مدیران نباید کارنامه دانش آموزان را گرو بگیرند
چند سالی می‌شود که دریافت وجه اجباری در زمان گرفتن کارنامه، به یک چالش بزرگ برای خانواده‌ها تبدیل شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، هر‌سال در زمان گرفتن کارنامه یا هنگام ثبت‌نام دانش‌آموز خانواده‌ها این جمله مدیران مدارس دولتی را می‌شنوند: «کمک به مدرسه فراموش نشود.» یا «در هزینه‌های مدرسه به ما کمک کنید.» گرچه گرفتن این هزینه‌ها در طول سال تحصیلی هم وجود دارد اما در هنگام ثبت‌نام دانش‌آموز این موضوع به‌صورت چانه‌زنی و در زمان دریافت کارنامه با گروکشی همراه شده است تا جایی‌که برخی از خانواده‌ها نسبت به این رفتار مدیران ابراز نارضایتی کرده‌اند و در شکایت‌هایی که به مدیران مناطق آموزش و پرورش داشته‌اند اعلام می کنند که برخی از مدیران مدارس دولتی، ارائه کارنامه دانش‌آموزان را منوط به دریافت مبالغ گوناگون و دلخواه خود می‌دانند. موضوعی که محمدحسین کفراشی، مدیر کل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش هم نسبت به آن واکنش نشان می‌دهد و می‌گوید: «این کار مدیران تخلف است، ما از خانواده‌ها درخواست می‌کنیم در سامانه نام مدرسه را اعلام کنند. ما بارها به مدیران تذکر دادیم و بخشنامه صادر کردیم اما ١٠٥ هزار مدرسه وجود دارد و امکان تخلف هم پیش می‌آید.»
چند وقتی است که دوباره بحث گروکشی کارنامه دانش‌آموزان مطرح شده است. مسأله‌ای که بین مدیران مدارس و خانواده‌ها همچنان به‌صورت حل نشده باقی مانده است اینکه برخی از مدیران به بهانه کمک به مدرسه و مشارکت مردمی پول‌هایی را از خانواده درخواست می‌کنند خانواده هایی که توان مالی دارند مبلغ را پرداخت می‌کنند اما آنهایی که ندارند همیشه از این وضعیت گلایه کرده‌اند. این روزها خانواده‌ها می‌پرسند حالا که آموزش‌ها مجازی شده است و دانش‌آموز به مدرسه نمی‌رود چرا باید هنگام گرفتن کارنامه دوباره مبلغی را پرداخت کنند؟
دقیقاً! این یک موضوع همیشگی خانواده‌ها در مدارس دولتی بوده است و مسئولان قبل از من هم با این مشکل روبه‌رو بودند. ببینید ما بیش از ١٠٥ هزار مدرسه در کشور داریم که عمده مدیران ما، مدیرانی هستند که همه به قوانین و مقررات آموزش و پرورش آگاهی دارند و اکثراً هم قوانین را رعایت می‌کنند. اما برخی از مدیران ممکن است به‌صورت موردی و محدود از خانواده‌ها بابت کمک‌های مردمی درخواست‌هایی داشته باشند. ما بارها اعلام کردیم و تأکید هم می‌کنیم که دوستان دقت کنند اجبار و الزامی در گرفتن هزینه نباشد، چرا که این بحث موارد شرعی و قانونی دارد. در ماده ١١قانون شوراها آمده است که مدیران مدارس دولتی فقط از طریق کمک‌های مردمی می‌توانند برای بهبود و بهسازی مدرسه استفاده کنند. راه دیگر دریافت کمک مردمی داوطلبانه از طریق فوق برنامه‌هایی است که استان یا منطقه طراحی کرده. این یعنی مدیران مدارس حتی در فوق برنامه‌ها هم باید داوطلبانه از خانواده‌ها کمک بگیرند. به‌هر حال برخی از مدیران با ما صحبت می‌کنند که مدرسه مشکلاتی دارد که باید برایش هزینه کنند. با اینکه خانواده‌ها و خیرین همیشه دغدغه‌شان آموزش و پرورش بوده است. همیشه هم به مدارس محبت داشتند و هر کجا هم که احساس کردند مشکلی وجود دارد به مدرسه کمک کردند. اما مدرسه هزینه‌هایی هم دارد اما اینکه مدیری بخواهد با اجبار و بدون رضایت خانواده این پول را دریافت کند این اقدام تخلف است و ما برخورد می‌کنیم. این را هم بگویم مدارس با کمبود منابع روبه‌رو هستند و درست است که مدارس تعطیل شده اما ممکن است مدارس هزینه‌هایی داشته باشد.
شما اعلام می‌کنید که این اقدام غیرقانونی است. اما در نهایت مدیران کار خودشان را انجام می‌دهند. چه زمانی قرار است که نظارت‌ها جدی‌تر شود؟خانواده‌ها می‌گویند در این روزهایی که کرونا زندگی آنها را به‌لحاظ اقتصادی تحت تأثیر قرار داده چه لزومی دارد مدیر مدرسه دولتی درخواست مالی داشته باشد؟
دانش‌آموز خط قرمز ماست و اگر بحثی است باید بین خانواده و مدرسه باشد. مدیران نباید دانش‌آموز و کار مربوط به دانش‌آموز را گرو بگیرند. همکاران حریم دانش‌آموز را حفظ می‌کنند. اما درست است دانش‌آموزان حضوری در مدرسه ندارند و برخی از هزینه‌های مدیران کاهش پیدا کرده. قبول دارم که خیلی هم برای خانواده‌ها پذیرفته شده نیست که هزینه‌ای به مدرسه پرداخت کنند. ما هم می‌دانیم که این بیماری در زندگی مردم بسیار تأثیر گذاشته است. درآمدهای زندگی مردم و شغل پدر خانواده تحت تأثیر این بیماری قرار گرفته است. مدیران مدارس در این شرایط باید به خانواده‌ها توجه داشته باشند و نباید باری بر دوش خانواده بگذارند این موضوع را در بخشنامه‌ها اعلام کردیم و البته همه مدیران چنین ذهنیتی دارند. ببینید ما یک سامانه داریم و اعلام کردیم که این سامانه برای خانواده‌ها و فرهنگیان است. اگر گزارش مردمی باشد نیاز به اسم و نام فرد نیست اما اگر شکایت از کسی باشد در آن سامانه مشخص شده که چطور ثبت شکایت کنند ما موظفیم حداکثر ١٠ روز بعد از شکایت پیگیری کنیم و جواب فرد را بدهیم. لذا اگر گزارش برسد منطقه موظف است سریع مسأله خانواده را بررسی کند. اما اگر منطقه این موضوع را بررسی نکرد خانواده می‌تواند در سامانه از استان درخواست داشته باشد. اگر جوابی از استان نگرفتند ما در وزارتخانه موظف هستیم با اعزام تیمی مسأله را بررسی کنیم.
آیا شکایتی به دست شما در این باره رسیده است؟
از اول فروردین ٩٩ تا سی بهمن ماه امسال، ١١ هزارو ٨٤ شکایت به دست ما رسیده است. از این تعداد یک بخشی در حال رسیدگی هستند. برخی‌ها هم غیرقابل رسیدگی است مثلاً چیزی در سامانه نوشته شده است اصلاً معلوم نیست به کدام بخش مربوط است یا شکایتی از معلمی شده که اصلاً معلوم نیست این معلم چه کسی است. شکایت‌ها هم در حوزه‌های مختلف آموزشی، اداری، پرورشی، ثبت‌نام و مشکلات مالی و حقوقی بوده است. شکایت مردم از مدیران در بحث گرفتن پول١٥٠ تا ٢٠٠ مورد بوده است.
بیشترین شکایت مردم درباره چه موضوعی بوده است؟
٢هزار و ٥٥٤ شکایت درباره مسائل آموزشی بوده است. ٢ هزارو ١٩٦ شکایت اداری، ١٣٨ مورد شکایت پرورشی، ٤٦٠ مورد بحث ثبت‌نام‌ها و زیر ٢٠٠ مورد هم نارضایتی درباره کمک‌های مردمی بوده است.
مسأله مهم دیگر دریافت شهریه غیردولتی‌ها است. مدیرکل مدارس غیردولتی گفته که حضوری یا مجازی بودن آموزش ربطی به شهریه‌ها ندارد ما هر سال این شهریه را مصوب می‌کنیم اما خانواده‌ها می‌گویند که امسال آموزش مجازی بوده برای چه باید تا قبل از سال کل شهریه را پرداخت کنند. برخی‌ها هم می‌گویند به‌خاطر شرایطی که به آنها تحمیل شده کمی مسئولان مدارس غیردولتی با آنها همکاری کنند. شما نمی‌خواهید در این باره تصمیم‌گیری کنید؟
مدارس خاص شرایط خودشان را دارند و اساسنامه و قوانین مشخص خود را دارند. شهریه هم قبل از سال تحصیلی مصوب می‌شود. درباره مدارس غیردولتی یک کمیته تعیین نرخ در منطقه وجود دارد و مؤسس هم در آن کمیته اعلام برنامه می‌کند. منطقه هم بر اساس کارهایی که انجام می‌دهد نرخ مدرسه را ثبت می‌کند. حتماً فوق برنامه‌هایی که قابل اجرا برای امسال نبوده را هم در نظر گرفتند. خانواده هم شرایط مدرسه را می‌پذیرد. مدیران غیردولتی شهریه را به خانواده‌ها قبل از سال اعلام می‌کنند. خیلی از مؤسسان در مدارس غیردولتی مدرسه را اجاره کردند و باید هزینه معلم و اجاره مدرسه را پرداخت کنند. آنها هزینه‌های خاص خود را دارند و خانواده هم برای ثبت‌نام شرایط را قبول می‌کند.
