عرضه خودرو در بورس، دردی را دوا نمی‌کند/ ریشه زیان‌های انباشته خودروسازان در مدیریت اشتباه است
با وجود گذشت چند هفته از انتشار جزییات طرح نمایندگان مجلس برای ساماندهی بازار خودرو، هنوز خبر دقیقی از زمان اجرای آن منتشر نشده اما به نظر می‌رسد فعالان این صنعت، معتقدند این طرح پر سر و صدا نیز راه به جایی نخواهد برد.
اقتصادآنلاین - جواد هاشمی؛ آنچه که در طرح نمایندگان مجلس بیشترین توجه را به خود جلب کرده، موضوع عرضه خودروهای تولیدی جدید در بورس است. نمایندگان موافق این طرح معتقدند روش فعلی عرضه خودرو از سوی شرکت‌های خودروسازی به مردم، نه تنها نتیجه مثبتی نداشته که باعث ایجاد فضا برای دلالان و بر هم خوردن نظم بازار شده است. در چنین بستری نمایندگان معتقدند با عرضه خودرو در بورس، نه تنها قیمت‌ها به سمت واقعی شدن رفته و دست دلالان کوتاه می‌شود که حتی امکان افزایش درآمد برای خودروسازان و افزایش تولید نیز وجود دارد، موضوعی که فعالان صنعت خودرو چندان با آن موافق نیستند.
امیرحسین جلالی – نایب رییس انجمن قطعه سازان همگن – در گفت و گو با اقتصاد آنلاین، می‌گوید: بحث‌هایی که درباره عرضه خودرو به بورس یا هر بازار دیگری می‌شود آدرس غلط دادن است و ریشه مشکلات را باید در حوزه‌ای دیگر بررسی کرد.
وی با اشاره به نحوه مدیریت شرکت‌های خودروسازی در ایران، اظهار کرد: ما در قانون از استقلال مدیرعامل یا هیئت مدیره صحبت می‌کنیم اما در عمل هیچ استقلالی در کار نیست. مدیرعاملی که دستورات اجرایی را از بیرون می‌گیرد و هیئت مدیره‌ای که حق انتصاب مستقل مدیرعامل خود را ندارد، چطور می‌تواند در شرایط دشوار صنعت خودرو فعالیت کند و گره‌های موجود را باز کند؟
جلالی تاکید کرد: اصلی‌ترین و نخستین گامی که باید برای اصلاح صنعت خودرو برداشته شود، استقلال و قدرت تصمیم‌گیری دادن به مدیران خودروسازی است. وقتی امکان تصمیم گیری مستقل وجود داشته باشد، مدیرعامل با توجه به واقعیت‌های شرکتی که مسئولیت اداره آن را دارد تصمیم می‌گیرد و دیگر مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم، تکرار نخواهند شد.
به گفته نایب رییس انجمن قطعه سازان همگن، معضلاتی مانند زیان‌های انباشته کلان خودروسازان یا بدهی‌های تسویه نشده قابل توجه به قطعه سازان همگی ریشه در مسیر مدیریتی اشتباهی دارد که در سال‌های گذشته طی شده و هنوز نشانه‌ای از اصلاح آن وجود ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که در موقعیت فعلی طرح‌هایی مانند عرضه خودرو در بورس تا چه میزان می‌تواند از مشکلات بازار کم کند، توضیح داد: اگر بنا را بر حرکت عادی بازار سرمایه بگذاریم، این بازار ماهیتی غیرقابل پیش بینی دارد و شاخص در روزهای مختلف رشد و سقوط‌های مختلفی را تجربه می‌کند. از سوی دیگر، هدف نمایندگان مجلس از ارائه خودرو در بورس نیز احراز قیمت خودرو و واقعی شدن آن است. برای بررسی عملکرد احتمالی باید این دو پیش فرض را در نظر داشت.
جلالی ادامه داد: وقتی بنا بر حرکت عادی بازار است، چه تضمینی وجود دارد که قیمت خودرو بالاتر برود یا به حدی برسد که دیگر خودروسازان زیان ندهند؟ در واقع بورس، با توجه به تلاطم‌های ذاتی که دارد، شرایط خودرو را نیز دگرگون خواهد کرد. اگر با سقوط شاخص، قیمت خودرو از عدد فعلی نیز پایین‌تر آمد و میزان زیان خودروسازان نیز افزایش یافت آنگاه باید با شرکت‌های ورشکسته چه کرد؟ از این رو همانطور که می‌توان خوشبینانه از واقعی شدن قیمت‌ها، کاهش فاصله میان کارخانه و بازار و حتی سودده شدن خودروسازان گفت، به شکل همزمان باید نگران کاهش قیمت‌ها و افزایش میزان زیان و بدهی این شرکت‌ها نیز بود که ریسک بالایی خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: آنچه در سال‌های گذشته تجربه شده، به خوبی نشان می‌دهد که بازار خودرو، برای برون رفت از شرایط فعلی نیاز به یک همکاری همه جانبه، فراسازمانی و فراقوه‌ای دارد و نمی‌توان انتظار داشت با یک طرح و برنامه جدید، ناگهان تغییری در این حوزه رخ دهد. اینکه یک نهاد، وزارتخانه یا دستگاه تصمیم گیر مسیر خاص خود را برود و یک دستگاه به عکس این مسیر عمل کند، قطعا نتیجه مثبتی به همراه نخواهد داشت و از این رو برای اصلاحات کلان، نیاز به هدف گذاری کلان و همراهی تمام دستگاه‌های تصمیم گیر و اجرایی خواهیم داشت.
