حمله چینی بازار مس به رکوردها
فلز سرخ این روزها مشغول تاخت‌و‌تاز در بازارهای کالایی است و افزایش چشمگیر قیمت این کامودیتی توانست با ثبت رکورد اوج دو ساله برای مس در بازارها همراه شود.
در حال حاضر شرکت‌های چینی به‌عنوان کشوری که بیش از نیمی از تقاضای جهانی مس را به‌تنهایی بر عهده دارد، مشغول جمع‌آوری موجودی‌های ذخایر مس جهان هستند و کمبود مس در انبارهای بازار بورس لندن و شانگهای به سکوی پرش قیمتی مس در بازار تبدیل شده است. البته از سوی دیگر شیوع پاندمی نیز اختلال اساسی در بخش عرضه و تقاضای بازار ایجاد کرده است که این امر نیز به یاری قیمت‌ها آمده و عامل افزایشی مهمی طی ماه‌های اخیر بوده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که مس با ادامه این وضعیت می‌تواند رکوردهای قیمتی جدیدی را از خود برجای بگذارد و این روند کماکان ادامه داشته باشد. اما از سوی دیگر نیز برخی معتقدند بازار مس در حال‌حاضر سیگنال‌هایی دریافت کرده که نشانی از فروکش کردن تب قیمتی در بازار است.
کاهش دیوانه‌وار موجودی‌های مس
بازار جهانی مس حالا می‌تواند در آستانه یک فشار تاریخی در بخش عرضه باشد، چراکه تقاضای چین در حال‌حاضر در سطوح بسیار دلگرم‌کننده‌ای قرار دارد و موجودی‌های مس انبارها را به پایین‌ترین سطح در یک دهه گذشته رسانده است.
گروهی از معامله‌گران و تحلیلگران به این امر خوش‌بین هستند و معتقدند که این ذخایر در حال کاهش می‌تواند باعث افزایش قیمت‌ها شود. قیمت هر تن مس طی هفته گذشته در مسیر افزایشی قدرتمندی قرار گرفت و در بالاترین سطوح خود توانست به رکورد ۲ ساله خود دست یابد و بیش از ۶هزار و ۸۰۰ دلار در هر تن معامله شود.
جورج دانیل، مدیر صندوق مدیریت سرمایه رد‌کیت می‌گوید که بازار شروع به بروز نشانه‌هایی شبیه به وضعیت سال‌های ابتدایی دهه ۲۰۰۰ میلادی کرده است. زمانی که خرید گسترده و بی‌حد و حصر مس توسط چین انبارهای جهان را از مس خالی می‌کند و قیمت‌ها را به بالاترین سطوح خود می‌رساند. بازار سالانه ۲۴ میلیون تنی مس از همان روزهای ابتدایی گسترش صنایع چین درگیر وضعیتی سخت شده است، اما اشتهای بی‌نظیر این کشور پس از شیوع ویروس کرونا می‌تواند جبران‌کننده تقاضای از دست رفته در بازار باشد. شاخص مدیران خرید چین در بخش تولید در ماه آگوست با افزایش مصرف مس در کارخانه‌های خودروسازی، تولید تلفن‌های همراه هوشمند، لوازم خانگی، تولید کابل‌های برق به بالاترین سطح خود از ژانویه سال ۲۰۱۱ تاکنون رسیده است.
حمله فلز سرخ به اوج‌های قیمتی
جورج دانیل می‌گوید: البته رشد این‌بار مس متفاوت از گذشته است؛ چراکه چین تمام صنعت و بازار مس جهان را بلعیده است. گویی در حال ورود به دوره‌ای هستیم که مس دیگر در جهان وجود ندارد. او معتقد است که هیچ عجیب نخواهد بود که قیمت مس به‌زودی سراغ رکوردهای بزرگ و جدیدی در بازار برود و در شرایط فعلی قیمت‌ها می‌توانند به ۷۵۰۰ دلار در هر تن نیز برسند.
تحلیلگران بانک سیتی‌گروپ نیز سرسختانه‌تر به بازار خوش‌بین هستند و طی هفته گذشته به مشتریان خود توصیه کرده‌اند که در صورت ادامه روند کاهش ذخایر جهانی و نزدیک‌شدن آن به سطوح سال ۲۰۱۱، قیمت ۸ هزار دلار در هر تن نیز قابل‌قبول خواهد بود. در سال ۲۰۱۱ با کاهش موجودی‌های مس در جهان قیمت این کامودیتی به رکورد ۱۰ هزار و ۱۹۰ دلار در هر تن نیز رسید. شواهد موجود از بازار فلزات لندن (LME) نیز نشانگر افزایش فشار بر عرضه است؛ موجودی‌های مس در این بازار به پایین‌ترین سطح خود طی ۱۵ سال گذشته رسیده است.
در گذشته مس ذخیره‌شده در دیگر نقاط زنجیره تامین جهانی به انبارهای ذخیره بورسی منتقل می‌شد اما اکنون نشانه‌هایی وجود دارد که با توجه به قدرت بالای تقاضای چین در بازار این فلز ممکن است بدون ورود به ذخایر بورس مسیر عرضه خود را پیدا کند. اطلاعات منتشر شده از سوی بازار فلزات لندن نشان می‌دهد که در اواخر ماه ژوئن سال‌جاری حدود ۱۲۰ هزار تن مس در اروپا به‌صورت خصوصی انبار و ذخیره‌سازی شده است؛ اما با وجود بهبود ضعیف اقتصادی منطقه هیچ مقدار از این میزان فلز ذخیره‌سازی شده به سوی بورس روانه نشده است. این در حالی است که درست در همین زمان انبارهای بازار فلزات لندن در آسیا تقریبا خالی هستند، در انبارهای COMEX آمریکا نیز موجودی مس به حدود ۸۰ هزار تن رسیده است، اما تولید در اقتصاد اول دنیا نیز به‌کندی در حال بازیابی است.
محرکان بازار: ترس، کرونا و تجدیدپذیرها
مشتریان و معامله‌گران از ترس آنکه موج جدیدی از ویروس کرونا بار دیگر زنجیره‌های تامین را تخریب کند، نسبت به بارگیری موجودی‌های اضافه بی‌میل نیستند. شرکت ترافیگورا که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حوزه مس جهانی محسوب می‌شود، در ماه ژوئن اعلام کرد که کاهش محدودیت‌های کرونایی چین و بازگشت تقاضای آنان، در کنار تمایل به تقویت ذخایر مواد خام اصلی‌ترین عوامل محرک بازگشت سریع سفارش‌ها بود. با شروع مجدد سرمایه‌گذاری در بخش‌های پراهمیت صنعتی مرتبط با مس مانند انرژی‌های تجدید‌پذیر و وسایل نقلیه الکتریکی در کشورهای مختلف که قطعا به‌دنبال بازسازی اقتصاد خود خواهند بود، کارخانه‌ها در بازارهای سابقا ضعیف اروپایی هم ممکن است به‌دنبال افزایش موجودی‌های مس خود باشند. چنین رفتاری در بازار منجر به ایجاد کشش اضافه در بخش تقاضا خواهد شد و می‌تواند به تقویت قیمت مس منجر شود. در سمت دیگر نیز آسیب دیدن جدی بخش عرضه از شیوع ویروس کرونا طی ماه‌های اخیر و همزمانی تضعیف زنجیره تامین و عرضه در کنار رشد تقاضای چین نیز قیمت‌ها را جهشی کرد. جاناتان بارنز، تحلیلگر بازار فلزات در لندن معتقد است که تاثیرات شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان می‌تواند میزان مصرف مس در سال‌جاری را در حدود ۳ تا ۴ درصد کاهش دهد. اما نکته مهم‌تری که او بر آن تاکید دارد کاهش تولید و اختلال در زنجیره عرضه است. برای مثال پرو به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس در جهان طی دوران پاندمی کرونا با شیوع گسترده ویروس در معادن رو‌به‌رو شد که این امر باعث تعطیلی و کاهش تولید بسیاری از بزرگ‌ترین معادن جهان در این کشور شد. البته حالا پرو اعلام کرده است که تقریبا توانسته اوضاع را به حالت عادی برگرداند اما تضعیف عرضه از سوی این کشور فشار بسیار زیادی را طی ۳ ماه اخیر به قیمت مس در بازار وارد کرد.
تردیدهای بدبینانه در بازار
برخی از معامله‌گران، تجار و سرمایه‌گذاران کماکان مردد هستند که آیا دلیل اصلی سقوط موجودی‌های بازار فلزات لندن به‌دلیل تقویت عرضه و تقاضای گسترده‌تر بازار است یا خیر. لوک سادریان، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در شرکت کالای جهانی سرمایه می‌گوید: در وضعیت کنونی برخی از بازارهای مطلقا خرسی نیز تغییر وضعیت داده‌اند.
البته باید در نظر داشت که افزایش تولید هنوز هم ممکن است بتواند برخی از فشارهای وارد‌شده از سمت تقاضا را جبران کند. علائم و نشانه‌های روشنی وجود دارد که فروشندگان قراضه در حال خالی کردن انبارهای خود در جهت فروش آنها در سطوح قیمتی بالا هستند و این امر به ازدیاد عرضه منجر شده است. از سوی دیگر نیز کارخانه‌های ذوب‌آهن در چین سرعت تولید خود را به‌شدت افزایش داده‌اند، آن هم در حالی که محدودیت‌ها در بخش عرضه ممکن است باعث کاهش حاشیه سود آنان شود. یکی دیگر از مهم‌ترین نکات تعیین‌کننده درباره آینده مس وضعیت تولید معادن در آمریکای‌جنوبی است که به‌نظر می‌رسد در مسیر بهبود قرار گرفته است.
پناهگاه جدید سرمایه در دوران بحران؟
تاثیر چنین شرایطی در بازار باعث وقوع پدیده‌های مختلف و مهمی شده است. مس و سایر کالاهایی که در بورس موردمعامله قرار می‌گیرند نیز مکانیزم‌های خاصی در جهت تغییر وضعیت در بازار دارند. به بیانی ساده‌تر افزایش تقاضا به سرعت منجر به افزایش ارزش قراردادهای نقدی نسبت به معاملات آتی در بازار می‌شود و سهامداران را به فروش موجودی‌های اضافه خود ترغیب می‌کند. این انگیزه هم‌اکنون در بازار بر سر معاملات تحویل نقدی و سریع به‌شدت افزایش یافته است، به‌گونه‌ای که طی هفته گذشته قیمت قراردادهای تحویل نقدی در نسبت با معاملات آتی به سقف ۱۸ ماهه برتری خود رسیدند. به رخ‌دادن چنین پدیده‌ای که در آن ارزش معاملات تحویل نقدی از معاملات آتی که تحویل آنها مربوط به ماه‌های آینده است به شکل چشمگیری بالاتر رود، پدیده وارونگی یا Backwardation گفته می‌شود. در چنین شرایطی صندوق‌های کالایی تخصصی که بر مس بیشتر تکیه دارند، به‌شدت در حال صعود هستند و سرمایه‌گذاران کلان و بلندمدت در حال تغییر دیدگاه‌های خود نسبت به فلزات هستند. حالا تصویر مطلوب‌تری از فلز به‌عنوان یک دارایی به‌وجود آمده است که می‌تواند در برابر سقوط ارزش دلار و افزایش تورم مقاومت کند و در عین حال شرایط مهیایی برای افزایش مجدد قیمت‌ها در اختیار داشته باشد. این امر می‌تواند دستاورد بزرگی در بازار فلزات محسوب شود که فلزاتی چون مس بتوانند خود را به‌عنوان پناهگاه امن دارایی‌ها در زمان بحران ارزی معرفی کنند و به جنگ طلا در این زمینه بروند.
حالا باید دید طی روزها و احتمالا هفته‌های آینده همزمان با رشد پرقدرت تقاضای چین و بازگشت محتاطانه بسیاری از اقتصادهای بزرگ جهان، آیا فشار از سمت تقاضا بر بازار افزایش می‌یابد یا آمارهای امیدوار‌کننده شیلی و پرو - دو تولید‌کننده عمده مس در جهان- می‌توانند سرنوشت را تغییر دهند و از رکوردشکنی‌های جدید مس در بازار جلوگیری کنند؟
