خواب زمستانی صنعت گردشگری
فصل بهار که رو به پایان بود، بسیاری امید داشتند تا در تابستان چمدان خود را جمعکنند و راهی سفر شوند و شاید از این طریق سختیها و فشارهای کرونا را از روح و جانشان پاک کنند اما تابستان آمد و کرونا هم هنوز سرجایش ایستاده بود، تا جایی که سفر برای کسانی که اهل مراعات پروتکلهای بهداشتی و رعایت قوانین دوران کرونا هستند، به یک آرزو تبدیل شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، کرونا همانطور که به دوستداران سفر لطمه زد، خسارت مالی عظیمی را بر صنعت گردشگری وارد کرد تا جایی که این ضرر مالی تنها در سهماهه اول سال99 رقمی نزدیک به ۱۲هزار میلیارد تومان را شامل شد و بر اساس آماری که جامعه هتلداران از انتهای سال۹۸ تا تیرماه۹۹ اعلام کرده، این جامعه ۷.۴هزار میلیارد تومان متضرر شده است. این آمار و ارقام تنها بخشی از خسارت وارد شده به صنعت گردشگری را نمایان میکند؛ خساراتی که تا پایان سال99 و در روزهای سرد زمستانی نیز نباید امیدی به جبرانشان داشت.
حرمتالله رفیعی، رئیس هیأتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی از ناامیدی رفع بحران در زمستان پیشرو صحبت کرد و شروع فعالیتهایی در رابطه با واکسن کرونا را خبری نجاتبخش دانست که شاید در بهار و تابستان سال آینده برای صنعت گردشگری در قامت یک نجاتبخش ظاهرشود.
بر اساس گفته او «برآورد موجود نشان میدهد که صنعت گردشگری در زمستان پیشرو با همان شرایط چندماه گذشته روزگار را سپری خواهد کرد و شاید بتوان امید داشت که در بهار و تابستان سال آینده تا حدی شرایط بهتر شود. بهنظر من از زمستان امسال هم مانند زمستان 98- بهدلیل اتفاقاتی که سال گذشته در کشور رخ داد- نباید انتظار شرایط خوبی را داشت.»
او در صحبتهایش به روزگار بحرانی صنعت گردشگری اشاره کرد و افزود: «هماکنون شرایط گردشگری بحرانی است و تمام صنعت گردشگری از بین رفته است. ما هنوز نمیدانیم چه زمانی واکسن کرونا در اختیار مردم ایران قرارمیگیرد و به همین دلیل باید بگویم که در زمستان پیشرو نیز تغییری در وضعیت بحرانی صنعت گردشگری ایجاد نخواهد شد».
شرایط کرونا موجب شده است که مردم با شرایط سخت اقتصادی و معیشتی مواجه شوند؛ اتفاقی که از نظر رفیعی موجب حذف سفر از اولویتهای زندگی خانوار شده است؛« هماکنون تهیه نیازهای اولیه مانند خوراک، پوشاک و مسکن جزو نیازهای اولیه مردم است و دیگر کمتر کسی به سفر فکر میکند. اگر واکسن زمینه را برای ریشهکن کردن ویروس کرونا مهیا کند، باید این واقعیت را قبول کنیم که صنعت گردشگری به سختی جانی دوباره میگیرد و بعد از چنین دوران بحرانی، به راحتی نمیتواند سرپا شود. به همین دلیل نمیتوان خیلی امیدوار بود که صنعت گردشگری با آمدن واکسن به جایگاه خوبی بازگردد.»
حاشیههای کرونا برای صنعت گردشگری
چندی پیش وزیر بهداشت ترکیه اعلام کرده بود که این کشور بهاحتمال زیاد ۲۰میلیون واکسن کرونا تامین خواهد کرد، این خبر موجب شد تا تبلیغاتی در رابطه با سفر زمستانی به ترکیه برای تزریق واکسن کرونا منتشر شود. رفیعی این خبر را ضربهای جبرانناپذیر به این صنعت دانست و گفت: «متأسفانه در این مدت اخباری منتشر شد که به ضرر این صنعت بود، مانند بحث تور واکسن کرونا که واقعیت نداشت و مشخص شد که دفاتر خدمات مسافری وارد این میدان نشده بودند. باید بگویم این تبلیغ مربوط به دفاتر خدمات مسافرتی نبوده به اعتقاد بنده این اقدام برای جمعآوری فالوور انجام شد و این تبلیغ به هیچ عنوان موردتأیید انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نبود. آخر کدام عقل سلیم این را باور میکند، در شرایطی که ترکیه هنوز برای شهروندان خود واکسن کرونا تزریق نکرده است، چطور میتواند به فکر تزریق واکسن مسافران خارجی و ایرانی باشد».
تشویق به سفر قسطی در دوران کرونا یکی دیگر از حاشیههای این صنعت بود؛ اتفاقی که رفیعی در رابطه با آن توضیح داد: «چندین بار چنین چیزی شنیدهام اما پیشبینی من این است که آنها دفاتر نیستند بلکه گروههای غیررسمیای هستند که غیرقانونی در فضای مجازی فعالیت میکنند وگرنه ما در این 9ماه هیچ توری نداشتیم و در این دوهفته که باید بیشتر رعایت کنیم پیشنهاد تور قسطی اصلا معقول نیست. اگر یک شرکت گردشگری تور برگزار کند تخلف انجام نداده است اما همه آنها به لحاظ اخلاقی تلاش میکنند، رعایت کنند و من در بخشنامهای که فرستادم آنها را ملزم کردم پرسنل خود را به حداقل برسانند و درقبال تعهداتی که ایجاد کردند، پاسخگو باشند».
روزگار تورهای زمستانی در شرایط عادی
اما اگر کرونا نبود و همه تا این حد درگیر مبارزه با این ویروس جهانی نبودیم، وضعیت گردشگری در زمستان چگونه بود؟ آیا رونق سفر در فصلهای دیگر سال به زمستان هم کشیده میشد؟ رفیعی در پاسخ به این سؤال گفت: «در حالت عادی فصول پاییز و زمستان با کاهش فعالیتهای مسافرتی و گردشگری همراه بود، هماکنون نیز کرونا مزید بر علت شده است و امکان هر نوع فعالیتی را از صنعت گردشگری گرفته است. البته ناگفته نماند که یک سری فعالیتها و سفرها مختص فصل زمستان هستند. تور اسکی و تور شکار در فصل زمستان مورداستقبال قرارمیگیرند. از آنجا که ما کشوری چهارفصل هستیم، در فصل زمستان سفر به مناطق جنوبی کشور مانند کیش، قشم، هرمز و چابهار بسیار موردتوجه قرارمیگرفت. در واقع هر چند در پاییز و زمستان از حجم سفرها کم میشود اما در شرایط عادی، گردشگری در این دو فصل میتواند زمینه را برای گردشگری داخلی و ورودی مهیا کند و رونق ببخشد. اما اگر بخواهیم میانگین بگیریم و واقعنگر باشیم، باید بگویم که تا پیش از کرونا در پاییز و زمستان 90درصد دفاتر به مسافر خروجی روی آورده بودند».
بر اساس گفته رئیس هیأتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی، ارزش پول ملی ما به نقطهای رسیده است که ما میتوانیم از این اتفاق برای رشد صنعت گردشگری استفاده کنیم اما متأسفانه نهتنها چنین نگاهی وجود ندارد بلکه در شرایطی که کشورها در دوران کرونا نیز برای برونرفت صنعت گردشگریشان از بحران دنبال چاره هستند، در ایران چنین دغدغهای وجود ندارد و هر روز بر مشکلات این صنعت افزوده میشود.