارج از ایستگاه‌های همکار این موسسه به اثبات رسیده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، «خشنود علیزاده» با اعلام این خبر افزود: با افزایش بارندگی و با پراکنش مناسب در یکسال می‌توان عملکرد بالایی در شرایط دیم به دست آورد، اما این تصور که اگر سالی پرباران نباشد یا خشکسالی باشد، تولید در شرایط دیم اقتصادی نخواهد بود، باور صحیحی نیست.
رییس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور تصریح کرد: واقعیت این است که با مدیریت صحیح و رعایت اصول زراعت دیم می‌توان در نامناسب‌ترین شرایط محیطی نیز عملکرد اقتصادی از کشت دیم به دست آورد تا جایی که امکان تولید اقتصادی در شرایط خشکسالی بارها از طریق مزارع الگویی و ترویجی در عرصه‌های بهره‌برداران تحت شرایط نامساعد سالهای کم باران و خشک نظیر سال زراعی ۱۴۰۰ - ۱۳۹۹ اثبات شده است.
وی اظهارداشت: حداقل خاکورزی و حفظ بقایای محصول قبلی در سطح خاک و انتخاب رقم اصلاح شده با رعایت تناوب و زمان کاشت صحیح از رمز و رازهایی است که می‌تواند ضامن تولید اقتصادی در زراعت دیم فارغ از شرایط سال پرباران و کم‌باران باشد.
علیزاده ادامه داد: تامین کودهای نیتروژن و فسفر مورد نیاز گیاه در زمان کاشت (مطابق تجزیه خاک و با روش جایگذاری)، رعایت عمق و تراکم کاشت، مبارزه با علفهای هرز، آفتها و بیماریها مطابق دستورالعملهای فنی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور از دیگر مواردی است که تولید اقتصادی در زراعت دیم را فارغ از شرایط بارندگی تضمین می‌کند.
رییس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور درباره اینکه پژوهش‌های این بخش به چه میزان در عملکرد تاثیر دارد گفت: این موسسه برای انتقال یافته‌های پژوهشی به عرصه‌ها و دیمزارها همواره پیشرو بوده و در این مسیر جهت‌گیری‌های مختلف داشته است.
به گفته علیزاده، اجرای آزمایش‌های تحقیقی و ترویجی، تسریع در انتقال یافته‌های تحقیقاتی، ساماندهی دیمزارهای کشور، انتخاب مشارکتی ارقام موسوم به «پی. وی. اس» و مشارکت در طرح‌های بین‌المللی و ملی از جمله این جهت‌گیری هاست.
این مسئول معرفی ارقام جدید بذرها به عنوان یافته‌های تحقیقاتی این موسسه را یادآور شد و گفت: این موسسه تحقیقاتی از بدو شروع فعالیت در سال ۱۳۷۲ تاکنون ۸۷ رقم جدید از محصولات زراعی دیم و سازگار با اقلیم‌های گرمسیری، سرد و معتدل سرد را برای مناطق مختلف کشور معرفی کرده است.
رییس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور اضافه کرد: ۳۶ رقم از این تعداد به محصول استراتژیک گندم اختصاص دارد که ۶ رقم آن مربوط به گندم «دوروم» است و جهت مصارف صنعتی از جمله تولید ماکارونی از آنها استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: دیگر ارقام معرفی شده از سوی این موسسه نیز شامل ۱۷ رقم جو، ۲۰ رقم حبوبات (۱۵رقم نخود و پنج رقم عدس)، هفت رقم دانه‌های روغنی و هفت رقم گیاهان علوفه‌ای است.
علیزاده تصریح کرد: موسسه برای تحقق امر «تحقیق برای توسعه»، این ارقام جدید را همراه با بسته‌های زراعی شامل نیازهای خاکورزی و مکانیزاسیون، تغذیه، کنترل آفتها و بیماریها و تمام عملیات مورد نیاز برای رسیدن به پتانسیل عملکرد معرفی کرده است.
این مسئول اظهارداشت که موسسه تحقیقات کشاورزی دیم از نظر فنی و کارشناسی مشارکت فعال در توسعه این بخش دارد و همواره تلاش کرده است تا نتیجه پژوهش‌ها و یافته‌های تحقیقاتی به عرصه‌های دیم کشور منتقل شود.
رییس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور گفت: در سال ۱۳۹۹ فرصت مناسبی برای انتقال بیش از پیش یافته‌های تحقیقاتی به عرصه‌ها به وجود آمد و طرح موسوم به «جهش تولید در دیمزارها» در این موسسه تدوین شد که مورد استقبال معاونت زراعت و وزیر جهاد کشاورزی قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه اجرای طرح «جهش تولید در دیمزارها» طی پاییز ۱۳۹۹ مورد توافق وزارت جهادکشاورزی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) قرار گرفت، افزود: نقش موسسه در این طرح پنج ساله پشتیبانی فنی و تامین هسته‌های بذری است.
علیزاده اظهارداشت: در قالب این طرح افزایش بهره‌وری تمام محصولات زراعی دیم و همچنین افزایش سطح زیرِکشت دیم برخی محصولات نظیر گیاهان علوفه‌ای و دانه‌ها روغنی دیم در تمام مناطق دیم‌کاری کشور با توجه به امکانات و شرایط موجود مدنظر قرار گرفته است.
طبق آمارها ۷۰ درصد ارزش‌افزوده بخش کشاورزی به حوزه زراعت تعلق دارد که این زیربخش، سهم بالایی در تامین امنیت غذایی و اشتغال‌زایی کشور دارد.
بخش زراعت به‌شدت تابع شرایط آب و هوایی و در نتیجه ریسک‌های متنوع ناشی از آن است که این مهم ضرورت «مدیریت ریسک کشاورزی» و «هوشمندسازی کشاورزی» را می‌طلبد.
بخشی از تولیدات این زیربخش مانند گندم و دانه‌های روغنی نقش استراتژیک در سبد غذایی خانوارها دارد، بنابراین دولت حمایت‌های ویژه‌ای را از این محصولات در دستور کار قرار داده است.
حدود سه میلیون و ۶۰۰ هزار بهره‌بردار در بخش زراعت فعالیت دارند.
