صدرنشینی کالاهای واسطه‌ای ضروری
کالاهای واسطه‌ای ضروری بیشترین سهم از واردات را در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال به خود اختصاص داده‌اند. بر اساس آمارهای سازمان توسعه تجارت، بیشترین سهم ارزشی و وزنی واردات ایران به کالاهای واسطه‌ای ضروری اختصاص یافته است. این در حالی است که کالاهای سرمایه‌ای ضروری کمترین سهم ارزشی و کالاهای مصرفی، کمترین سهم وزنی را به خود اختصاص داده‌اند.
این گزارش به بررسی ۱۰ قلم عمده وارداتی نیز پرداخته است. بر اساس آمارهای بررسی‌شده، بیشترین رشد واردات در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، مربوط به واردات گوشی تلفن‌همراه است. همچنین بیشترین افت وزنی و ارزشی نیز متعلق به واردات برنج است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، در بخش دیگری از گزارش پیش‌رو، ۲۰ مبدأ عمده واردات مورد بررسی قرار گرفته که نشان می‌دهد در واردات از ۱۱ کشور هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی شاهد افت ورود کالا نسبت به مدت مشابه سال قبل هستیم. علاوه بر این واردات از ۱۶ کشور از نظر ارزشی روند کاهشی را طی کرده است.
واردات به تفکیک گروه‌های کالایی
اگرچه کالاهای واردشده به ایران همواره به سه گروه سرمایه‌ای، واسطه‌ای و مصرفی تقسیم‌بندی شده‌اند، اما در آخرین آمار سازمان توسعه تجارت، این گروه‌های کالایی به شش گروه افزایش یافته است؛ کالاهای سرمایه‌ای، کالاهای سرمایه‌ای ضروری، کالاهای واسطه‌ای، کالاهای واسطه‌ای ضروری، کالاهای مصرفی و کالاهای مصرفی ضروری.
این آمار نشان می‌دهد، تنها واردات کالاهای واسطه‌ای است که هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است و در سایر گروه‌های کالایی یا از نظر وزنی یا از نظر ارزشی یا هر دو شاهد کاهش واردات هستیم. کالاهای سرمایه‌ای: در دو ماهه امسال کالاهای سرمایه‌ای وارد شده به ایران ۳۹ هزار تن (سهم ۶/ ۰ درصدی از کل وزن واردات) به ارزش ۴۵۳ میلیون دلار (سهم ۹ درصدی از کل ارزش واردات) بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت ۱۰ درصدی وزنی و کاهش ۳۴ درصدی ارزشی را تجربه کرده است.
کالاهای سرمایه‌ای ضروری: واردات ۱۳هزارتن از این گروه کالایی به ارزش ۱۵۴ میلیون دلار در دو ماهه امسال به ثبت رسیده است. سهم وزنی این گروه از کل وزن واردات ۲ درصد و سهم ارزشی این گروه از کل ارزش واردات نیز ۱/ ۳ درصد است. واردات این گروه کالایی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲۳ درصدی وزنی و افت ۸ درصدی ارزشی داشته است. کالاهای واسطه‌ای: این گروه کالاها با سهم ارزشی ۷/ ۲۶ درصدی از کل ارزش واردات، یک میلیارد و ۳۴۴ میلیون دلار واردات را به خود اختصاص می‌دهد. وزن کالاهای واسطه‌ای وارد شده نیز ۲ میلیون و ۲۸۴ هزار تن بوده که سهمی معادل ۷/ ۳۵ درصدی را از کل وزن واردات به ثبت رسانده است. واردات این گروه کالایی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۱۹۵ درصدی وزنی و افزایش ۱۰ درصدی از نظر ارزشی داشته است.
کالاهای واسطه‌ای ضروری: در دو ماهه امسال، سه میلیون و ۸۲۴ هزار تن از این گروه کالایی به ارزش ۲ میلیارد و ۳۹۱ میلیون دلار به کشور وارد شده است. سهم وزنی کالاهای واسطه‌ای ضروری از کل وزن واردات ۷/ ۵۹ درصد و سهم ارزشی آنها ۴/ ۴۷ درصد است. واردات این گروه کالایی در دو ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افت ۸ درصدی وزنی و کاهش ۲۶ درصدی ارزشی داشته است. کالاهای مصرفی: عملکرد واردکنندگان در دو ماهه امسال نشان می‌دهد، ۱۰۹ هزار تن کالاهای مصرفی به ارزش ۴۰۵ میلیون دلار وارد کشور شده است. سهم این گروه کالایی از کل ارزش واردات ۸ درصد و سهم آن از کل وزن واردات ۷/ ۱ درصد است. رشد ۳ درصدی ارزشی و افت ۶ درصدی وزنی حاصل واردات این گروه کالایی در دو ماه امسال نسبت به دو ماه سال گذشته است.
کالاهای مصرفی ضروری: در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال ۱۷۰ هزار تن کالای مصرفی ضروری به ارزش ۲۹۰ میلیون دلار به ایران وارد شده است. این گروه کالایی سهمی معادل ۷/ ۵ درصد از کل ارزش واردات و ۷/ ۲ درصد از کل وزن واردات را به خود اختصاص داده است. ارزش کالاهای مصرفی ضروری وارداتی در دو ماهه امسال افت ۷۲ درصدی را نسبت به دو ماهه سال گذشته تجربه کرده است. همچنین وزن این گروه کالایی با افت ۶۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه‌رو شده است.
اقلام عمده وارداتی
ده قلم عمده وارداتی ایران در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال‌جاری به ترتیب عبارتند از گندم، ذرت‌دامی، گوشی تلفن‌همراه، کنجاله سویا، الکترودها از نوع مورد استفاده در کوره، برنج، لوبیای سویا، جو به استثنای بذر، قند و شکر از نیشکر و ماشین‌آلات و دستگاه‌های کارکردن روی مواد پلاستیکی. از میان این اقلام بیشترین رشد واردات مربوط به گوشی تلفن‌همراه بوده که هم به لحاظ وزنی رشد ۲۴۹ درصدی داشته و هم به لحاظ ارزشی با رشد ۶۰۶ درصدی مواجه شده است. البته واردات گندم نیز هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ارزشی رشد ۱۰۰ درصدی داشته است. برنج نیز بیشترین افت وزنی و ارزشی را به خود اختصاص داده است. در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال، واردات برنج با افت ۷۴ درصدی ارزشی و کاهش ۶۸درصدی وزنی روبه‌رو شده است.
جمع ۱۰ قلم کالای عمده وارداتی ارزشی معادل یک‌میلیارد و ۳۳۰ میلیون دلار و وزنی معادل ۳میلیون و ۱۶۱ هزار تن داشته که سهم ارزشی آن از کل واردات ۴/ ۲۶ درصد است. واردات این ۱۰ قلم کالا نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۳۳ درصد و از نظر ارزشی ۵ درصد رشد داشته است.
۲۰ کشور عمده طرف معامله ایران کدامند؟
۲۰ کشور عمده مبادی واردات ایران سهم ۹۴ درصدی از کل واردات دو ماهه را به خود اختصاص داده‌اند. ۶ میلیون و ۱۶۰ هزار تن کالا به ارزش ۴میلیارد و ۷۴۴ میلیون دلار از این ۲۰ کشور به ایران وارد شده است که از نظر ارزشی افت ۲۵ درصدی داشته و از نظر وزنی رشد ۱۳ درصدی را تجربه کرده است. این بیست کشور به ترتیب عبارتند از: چین، امارات، ترکیه، روسیه، هند، آلمان، انگلیس، هلند، ایتالیا، کره جنوبی، برزیل، سوئیس، سنگاپور، عمان، اتریش، فرانسه، مالزی، تایلند، تایوان و لیتوانی. بر اساس آمارهای سازمان توسعه تجارت، سهم ارزشی ۱۰ کشور اول مبدأ واردات در بازه زمانی مورد نظر ۵/ ۸۵ درصد است. بنابراین می‌توان گفت بیشترین واردات از این ۱۰ کشور انجام می‌شود.
۵ کشور اول طرف معامله ایران
چین همواره بیشترین واردات را به ایران داشته است. در دوماه منتهی به اردیبهشت امسال نیز ۴۴۴ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۲۳۴ میلیون دلار از این کشور به ایران وارد شده و سهم ارزشی آن را به ۵/ ۲۴ درصد از کل ارزش واردات رسانده است. البته واردات از چین نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی افت ۱۶ درصدی و از نظر ارزشی کاهش ۱۷درصدی داشته است. امارات دومین مبدأ وارداتی ایران است که سهم ۴/ ۲۱ درصدی را از کل ارزش واردات در اختیار دارد. این کشور در بازه زمانی مورد بررسی توانسته ۶۵۸ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۷۸ میلیون دلار به ایران وارد کند که نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل از نظر وزنی رشد ۱۸ درصدی و از نظر ارزشی افت ۵/ ۰ درصدی را به ثبت رسانده است. ترکیه نیز در رده سوم قرار گرفته و سهم ارزشی واردات از این کشور ۶/ ۱۰ درصد است. در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال‌جاری یک میلیون و ۹۵ هزار تن کالا به ارزش ۵۳۵ میلیون دلار از این کشور به ایران وارد شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی رشد ۷۶ درصدی و از نظر ارزشی افت ۳۵ درصدی داشته است. روسیه با سهم ارزشی ۷ درصدی چهارمین مبدأ عمده واردات به ایران است. یک میلیون و ۱۸۲ هزار تن کالای روسی به ارزش ۳۵۶ میلیون دلار حاصل عملکرد تجار ایرانی در این کشور است. واردات از روسیه در بازه زمانی مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی رشد ۱۴۴ درصدی داشته و از نظر ارزشی نیز با افزایش ۶۸ درصدی روبه رو شده است. هندی‌ها هم پنجمین تاجران طرف معامله ایرانی‌ها هستند. واردکنندگان ایرانی در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال ۴۰۸ هزار تن کالا به ارزش ۳۳۵ میلیون دلار از این کشور وارد کرده‌اند و سهم ارزشی ۷/ ۶ درصدی از کل ارزش واردات متعلق به این کشور است. البته واردات از هند از نظر ارزشی کاهش ۵۹ درصدی و از نظر وزنی افت ۴۷ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت کرده است.
نمایندگان اروپایی در لیست مبادی عمده واردات
نگاهی اجمالی به مبادی عمده واردات نشان می‌دهد هفت مبدأ عمده واردات، از اتحادیه اروپا هستند. این در حالی است که اتحادیه اروپا در لیست مقاصد عمده صادراتی تنها یک نماینده (آلمان) داشت. بیشترین واردات ایران از بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا از آلمان صورت می‌گیرد. این کشور اگرچه ششمین مبدأ عمده واردات ایران محسوب می‌شود، اما بین کشورهای اروپایی در فهرست ۲۰ کشور، بیشترین کالا را به ایران فروخته است. آلمانی‌ها در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال‌جاری توانسته‌اند ۳۳۷ هزار تن کالا به ارزش ۲۳۹ میلیون دلار به تجار ایرانی بفروشند. البته با اینکه واردات کالا از آلمان به لحاظ وزنی رشد ۱۰۰ درصدی داشته، اما به لحاظ ارزشی با افت ۳۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. سهم واردات از آلمان از کل ارزش واردات در دو ماهه امسال، ۷/ ۴درصد است. پس از آن انگلیس با سهم ارزشی ۵/ ۳ درصد در رده هفتم مبادی عمده وارداتی و رده دوم مبادی اروپایی وارداتی قرار گرفته است. این کشور ۵۱۹ هزار تن کالا به ارزش ۱۷۶ میلیون دلار به ایران وارد کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزش۲۴ درصد و از نظر وزن ۸/ ۰ درصد کاهش یافته است. هلند با سهم ارزشی ۴/ ۳ درصدی از کل واردات در رده هشتم مبادی عمده واردات قرار گرفته و سومین کشور اروپایی طرف معامله ایران است. در بازه زمانی مورد بررسی ۴۹۰ هزار تن کالا به ارزش ۱۷۲ میلیون دلار از این کشور به ایران وارد شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته هم از نظر وزنی افت ۳۰ درصدی داشته و هم از نظر ارزشی با کاهش ۴۱ درصدی روبه رو شده است. ایتالیا در رده نهم مبادی عمده وارداتی قرار گرفته و از سوی دیگر چهارمین کشور اروپایی است که در بازه زمانی مورد نظر بیشترین کالا را به ایران فروخته است. واردات از ایتالیا در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال سهم ۳/ ۲ درصدی از کل ارزش واردات دارد. در مدت زمان مورد بررسی این کشور فروشنده ۲۰۵ هزار تن کالا به ارزش ۱۱۸ میلیون دلار به ایران بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی رشد قابل توجهی را تجربه کرده، اما از نظر ارزشی روند کاهشی را تجربه کرده است. بر اساس آمار ارائه شده، وزن کالاهای وارد شده از ایتالیا افزایش ۹۷۹ درصدی داشته، ولی ارزش آن کاهش ۲۹ درصدی را نشان می‌دهد. سوئیس دوازدهمین مبدأ وارداتی ایران در دو ماه منتهی به اردیبهشت محسوب می‌شود. در این بازه زمانی ۱۳ هزار تن کالا به ارزش ۵۷ میلیون دلار از سوئیس به ایران وارد و این کشور به پنجمین کشور اروپایی طرف معامله ایران تبدیل شده است. سهم ارزشی سوئیس از کل واردات ایران ۱/ ۱ درصد است. خرید کالا از این کشور اروپایی نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی افت ۹۰ درصدی و از نظر ارزشی کاهش ۶۶ درصدی داشته است. اتریش و فرانسه نیز به ترتیب در رده‌های پانزدهم و شانزدهم مبادی عمده وارداتی قرار گرفته‌اند. اتریش با واردات ۷۱ هزار تن کالا به ارزش ۴۴ میلیون دلار به ایران سهم ارزشی ۹/ ۰ درصدی را از کل واردات در دو ماهه به خود اختصاص داده است، اما نسبت به مدت مشابه سال قبل، خرید کالا از این کشور از نظر وزنی افت ۸۲ درصدی داشته و از نظر ارزشی کاهش ۶۸ درصدی را تجربه کرده است. فرانسه نیز سهم ۸/ ۰ درصدی از کل ارزش واردات را در اختیار دارد. ۲ هزار تن کالا به ارزش ۴۲ میلیون دلار از این کشور وارد ایران شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی افت ۴۷ درصدی و از نظر ارزشی کاهش ۲۱ درصدی داشته است.
آخرین وضعیت واردات از سایر کشورها
کره جنوبی : این کشور در رده دهم مبادی وارداتی قرار گرفته و سهم ارزشی 3/ 1 درصدی را از کل واردات به خود اختصاص داده است. افت 57درصدی وزنی و کاهش 60 درصدی ارزشی حاصل عملکرد واردکنندگان از این کشور در دوماهه امسال نسبت به دو ماهه سال گذشته است.
برزیل : یازدهمین کشور طرف معامله ایران، برزیل است. کشوری که سهم 2/ 1 درصدی را از کل ارزش واردات ایران در دو ماهه در اختیار دارد. واردات از برزیل در بازه زمانی مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی رشد 131 درصدی و از نظر ارزشی افت 11 درصدی داشته است.
سنگاپور : سیزدهمین جایگاه مبادی عمده وارداتی از آن سنگاپور است. این کشور سهم 1/ 1درصدی را از کل ارزش واردات در اختیار گرفته است. واردات از سنگاپور نسبت به مدت مشابه سال قبل افت 5/ 41 درصدی در وزن و کاهش 40درصدی در ارزش داشته است.
عمان : سهم ارزشی واردات از عمان 9/ 0 درصد است. این کشور چهاردهمین کشور طرف معامله ایران محسوب می‌شود. واردات کالا از عمان گرچه به لحاظ وزنی رشد قابل توجهی داشته، اما از نظر ارزشی رشد چندان چشمگیری را تجربه نکرده است. واردات از عمان در دو ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 1946 درصد رشد داشته، اما از نظر ارزشی تنها 7 درصد افزایش یافته است.
مالزی : این کشور آسیایی سهم 7/ 0 درصدی را از کل ارزش واردات در اختیار دارد و در پله هفدهم مبادی عمده وارداتی ایستاده است. واردات از مالزی در دو ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل هم از نظر وزنی رشد 46 درصدی داشته و هم از نظر ارزشی افزایش 9 درصدی یافته است.
سهم ارزشی 7/ 0 درصدی از کل ارزش واردات ایران در دو ماهه، این کشور را در رده هجدهم قرار داده است. واردات از تایلند افت 18 درصدی وزنی و کاهش 5/ 13 درصدی ارزشی داشته است.
تایوان : نوزدهمین مبدأ واردات کشور دراختیار تایوان قرار گرفته است. این کشور سهم ارزشی 6/ 0درصدی از کل واردات را به خود اختصاص داده است. واردات از تایوان نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 3/ 0 درصد افت داشته و از نظر ارزشی هم کاهش 24 درصدی را تجربه کرده است. لیتوانی: بیستمین پله مبادی عمده وارداتی متعلق به لیتوانی است که دارای سهم ارزشی 6/ 0 درصدی از کل ارزش واردات است. واردات از این کشور هم از نظر ارزشی و هم از نظر وزنی رشد 100 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.
