چرا ارز دولتی نهاده‌های آبزیپروری حذف شد؟
فعالان صنعت آبزیپروری در زنجان سالانه ۱۷ هزار تن انواع ماهی خوراکی تولید کرده و حتی نیاز سایر استان‌ها را نیز تامین می‌کنند اما این روز‌ها افزایش قیمت آبزی‌پروران را با مشکلات تامین مواد و چالش اقتصادی مواجه کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، کشاورزان این استان با بهره‌‌گیری از ظرفیت مناسب رودخانه قزل‌اوزن در سال‌های گذشته به پرورش ماهی روی آورده‌اند تا علاوه بر استفاده چند منظوره و بهره‌‌گیری از ظرفیت آب، میزان استفاده از کود‌های شیمیایی را نیز در مزارع کاهش دهند و در کنار شغل اصلی کشاورزی از طریق آبزیپروری نیز کسب درآمد داشته باشند و در همین راستا در جای‌جای استان استخر‌های کوچک و بزرگ پرورش ماهی ایجاد گشت و ماهنشان نیز به عنوان قطب پرورش ماهی مطرح شد.
اما در حال حاضر قیمت مواد اولیه تولید ماهی، از جمله بچه ماهی، خوراک، پودر ماهی و سموم مورد نیاز به قدری افزایش یافته که تولیدکنندگان را با مشکل تامین هزینه مواجه ساخته است و از سویی دیگر ارز دولتی که بر برخی نهاده‌ها همچون پودر ماهی و تخم چشم زده تعلق می‌گرفت در حال حاضر حذف شده است و تولیدکنندگان را در گرداب مشکلات فرو برده است.
با اینکه فعالان صنعت آبزی پروری علاوه بر تامین نیاز سالانه ماهی استان می‌توانند تا چندین تن تولید مازاد داشته باشند و به شهر‌ها و کشور‌های دیگر نیز صادرات داشته باشند اما در تامین مواد غذایی مورد نیاز با چالش مواجه هستند، زیرا تنها یک کارخانه تولید غذای ماهی در استان فعال است که نمی‌تواند تامین‌کننده نیاز آبزیپروری باشد که همین امر یکی از دلایلی است که سبب افزایش هزینه تولید ماهی در استان می‌شود .
حال سوالی که مطرح می‌شود این است، چرا نهادهای مورد نیاز صنعت آبزیپروری در استان به یکباره با افزایش قیمت مواجه شده است و دیگر روی خوش به تولیدکننده نشان نمی‌دهد؟ آیا راه‌حلی برای رفع موانع تولیدکنندگان آبزیپروری وجود دارد؟ چرا زنجان با وجود تولید و صادرات ماهی هنوز نتوانسته در تولید غذای ماهی خودکفا شده و آن را به صورت بومی تولید کند؟
منصور حقی‌راد، مدیر شیلات و امور آبزیان استان زنجان با اشاره این که از سال گذشته در حال تجهیز مزرعه پرورش ماهی خاویار در شهرستان ماهنشان هستیم، اظهار داشت: از سال 97 در حال پیگیری اخذ مجوز لازم از محیط زیست استان بوده‌ایم و مجوز رها‌سازی 2 هزار و 500 قطعه ماهی خاویار سیبری و 2 هزار قطعه فیل ماهی از شیلات صادر شده است.
وی افزود: در سال گذشته بیش از 17 هزار تن انواع ماهی در سطح استان تولید شده است و در آبزیپروری تولید استان به حد کافی رسیده است و اگر میزان مصرف سالانه هر فرد را 6 و نیم کیلوگرم در نظر بگیریم در حدود 11 هزار تن از ماهی تولیدی در استان مازاد بر نیاز است و به استان‌های همجوار صادر می‌شود.
به‌گفته این مسئول، در برنامه توسعه اقتصادی، توسعه آبزیپروری نیز جز اولویت‌ها است اما بر اساس بارندگی‌های رخ داده از سال گذشته مشکل تامین آب تا حدودی برطرف شده است، اما وزارت نیرو در حوزه آب‌ریز قزل‌اوزن توسعه آبزیپروری را ممنوع کرده است با این وجود با استفاده از منابع آبی کشاورزی که خارج از محدوده منابع آب منطقه‌ای است می‌توان آبزیپروری را انجام داد.
مدیر شیلات و امور آبزیان استان زنجان با اشاره به اینکه تنها نهادهای که در صنعت شیلات ارز دولتی به آن تعلق می‌گرفت تخم چشم زده وارداتی بود، عنوان کرد: از بهمن ماه سال گذشته ارز قلم مذکور نیز حذف شد و بچه ماهی که در حد 600 تومان خرید می‌شد در حال حاضر هر گرم به یک هزار و 100 تومان افزایش قیمت داده است.
به گفته این مسئول، در بحث خوراک ماهی نیز در سطح استان تنها یک کارخانه فعال وجود دارد که نمی‌تواند نیاز استان را تامین کند و در نهایت نیاز غذایی آبزی‌پروی استان از طریق استان‌های دیگر تامین می‌شود.
مدیر شیلات و امور آبزیان استان زنجان با بیان این تنها در یک مرحله به میزان 15 تن از طریق سامانه به فعالان این عرصه سویا توزیع شده است گفت: در کل جیره غذایی ماهی فقط 10 تا 15 درصد سویا استفاده می‌شود و بقیه پودر ماهی است که نهادهای بسیار گران قیمت است و اصلا هیچ ارز دولتی به آن تعلق نمی‌گیرد.
این مسئول ادامه داد: در سال 97 قیمت دلار صعودی شد و پودر ماهی نیز از قیمت 5 هزار تومان به بالای 15 هزار تومان رسید و همین عامل باعث شد تا هزینه تولید و عرضه با یکدیگر هم‌خوانی نداشته باشد.
حقی‌راد با ابراز گله‌مندی از این موضوع که در سال‌های اخیر قیمت نهاده‌ها به شدت افزایش داشته و تولیدکنندگان را با مشکل مواجه کرده است تصریح کرد: در حال حاضر هزینه تولید هر کیلوگرم ماهی بالای 18 تا 20 هزار تومان است اما در بازار هم به همین قیمت عرضه می‌شود و چیزی عاید تولید کننده نمی‌گردد.
وی ادامه داد: شیوع کرونا نیز باعث افت قیمت ماهی در استان شد زیرا محدودیت‌های تردد که در سطح کشور اعمال شد و رستوران‌ها را به تعطیلی کشاند باعث شد تا ماهی تولیدی استان که روزانه 30 تا 50 کامیون به صورت زنده به استان‌های همسایه ارسال می‌شد دیگر ارسال نشود که این امر نیز تاثیر گذار بر افت قیمت بود.
مدیر شیلات و امور آبزیان استان زنجان با بیان اینکه بر اساس تحلیل‌های صورت گرفته رها‌سازی ماهی از اول دی تا 15 خرداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 7 درصد افزایش دارد، خاطرنشان کرد: ماهی می‌تواند چند ماه بیشتر نسبت به زمان صید نگه‌داری شود و وزن‌گیری انجام دهد و در صورتی که وزن ماهی به بالای 1.5 کیلوگرم برسد غذای ویژه رنگ‌دانه‌دار در جیره وارد شده که علاوه بر ایجاد رنگ نارنجی در ماهی، کیفیت گوشت تولیدی نیز بالاتر می‌رود و کشور‌هایی همچون روسیه همواره خواهان این ماهی از استان هستند.
با تمام آنچه که گفته شد فعالان صنعت آبزیپروری در استان زنجان در حال دست‌‌و‌پنجه نرم کردن با انواع مشکلات تامین نهاده، تورم قیمت‌های اولیه و خوراک هستند و همت هر چه بیشتر مسئولان امر در راستای حل مشکلاتشان را خواستارند تا علاوه بر برطرف شدن مسائلشان مانع از حذف چنین غذای با ارزشی از سفره افراد جامعه شوند، زیرا هر چه نهاده گران‌تر تامین شود هزینه تولید بالاتر رفته و در نهایت هزینه عرضه نیز همچنان رو به صعود خواهد گذاشت.
