مذاکرات نباید فرسایشی شود

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا؛ نشست کمیسیون مشترک برجام که قرار بود روز چهارشنبه در پایتخت اتریش برگزار شود، با یک روز تاخیر امروز پنجشنبه۲۶فروردین‌ماه برگزار می‌شود. «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان که برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین به سر می‌برد، دلیل تعویق نشست را ابتلای یکی از اعضای هیات سیاسی اتحادیه اروپا به کرونا و ضرورت رعایت پروتکل‌های مراقبتی اعلام کرد.

طی هفته های گذشته گفت‌وگوهای برجامی در وین پیشرفت قابل ملاحظه ای داشت و اعضای حاضر در نشست، این مذاکرات را مثبت و امیدوارکننده ارزیابی کردند؛ مذاکراتی که حول دو محور لغو تحریم ها از سوی آمریکا و اجرای تعهدات برجامی از طرف ایران می چرخید.

نشست امروز وین در فضایی متفاوت برگزار می شود و خواه ناخواه تروریسم هسته‌ای یعنی آنچه در نطنز اتفاق افتاد، بر آن سایه خواهد افکند. بامداد یک‌شنبه ۲۲ فروردین ماه اقدامی خرابکارانه‌ در بخشی از شبکه توزیع برق تاسیسات غنی‌ سازی نطنز رخ داد و از سوی مسوولان سازمان انرژی اتمی ایران مورد تایید قرار گرفت.

افزون بر رسانه‌های اراضی اشغالی که این اقدام خرابکارانه را به رژیم صهیونیستی نسبت دادند، مسوولان جمهوری اسلامی نیز این عملیات تروریستی را به این رژیم مرتبط می دانند. تهران ضمن «تروریسم هسته ای» نامیدن این رخداد، به راهکارهای مختلفی متوسل شده است؛ راهکارهایی از اعلام اقدام تلافی جویانه گرفته تا کاهش افزون تر تعهدات برجامی.

این نخستین باری نیست که تاسیسات هسته ای نطنز مورد حملات خرابکارانه قرار می گیرد. پنجشنبه ۱۲ تیرماه ۱۳۹۹ نیز یکی از ساختمان‌های این تاسیسات دچار انفجار و آتش‌سوزی شد. «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی آذر ماه پارسال گفت که عوامل انفجار تیرماه در تاسیسات نطنز و اتفاقی که برای شهید فخری ‌زاده رخ داد یکی هستند و به نظر می‌رسد اسرائیل در این قضایا نقش داشته باشد. عوامل صهیونیستی که تا کنون در به شهادت رساندن چندین دانشمند برجسته هسته ای کشورمان دست داشته‌اند، آذرماه پارسال، «محسن فخری‌زاده» رییس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع در شهر آبسرد شهرستان دماوندرا به شهادت رساندند.

از نگاه ناظران، رژیم صهیونیستی با عملیات خرابکارانه در نطنز چند هدف مشخص را همزمان دنبال کرد؛ تضعیف توان هسته ای ایران، کاستن از قدرت چانه زنی تهران در مذاکرات وین و در نهایت تلاش جهت به بن بست کشاندن گفت وگوهای پیش‌رونده و رو به جلو.

در همین پیوند یک روز پس از این رخداد، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه «انتقام این اقدامات را از خود صهیونیست‌ها خواهیم گرفت»، تاکید کرد: نطنز قوی‌تر از گذشته با استفاده از ماشین‌های پیشرفته تر ساخته خواهد شد و اگر فکر می‌کنند دست ما در مذاکره ضعیف شده است، اتفاقا این عمل زبونانه موضع ما را در مذاکرات قوی‌تر خواهد کرد و طرف‌های مذاکره باید بدانند اگر تاکنون با تاسیسات غنی سازی با ماشین‌های نسل اول مواجه بودند الان نطنز می‌تواند مملو از سانتریفیوژهای پیشرفته با چند برابر توان غنی‌سازی باشد.

اما پاسخ عملیاتی و ملموس ایران به خرابکاری در نطنز، آغاز غنی‌سازی ۶۰ درصدی بود. حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت با بیان اینکه راه‌اندازی IR-۶ و غنی‌سازی ۶۰ درصدی پاسخی به شرارت‌ها بود، گفت «اگر صهیونیست‌ها علیه ملت ما توطئه کردند، پاسخ خواهیم داد؛ اولین گام همین بود.»

عصر روز سه‌شنبه بود که عراقچی اعلام داشت «ایران روز سه‌شنبه در نامه‌ای به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده است که غنی‌سازی ۶۰درصدی را آغاز می‌کند. هزار سانتریفیوژ دیگر با ۵۰ درصد ظرفیت بیشتر به ماشین‌های موجود در نطنز، علاوه بر جایگزینی ماشین‌های صدمه دیده، اضافه می‌شود.»

ایران پیشتر نیز در مقابل بدعهدی طرف غربی در اجرای برجام پنج گام با هدف توازن بخشی به تعهدات برداشته و غنای ۳.۶۷ درصدی مندرج در برجام را به ۲۰ درصد افزایش داده بود. واکنش آمریکایی‌ها پس از اعلام غنی‌سازی ۶۰ درصدی این بود که وزیر امور خارجه‌شان این تصمیم جمهوری اسلامی را «تحریک آمیز» خواند و اعلام کرد آمریکا در بازگشت به برجام بر خلاف ایران جدی است.

در این شرایط، تذکر دیروز رهبر انقلاب در خصوص آسیب‌های «فرسایشی شدن» مذاکرات، مسیر نمایندگان دیپلماسی جمهوری اسلامی را روشن‌تر می‌سازد. در سوی مقابل، مسائلی چون اصرار آمریکا بر تداوم تحریم ها و استفاده از اثرات «فشار حداکثری» دولت قبلی واشنگتن، کلاف در هم پیچیده مذاکرات وین را پیچیده تر خواهد ساخت. بنابراین زمان آن رسیده که آمریکا و اعضای کمیسیون مشترک برجام به منظور اجرای توافق، گامی عملی و ملموس برای رفع تحریم و مقابله با تروریسم هسته ای بردارند.