وقت بوم‌گردی در جهان ۲۰۲۱
سازمان جهانی گردشگری هر ساله به مناسبت روز جهانی گردشگری در ۲۷ سپتامبر خط‌مشی و مسیر یکساله گردشگری را تعیین می‌کند که امسال به‌دلیل بحران کرونا بوم‌گردی و توسعه روستایی را به‌عنوان مسیر بهبود گردشگری جهان اعلام کرد.
طی چهل سال گذشته از سال ۱۹۸۰ با انتخاب روز جهانی گردشگری، این بازار به‌عنوان یک بخش قدرتمند در جامعه جهانی محسوب می‌شود که پس از بحران کرونا بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. براین اساس موضوع «گردشگری و توسعه روستایی» بسیار مهم تلقی می‌شود. گردشگری و توسعه روستایی منجر به شناخت توانایی منحصربه‌فرد این بخش در ایجاد توسعه اقتصادی و فراهم کردن فرصت‌هایی در خارج از شهرهای بزرگ به‌ویژه جوامعی وابسته به بازار توریسم می‌شود. گردشگری به جوامع روستایی کمک می‌کند تا میراث طبیعی و فرهنگی خود را حفظ کنند و از گونه‌های در معرض خطر حفاظت کرده و به حمایت از سنت‌ها و غذاهای محلی فراموش شده بپردازد. بنابر گزارش سازمان جهانی گردشگری، ورود گردشگران بین‌المللی در نیمه سال ۲۰۲۰ با کاهش ۶۳ درصدی همراه بوده است که این امر می‌تواند تا پایان ۲۰۲۰ بین ۶۰ تا ۸۰ درصد باشد. برآوردها حاکی از آن است که گردشگری داخلی پیش از جهانگردی بازیابی می‌شود که این امر به نفع جوامع روستایی به‌ویژه برای محافظت از معیشت و تقویت اقتصاد محلی است. سازمان جهانی برای کمک به دولت‌ها و بخش خصوصی در کاهش تاثیرات کرونا بر گردشگری و بهبود این بخش، توصیه‌ها و دستورالعمل‌هایی برای بازیابی جهانگردی ارائه کرده است. این برنامه عملیاتی برای آینده‌ای پایدار و مقاوم بر اهمیت گردشگری برای جوامع روستایی تاکید کرده است. گردشگری برای بسیاری از جوامع روستایی به‌عنوان یک عنصر حیاتی به‌شمار می‌آید که باید از تمامی ظرفیت‌ها و نیروی فعال آن استفاده کرد. این بخش فقط به‌عنوان منبع اصلی اشتغال به‌ویژه برای زنان و جوانان نیست بلکه فرصت‌هایی را برای انسجام ارضی و توسعه اقتصادی-اجتماعی در آسیب‌پذیرترین مناطق ایجاد می‌کند.
همه‌گیری کرونا در جهان بیشترین آسیب را به بخش گردشگری وارد کرده و هیچ کشوری از آن مصون نمانده است. بحران کرونا تهدیدی برای حفاظت از حیات وحش و میراث فرهنگی جهان است. سقوط ناگهانی درآمدهای حاصل از گردشگری بودجه لازم برای حفاظت از آنها را قطع کرده و این امر شکار غیرقانونی و غارت را افزایش می‌دهد. در عین حال، همه‌گیری کووید-۱۹ فرصتی را برای بازنگری آینده بازار گردشگری از جمله چگونگی دستیابی به اهداف توسعه پایدار از جهت‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ایجاد کرده است. گردشگری با استفاده از عوامل مهمی چون کنار هم قرار دادن مردم، ارتقای همبستگی و اعتمادسازی می‌تواند در پیشبرد همکاری جهانی بکوشد و فراتر از همه‌گیری حرکت کند.
روز جهانی گردشگری امسال برای گردشگری جهان بسیار مهم و حساس تلقی می‌شود تا مسیر بازیابی و بهبود گردشگری را به جهان نشان دهد به‌ویژه برای جوامع روستایی که ستون اقتصادی هر کشوری محسوب می‌شود و فرصت‌های شغلی را به‌ویژه برای زنان و جوانان فراهم می‌کند. توسعه گردشگری می‌تواند جوامع روستایی را زنده نگه دارد. مناطق روستایی بیش از دیگر مناطق تحت تاثیر همه‌گیری کرونا قرار گرفته است. این جوامع در برابر بحران کوتاه مدت یا بلند‌مدت آمادگی کمتری دارند که این امر به عواملی همچون پیرشدن جمعیت، پایین آمدن سطح درآمد و شکاف دیجیتالی برمی‌گردد. گردشگری بین‌المللی اینک به‌دنبال راه‌حل‌هایی برای عبور از این چالش‌هاست. براساس برآوردهای صورت‌گرفته تا سال ۲۰۵۰ حدود ۶۸ درصد از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی خواهند کرد درحالی‌که حدود ۸۰ درصد از افرادی که اکنون در فقر شدید قرار دارند در خارج شهرها زندگی می‌کنند. در سطح جهانی، بیش از ۸/ ۱ میلیارد جوان در مناطق روستایی کشورهای کم‌درآمد و متوسط زندگی می‌کنند. این امر منجر به ترک و مهاجرت سرمایه انسانی افراد تحصیلکرده، با مهارت و انگیزه بالا از جوامع روستایی می‌شود. شرایط به‌ویژه برای جوانان سخت است زیرا در جوامع روستایی جوانان سه برابر بیشتر از افراد مسن بیکار هستند. گردشگری به‌عنوان یک حلقه نجات فرصتی را برای جوانان فراهم می‌کند که به تامین معاش خود بپردازند و مجبور به مهاجرت به شهرها یا خارج از کشور نباشند.
همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ گردشگری جهان را به بن‌بست کشانده و منجر به در معرض خطر قرارگرفتن ۱۲۰ میلیون شغل و بنا بر اعلام کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل کاهش ۵/ ۱ تا ۸/ ۲ درصدی بر تولید ناخالص داخلی جهان می‌شود. قرار دادن توسعه روستایی در مرکز سیاست‌های گردشگری از طریق آموزش، سرمایه‌گذاری، نوآوری و فناوری می‌تواند معیشت میلیون‌ها نفر را دگرگون کند و به حفظ محیط زیست و فرهنگ بینجامد. استفاده از گردشگری به‌عنوان محرکی برای توسعه روستایی، جامعه جهانی را در مسیر دستیابی به اهداف توسعه پایدار سال ۲۰۳۰ قرار خواهد داد. گردشگری منجر به توانمندسازی جوامع روستایی و ایجاد فرصت‌های شغلی به‌ویژه برای زنان و جوانان در سراسر جهان را فراهم می‌کند.
در بسیاری از مناطق روستایی، بازده اقتصادی حاصل از کشاورزی درحال کاهش است و در عین حال، شیوه‌های سنتی زندگی در معرض تهدید تغییرات آب و هوایی قرار دارند، بنابراین گردشگری به‌عنوان یکی از منابع اصلی درآمد مردم ساکن روستایی در جهان محسوب می‌شود، زیرا منجر به حفظ میراث فرهنگی و سنت‌های خاص روستایی و همچنین حفاظت از زیستگاه‌ها و گونه‌های در معرض خطر می‌شود. فناوری‌های جدید، نوآوری و کارآفرینی، علاقه روزافزون گردشگران برای تجربه‌های جدید درطبیعت، فرهنگ و محصولات محلی و همچنین دسترسی آسان‌تر و سریع‌تر به مناطق روستایی دریچه‌های جدید را برای توسعه گردشگری روستایی فراهم آورده است.
استفاده از گردشگری برای پیشبرد توسعه روستایی منجر به دستیابی اهداف توسعه پایدار همچون عدم فقر، برابری جنسیتی، شغل مناسب و رشد اقتصادی، افزایش شهرها و جوامع پایدار، تولید مسوولانه در مصرف و مشارکت می‌شود. بحران کرونا فرصتی را برای بخش گردشگری فراهم کرده تا سرمایه‌گذاری‌ها تمرکز خود را بر توانمندسازی و تعامل جوامع محلی و حفظ منابع طبیعی و فرهنگی قرار دهد. این بحران بر اهمیت انعطاف‌پذیری در بین جوامعی که گردشگری سهم مهمی در درآمد آنها دارد از طریق تنوع محصول و بازار، گردشگری در همه فصول، حمایت اجتماعی تاکید می‌کند.
ایجاد فرصت‌های جدید برای مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی در مناطق روستایی به اتصال مناسب، سرمایه‌گذاری، حمایت از ترویج و حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی، تحول دیجیتالی، توسعه مهارت‌ها، محصولات کافی و همچنین همکاری‌های قوی عمومی نیازمند است که این امر باید از منظر جامع‌نگرانه ارزیابی شود که سایر بخش‌ها را در زنجیره گردشگری درگیر کند. سیاست‌ها و برنامه‌های ملی مکزیک با عنوان «مناطق جادویی» یکی از نمونه‌های بهره‌مندی جوامع روستایی از گردشگری است. ارتقای گردشگری در مناطق روستایی مزایای این بخش را گسترش می‌دهد و در عین حال، منجر به کاهش فشار بر جاذبه‌های پربازدید شهری می‌شود. بخش دولتی نقش مهمی در افزایش سهم گردشگری در توسعه روستایی دارد، زیرا سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی در سطح محلی و حفظ جمعیت بسیار دشوار است.
بخش دولتی با ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تامین رفاه جوامع روستایی و فراهم کردن شرایط ورود گردشگران به مناطق روستایی و آموزش نقش مهمی در توسعه روستایی ایفا خواهد کرد. گردشگری می‌تواند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق حفظ و ترمیم فعالیت‌های سنتی در مناطق روستایی و دورافتاده به ایجاد شغل بپردازد، زیرا گردشگری یکی از معدود بخش‌های اقتصادی مناسب در این مناطق است که در ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان و جوانان بسیار موثر است.
گردشگران در مناطق روستایی نیازمند دسترسی به فناوری‌های جدید همچون اینترنت سریع، و امکان پرداخت بدون پول مانند مقاصد شهری هستند. نوآوری و کارآفرینی با تسریع دسترسی ارائه‌دهندگان محلی به بازارهای جهانی، ایجاد تجربیات جدید و گسترش شبکه‌ها به توسعه روستایی کمک می کند. بحران کرونا منجر به تسریع تحول دیجیتالی اقتصادها شده است. افزایش دورکاری و آموزش از راه دور به‌ویژه در مشاغل مرتبط به گردشگری می‌تواند به ایجاد فرصت‌های بیشتر برای جوامع روستایی در سراسر جهان بینجامد.
