درخشش طلای سیاه ادامه خواهد داشت؟
ماه فوریه زمانی برای برگشتن نفت به سطوح قبل از همه گیری کووید-۱۹ و رکوردشکنی‌های پیاپی بود؛ ماهی که بهای طلای سیاه ۱۸ درصد رشد کرد.
چند عامل در این ماه به افزایش قیمت‌ها منتج شد. نخست اینکه عربستان جدا از توافق اوپک و متحدانش برای کاهش تولید، به طور یکجانبه متعهد شد یک میلیون بشکه در روز از تولید نفتش برای دو ماه فوریه و مارس کم کند که نیمی از آن سپری شده. همچنین اواسط فوریه توفان برف و یخی آمریکا به خصوص ایالت نفت‌خیز تگزاس را درنوردید که به طور معمول هر ۱۰ سال یک بار رخ می‌دهد و منجر به کاهش شدید تولید و همین‌طور عملکرد پالایشگاهی و بحران انرژی در این منطقه شد. این مساله به قیمت‌ها کمک کرد. با این حال، دو روز کاری آخر ماه نفت به دلیل رشد شاخص دلار کاهش محسوسی داشت؛ در غیر این صورت شاهد بازدهی بالاتری در این بازار بودیم. چهارم ماه آینده (مارس) اعضای اوپک پلاس گرد هم می‌آیند تا در مورد افزایش تولید که به نظر کارشناسان محتمل است، گفت و گو کنند. یک نظرسنجی رویترز از ۵۵ کارشناس هم نشان داد از نظر آنها برنت در سال جاری متوسطی برابر ۰۷/ ۵۹ دلار بر بشکه خواهد داشت. این نفت شاخص از ابتدای ۲۰۲۱ تاکنون به طور میانگین ۸/ ۵۸ دلار قیمت داشته است.
برگشت نفت به سطوح پیشاکرونایی
در ماهی که گذشت هر بشکه نفت برنت از ۸/ ۵۵ دلار به ۱۳/ ۶۶ دلار رسید که به معنای رشد بیش از ۱۸ درصدی آن در این دوره بود. نفت خام آمریکا (وست تگزاس اینترمدییت) نیز با افزایش نزدیک به ۱۸ درصدی از ۲/ ۵۲ دلار در هر بشکه به ۵/ ۶۱ دلار رسید. سطوح بسته شده شاخص‌های طلای سیاه بیشترین سطح از اوایل ژانویه سال گذشته به حساب می‌آیند؛ وقتی هنوز شیوع کرونا اثری بر بازارها نگذاشته بود. پنج‌شنبه برنت به بیشینه ۷/ ۶۷ دلاری و وست تگزاس به ۸۱/ ۶۳ دلار دست یافتند که همچنان بالاترین سطح از ۱۳ ماه گذشته بود. با این حال، وست تگزاس رکوردی زد که آن را متمایز می‌کند. در همین روز قیمت بسته شده آن یعنی ۵۳/ ۶۳ دلار بر بشکه بیشترین بها از ماه مه سال ۲۰۱۹ بود. چنین رشد و رکوردشکنی‌هایی به چند دلیل صورت گرفت. ادامه واکسیناسیون جهانی برای مبارزه با شیوع کرونا به تدریج تعداد موارد ابتلای روزانه به این ویروس و همین‌طور مرگ و میر آن را به طور معناداری کاهش داده است. هر چه می‌گذرد این موضوع امید بیشتری به سرمایه‌گذاران برای افزایش تقاضا در آینده می‌دهد. از سوی دیگر، کاهش تولید یکجانبه و مضاعف عربستان به محدودیت سمت عرضه کمک شایانی کرد. موجودی‌های جهانی نفت نیز که از اواسط سال گذشته در حال کاهش بود، در نتیجه کمبود عرضه در بازار سرعت بیشتری گرفته است. موجودی‌های متورم شده نفت ناشی از کمبود تقاضا به دلیل قرنطینه‌های شدید و همین‌طور جنگ نفتی عربستان و روسیه در سال گذشته اصلی‌ترین نگرانی اوپک بوده است. علاوه بر این، گفته می‌شود بخشی از افزایش قیمت نفت به سفته‌بازی در بازارهای مالی ارتباط دارد و نتیجه مستقیم عوامل بنیادی نیست؛ به این صورت که رشد تورم ناشی از پول‌پاشی بانک‌های مرکزی سراسر دنیا با هدف تقویت اقتصادها، موجب شده برخی سرمایه‌گذاران از کامودیتی‌ها از جمله نفت به عنوان بازاری برای پوشش ریسک (Hedge) استفاده کنند و به رشد قیمت‌ها کمک کنند. حوادث طبیعی نیز در این ماه با قیمت نفت یار بود و توفان تگزاس عرضه را محدود‌تر کرد.
توفان تگزاس به نفع اوپک
در میانه ماه فوریه توفانی زمستانی که تقریبا هر یک دهه رخ می‌دهد، ایالت نفتی تگزاس آمریکا را با بحران رو‌به‌رو کرد. در نتیجه این توفان ۴ میلیون بشکه از تولید نفت روزانه این ایالت کاهش یافت. تحلیلگران کاهش جمعی تولید آمریکا به این دلیل را بین ۱۸ تا ۴۰ میلیون بشکه تخمین می‌زنند. به گزارش سی ان بی سی، در حالی که دمای هوا در حال بالا رفتن است، انتظار می‌رود بیشتر تولید متوقف‌شده تا پایان هفته گذشته ریکاوری شده باشد. این توفان با همه بحران‌هایش از جمله قطع برق و مرگ چند شهروند آمریکایی، برای تولیدکنندگان نفت در کشورهای دیگر به ویژه خاورمیانه یک نعمت بود.
پیتر ساثرلند، رییس شرکت سرمایه‌گذاری انرژی هنریتا ریسورسز می‌گوید: «توفان تگزاس به عربستان و متحدانش به شدت کمک می‌کند چراکه روند عادی شدن موجودی انبارهای نفتی را تسریع می‌کند.» او می‌افزاید: «کاهش همزمان تولید نفت خام و فرآورده‌ها یک اثر بزرگ (بر موجودی‌ها) تا تابستان خواهد گذاشت. این فقط یک هیجان مثبت نیست؛ حدود ۴۰ میلیون بشکه از دست رفته به دلیل توفان به رونق بازار کمک خواهد کرد.»
وزیران اوپک پلاس قرار است سوم و چهارم مارس (چهارشنبه و پنج‌شنبه هفته جاری) در مورد محدودیت یا افزایش تولید نفت تصمیم‌گیری کنند. پایبندی اعضای این گروه به توافق کاهش تولید و محدودسازی یک میلیون بشکه نفت که به صورت یکجانبه توسط عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان انجام شد به عنوان عاملی مهم برای رالی قیمت نفت در سال ۲۰۲۱ دیده می‌شود.
جلسه اوپک پلاس چه خواهد شد؟
مارشال گیتلر، رییس بخش پژوهش سرمایه‌گذاری در گروه BDSwiss به مارکت واچ می‌گوید ائتلاف اوپک‌پلاس در جلسه این هفته باید دو تصمیم بگیرد. او در یادداشتی اظهار کرده این گروه باید تصمیم بگیرد می‌خواهد تولید را تا ۵۰۰ هزار بشکه در روز برای ماه آوریل و آن‌طور که در ماه دسامبر توافق شده بود، افزایش دهد یا خیر. اما «فیل در اتاق تاریک» در واقع مربوط به تصمیم دوم است. عربستان باید تصمیم بگیرد می‌خواهد برای کاهش تولید یک میلیونی خود که جدا از توافق انجام داده و قرار است تا پایان مارس ادامه یابد چه کاری کند. گیتلر می‌گوید: «کاهش تولید عربستان بسیار کمک کرد تا امری که به نظر غیرممکن می‌آمد، ممکن شود: اینکه به دیگر اعضا اجازه داد تولیدشان را بالا ببرند اما موجودی‌های جهانی نفت همچنان کاهش پیدا کند.»
گیتلر در مورد اینکه چه نتیجه‌ای محتمل است عنوان می‌کند: «بسیاری در بازار فرض خود را بر این گذاشته‌اند که هر دو محدودیت برداشته شود و اساسا ۵/ ۱ میلیون بشکه نفت در روز به تولید اضافه شود.»
در واقع افزایش قیمت نفت ممکن است موجب درخواست‌های بیشتر برای تخفیف محدودیت‌ها شود که تا حدودی هم به دلیل ترس از بازگشت تولیدکنندگان نفت شیل و دیگران به بازار است؛ امری که می‌تواند سهم بازار اعضای اوپک پلاس را کاهش دهد.
رابرت یاونر، رییس معاملات آتی انرژی در Mizuho Securities USA در یادداشتی در این باره نوشته است: «به شخصه فکر می‌کنم اوپک پلاس وضعیت فعلی را مدیریت خواهد کرد و احتمالا ۱۲۵ هزار بشکه در روز برای هر ماه از چهار ماه آینده می‌افزاید تا به هدف کلی رشد ۵۰۰ هزار بشکه‌ای برسد.»
نظرسنجی قیمتی رویترز
یک نظرسنجی خبرگزاری رویترز که به صورت ماهانه انجام می‌شود نشان داد انتظار می‌رود قیمت نفت در سال جاری پیوسته ریکاوری شود. بر این اساس، واکسیناسیون همگانی و سرعت گرفتن احیای اقتصاد به این رشد کمک خواهند کرد و از سوی دیگر اگر بسته‌های محرک مالی جدیدی تزریق شود و تولیدکنندگان نفت هم پایبندی خوبی به توافق کاهش تولید داشته باشند، روند حرکتی طلای سیاه قدرت بیشتری می‌گیرد.
با این حال، قیمت‌هایی که ۵۵ کارشناس شرکت کننده در این نظرسنجی برای سال ۲۰۲۱ در نظر دارند محافظه‌کارانه به نظر می‌رسد و با توجه به اینکه قیمت نفت برنت از ابتدای سال تاکنون به طور میانگین حدود ۸/ ۵۸ دلار در هر بشکه بوده، می‌توان گفت این تحلیلگران فکر می‌کنند قیمت‌ها در همین محدوده نوسان کند. بر اساس این نظرسنجی، میانگین قیمت برنت در سال جاری ۰۷/ ۵۹ دلار بر بشکه خواهد بود که بیش از ۵ دلار از برآورد ماه گذشته بالاتر است. این بزرگ ترین اصلاح افزایشی ماهانه در نظرسنجی‌های رویترز است که دست کم از سال ۲۰۱۶ به این سو انجام شده. نوربرت روکر از شرکت ژولیوس بائر می‌گوید: «به نظر می‌رسد به دلیل ترکیبی از محرک‌های اقتصادی، اعتماد به نفس، واکسن‌ها و اقدامات هدفمندتر برای مقابله با پاندمی، فعالیت‌های مرتبط با مسافرت و تفریح به سطح فعالیت‌های تولیدی برسد.»
او می‌افزاید: «برخلاف این پویایی در بخش تقاضا، سمت عرضه بعید است به موقع بتواند خود را تطبیق دهد و بازار نفت را برای چند ماه آینده در حالت رونق قرار می‌دهد.»
همچنین بیشتر پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی رویترز گفته‌اند اوپک ممکن است در جلسه ۴ مارس محدودیت‌های فعلی تولید را کاهش دهد (تولید را افزایش دهد) اما همچنان به نظام عرضه خود پایبند می‌ماند. جیووانی استونوو، تحلیلگر بانک UBS می‌گوید: «با تلاش اوپک پلاس برای نگه داشتن تولید زیر سطح تقاضا، موجودی‌ها باید به کاهش خود در ۲۰۲۱ ادامه داده و قیمت‌ها را بیش از این بالا ببرد.»
طبق این نظرسنجی، تقاضا در سال جاری ۵ تا ۷ میلیون بشکه روزانه افزایش خواهد یافت. با این حال، کارشناسان می‌گویند هر‌گونه بدتر شدن وضعیت کووید-۱۹ و برداشته شدن امکان‌پذیر تحریم‌های آمریکا علیه ایران می‌تواند در روند ریکاوری نفت خلل وارد کند.
