برخورد دولت با مرزنشینان بد حساب چیست؟
از چند ماه قبل که رئیس کل بانک مرکزی از بازنگشتن حدود ۲۷میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به کشور خبر داده بود، یکی از اصلیترین سوالات مطرح شده در این زمینه هنوز بی پاسخ مانده است: چه افرادی این ارز را بازنگرداندند؟
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، از سال ۱۳۹۷ و همزمان با آغاز دور جدید تحریمهای یک جانبه آمریکا علیه ایران، دولت اعلام کرد به منظور مدیریت نیازهای ارزی کشور، در کنار محدود کردن واردات برخی کالاها، در زمینه صادرات نیز تعهدات ارزی مشخصی را تدوین میکند تا صادرکنندگان پس از فروش محصولات خود، موظف به بازگشت ارز حاصل از آن به کشور شوند.
در دو سال گذشته، اختلاف نظرهای به وجود آمده میان بانک مرکزی و اتاقهای بازرگانی درباره نحوه اجرای دستورالعملهای ارزی این بانک بارها بالا گرفت و هرچند به نظر میرسید با اصلاحات صورت گرفته در ماههای پایانی سال گذشته، فضا آرام شده اما اظهار نظر همتی – رئیس کل بانک مرکزی – درباره ارزهای بازنگشته و اعلام عدد ۲۷ میلیارد دلاری آنها، بار دیگر اختلافات میان دو طرف را افزایش داد.
هر چند در هفتههای بعد، بخشی از این عدد اعلامی تعدیل شد اما اتاق بازرگانی اعلام کرد که از ارزهای بازنگشته، سهم محدودی را برای تاجران و صاحبان کارتهای بازرگانی در نظر میگیرد و مابقی مربوط به سایر شرکتها میشوند. جمشید نفر – رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران، اظهار کرد: در شرایطی که بانک مرکزی از اعداد بسیاری بزرگ ارز که به کشور بازنگشته صحبت میکند، بررسیهای اتاق این موضوع را تایید میکند که تنها بخش محدودی از این ارز به بخش خصوصی واقعی مربوط است و مابقی یا شامل حال شرکتهای دولتی و نیمه دولتی میشود یا از سوی مرزنشینان که با کارتهای پیله وری اقدام به صادرات میکنند، انجام شده است.
به گفته نفر، اتاق بازرگانی به منظور بررسی علل به تعویق افتادن بازگشت ارز از سوی برخی صادرکنندگان جلساتی را با آنها برگزار کرده و به دنبال رسیدن به راه حلی مناسب در این حوزه خواهد بود اما در این بین باید مراقبت شود که وقتی آماری از سوی یکی از مسئولان ارائه میشود، چه قدر به وجهه صادرکنندگان آسیب وارد میشود و این در حالی است که بخش عمده ارزهای بازنگشته مربوط به تجار شناسنامه دار نیست.
به دنبال این اظهارات، توجه ها به سمت صاحبان کارتهای پیله وری جلب شود. افرادی که به دلیل سکونت در مناطق مرزی، امکان دریافت این کارت را پیدا میکنند و به کشورهای همسایه کالا میفروشند و به نظر میرسد با گذشت بیش از دو سال آغاز طرح تعهدات ارزی، بخشی از ارز را به کشور با نگرداندهاند.
چند هفته پس از آغاز این گمانه زنیها، حالا حمید زادبوم – رئیس کل سازمان توسعه تجارت – از پیگیری این موضوع و برنامه ریزی برای حل مشکل ارزی صاحبان کارتهای پیله وری خبر داده است.
او گفته در آینده نزدیک و با تمهیدات اندیشیده شده نسبت به رفع مشکلات ارزی پیلهوران و مرزنشینان اقدام خواهد شد.
مسئول کمیته اقدام ارزی سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به استخراج میزان صادرات و واردات مرزنشینان و پیلهوران، توجه به قوانین بالادستی در خصوص مرزنشینان و پیلهوران را ضروری عنوان کرد و از دفتر توسعه خدمات بازرگانی و دفتر مقررات صادرات و واردات خواست در جلسه آتی کمیتۀ اقدام ارزی، بررسیهای کارشناسی با هدف تصمیمگیری در مورد مرزنشینان و پیلهوران صورت گیرد.
هرچند هنوز دستگاههای دولتی به طور دقیق میزان ارز صادراتی بازنگشته از سوی صادرکنندگان پیله ور را اعلام نکردهاند اما به نظر میرسد، با اعلام سازمان توسعه تجارت، به زودی تکلیف آنها روشن خواهد شد.