اقشار محروم حتی برای تهیه نان شب محتاجاند/ برخی با چوب بودجه در حال ادب کردن مردم هستند
به باور احسان ارکانی، بودجه نه چوبی برای ادب کردن سیاستمداران، بلکه ابزاری است که از طریق آن میتوان توسعه، عدالت اجتماعی و فرصتهای برابر را در بطن جامعه گسترش داد. ضرورتی که این نماینده معتقد است در طول 42 سال گذشته توجهی به آن نشده است.
اقتصادآنلاین - مهدی بیک؛ در شرایطی که نمایندگان مجلس یازدهم تصور می کردند با مشارکت فعال معاون سازمان برنامه و بودجه در تدوین احکام اصلاحی بودجه1400 این قانون بدون مخالفت دولت تایید خواهد شد، اما رخدادهای روز سه شنبه مجلس و مخالفت جدی دولت با اصلاحات مد نظر کمیسیون برنامه و بودجه، نشان داد که در ماههای پیش رو تا پایان عمر دولت دوازدهم، مناسبات ارتباطی پاستورنشینان و اهالی بهارستان به خصوص در حوزه مسائل اقتصادی و معیشتی آبستن حوادث تازهای خواهد بود.
نماینده مردم نیشابور در مجلس با اشاره به وجود برخی تفاوت دیدگاههای جدی میان دولت و مجلس بر سر تصمیم سازیهای اقتصادی، معیشتی و بودجهای گفت: به نظر می رسد بعد از انتخابات آمریکا، دولت با اعتماد به نفس بیشتری در خصوص موضوعات اقتصادی اظهارنظر می کند. البته ما امیدوار بودیم دولت قبل از انتخابات آمریکا و با تکیه بر توان داخلی اعتماد به نفس بالایی برای حل مشکلات اقتصادی داشته باشد. یعنی تصمیمات برآمده از اراده رییس جمهور اسلامی ایران باشد نه ناشی از متغیرهای بیرونی.
ارکانی همچنین با اشاره به تایید نهایی طرح تامین اقلام اساسی توسط شورای نگهبان گفت: علی رغم مخالفت دولت و تلاش فراوان برای عدم تایید طرح توزیع اقلام اساسی در نهایت شورای نگهبان بعد از اصلاحات کمیسیون برنامه و بودجه طرح را تایید کرد. ضمن اینکه نمایندگان تا حد امکان سعی کردند نگرانیهای کارشناسان اقتصادی درباره تبعات زیان بار احتمالی در اثر اجرای طرح را نیز مورد توجه قرار دهند تا اجرای آن تکانهای در شاخصهای کلان اقتصادی ایجاد نکند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزود: جالب اینجاست امروز متوجه شدیم، دولتی که به طور جدی با اجرای طرح معیشتی مجلس مخالف و مدعی بود تامین چنین حجمی از منابع هرگز ممکن نیست، بنا بر اعلام رییس جمهوری قرار است ماهانه 100هزار تومان به ده ها میلیون خانواده، پرداخت کند. سئوال این است آیا دولت در طی این چند روز به گنج، ثروت یا منابع تازهای دست پیدا کرده که مجلس از آن بی خبر است یا موضوع دیگری در میان است.
تبعاتی که چالش مجلس و دولت در اقتصاد دارد
نماینده مردم نیشابور در مجلس گفت: از سوی دیگر و در حالی که اصلاح ساختار بودجه بعد از نشستهای متعدد کمیسیون با کارشناسان ارشد و معاون سازمان برنامه و بودجه تدوین شد. اما در کمال تعجب اقای پورمحمدی در روز تصویب قانون، نظر دولت را مخالفت با طرح عنوان کرد. کاملا مشخص است که پورمحمدی تحت فشارهای مقامات ارشد دولت و حلقه نزدیکان رییس جمهوری، مجبور شده با قانونی که خودش ابعاد و زوایای گوناگون آن را تایید کرده، مخالفت کند.
ارکانی در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصادآنلاین در این خصوص که فکر نمی کنید اصطکاک مستمر میان دولت و مجلس باعث اتلاف ظرفیتهای کشور در مسیر حل مشکلات شود؟ گفت: تمام کشورهایی که توانسته اند به اهداف توسعهای خود برسند از طریق هماهنگی، هم افزایی و مشارکت مجموعه ظرفیتهای کشور حول محور یک الگوی پیشرفت به یک چنین دستاوردی رسیده اند. برای توسعه نه تنها اجماع دولت و مجلس مهم و کلیدی است، بلکه هماهنگی سایر قوا و نهادها مثل دستگاه قضا و... نیز امری ضروری و حیاتی است. اما متاسفانه گاهی اوقات مشاهده می شود که برخی ارکان کشور با این ضرورت ها همراهی نمی کنند.
او یادآور شد: واقع آن است، اکثر کارشناسان اقتصادی و حتی منتقدان طرح توزیع اقلام اساسی هم بر ضرورت حمایت از اقشار محروم تاکید می کنند. اگر کارشناسان انتقادی به طرح دارند، برآمده از تبعاتی است که اجرای طرح ممکن است در شاخصهای اقتصاد مثل تورم یا توسعه پایه پولی داشته باشد. به عبارت دیگر، با اصل حمایتهای معیشتی از طبقات کمتر برخوردار مخالفتی وجود ندارد. تنها ممکن است در اتخاذ شیوه مناسب برای رسیدن به بهترین الگوی حمایتی تفاوت دیدگاه هایی وجود داشته باشد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: باید بدانیم، وقتی شورای نگهبان ایراد اصل 75 قانون اساسی را در روند بررسی و تایید وارد نمی داند، نشان می دهد کمیسیون برنامه و بودجه مجموعه نگرانیهای اعضای شورای نگهبان، اهالی اقتصاد و کارشناسان دلسوز را مورد توجه قرار داده و بار اضافی هزینهای بر بودجه سوار نکرده است. ضمن اینکه تلاش شده تا اجرای طرح کوچکترین تبعاتی در رشد نقدینگی، توسعه پایه پولی و... نداشته باشد.
واکنش نمایندگان به عدم اجرای طرح توزیع اقلام چیست؟
ارکانی در ادامه افزود: پس از تایید شورای نگهبان، چنانچه دولت در روند اجرای این طرح کوتاهی کند، مجلس بلافاصله با استفاده از ابزارهای قانونی که در اختیار دارد مثل استیضاح و طرح پرسش از رییس جمهوری تلاش خواهد کرد تا زمینه اجرای این حمایتهای ضروری از معیشت مردم را فراهم کند. مشکل دولت تامین مالی طرح بود که با تصمیم مجلس، معضل تامین منابع از طریق واگذاریها حل شد.
نماینده مردم نیشابور در پاسخ به پرسش دیگری در این خصوص که چرا اقتصاد ایران الگوی مشخصی برای توسعه پایدار ندارد؟ گفت:42 سال از انقلاب اسلامی گذشته است، اگر قرار بود الگویی برای توسعه پایدار کشور تدارک دیده شود، حداقل طی 3دهه پس از جنگ تحمیلی باید طراحی و عملیاتی می شد. مردم نباید تاوان نداشتن الگو در اقتصاد و توسعه را بدهند. مردم از منظر اقتصادی و معیشتی در حکم بیماری هستند که شرایط نامناسبی دارد و نیازمند رسیدگی فوری است. برخی از اقشار مردمی حتی در تهیه نان شب و روزانه خود هم مشکل دارند. اینها شعار نیست، واقعیاتی است که در زیر پوست جامعه جریان دارد.
ارکانی در پایان در واکنش به صحبتهای معاون اول رییس جمهوری درباره بودجه گفت: آقای جهانگیری درباره چوب بودجه و ادب کردن سیاستمداران صحبت کردند. اتفاقا این رویکردها مورد حمایت آقایان نوبخت و جهانگیری است که مانند تازیانهای بر گردههای مردم فرود میآید. ساختاری که از دل آن تصمیماتی چون ارز 4200 تومانی و... بیرون میآید، طبیعی است که مقوله حمایت از معیشت مردم در اولویتهایش قرار ندارد. در حالی که بودجه از منظر من ابزاری است برای دستیابی به عدالت اجتماعی و توزیع امکانات عادلانه برای مردمی که کمترین حق آنها بهره مندی از یک زندگی حداقلی است.