با افزایش شاخص بورس، زیرپای خود را خالی نکنیم

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، اقتصاد ایران در حالی به سال 99 ورود خواهد کرد که همچنان تحت‌تاثیر تحریم‌های یک‌جانبه امریکا، فروش نفت، دسترسی به منابع ارزی و تبادلات بین‌المللی بانکی بسیار دشوار است، نرخ تورم با وجود آنکه کاهشی نسبی را تجربه کرده همچنان بالاست هر چند رشد منفی اقتصاد غیرنفتی کنترل شده اما همچنان در مرز صفردرصد قرار دارد. حسین عبده‌تبریزی، اقتصاددان و رییس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار در تحلیلی که از وضعیت فعلی اقتصاد ایران و تصویری که از این حوزه در سال آینده ارایه کرده، به فرصت‌ها و تهدیدها اشاره می‌کند و معتقد است برای جلوگیری از شکل‌گیری بحران‌های جدید، دولت باید، با چشمانی باز سیاست‌های جدید خود را دنبال کند.

این اقتصاددان معتقد است سال جاری میلادی برای بسیاری از کشورهای دنیا نیز از نظر اقتصادی، سال رونق نخواهد بود. او گفته: رشد اقتصادی کشورهای بزرگ دنیا برای سال 2020 میلادی رشدهای بالایی نیست و اروپا با ورود آلمان به دوره رکود، در سال جاری میلادی چند فصل رکودی را پشت‌سر گذاشته است، ضمن اینکه باتوجه به اینکه اهمیت نفت در منطقه خاورمیانه کمتر از گذشته خواهد بود، با ضعف مالی در کشورهای مستقر در این منطقه مواجه خواهیم بود؛ اما حداقل همگرایی در میان اقتصاددانان وجود دارد که سال آینده را پیش‌بینی کنند که این تفرق نظر کمتر، می‌تواند ساده‌تر ما را به پیش‌بینی سال 99 برساند.

عبده‌تبریزی با اشاره به اینکه دولت در مانده دوره عمر خود، اصلاحات اقتصادی نخواهد داشت، گفت: اصلاحات اقتصادی زمانی انجام می‌شود که وضعیت مساعد باشد، این در حالی است که در شرایطی که درآمد دولت خوب نباشد، اصلاحات اگرچه انجام می‌شود، اما زمینه برای آنها فراهم نیست؛ ضمن اینکه بعد از اتفاقات آبان، اصلاحات دولت در حوزه انرژی نیز امکان‌پذیر نیست و دولت پرونده آنها را بسته است.

این کارشناس ارشد حوزه بورس گفت: بعد از سال‌های 97 و 98 که نرخ رشد اقتصادی منفی بوده است، می‌توان گفت که باتوجه به کاهش فروش نفت، نرخ رشد اقتصادی حدود صفر یا با فاصله کمی از صفر خواهد بود؛ اما پیش‌بینی نرخ رشد، کار دشواری نیست، چراکه وضعیت فعلی مشخص است، ولی در مورد نرخ تورم می‌توان دشوار پیش‌بینی کرد، ضمن اینکه رکود تورمی نیز ادامه خواهد یافت و در سال 99 نیز باز هم در اقتصاد ایران پایدار خواهد بود. به نظر می‌رسد که دوره رکود تورمی، به لحاظ شرایطی که در اقتصاد ایران حاکم است، طولانی خواهد بود.

در کنار مشکلاتی که برخی شاخص‌های اقتصادی و بازارها با آن مواجه هستند، بازار سرمایه در ماه‌های گذشته بازدهی بسیار بالایی داشته و همین امر باعث شده بسیاری از مردم که نقدینگی محدودی دارند، شانس خود را برای سودآوری در این بازار امتحان کنند، موضوعی که هر چند در هدایت نقدینگی‌های سرگردان از بازارهایی مانند ارز مثبت عمل کرده اما به اعتقاد عبده‌تبریزی، می‌تواند خود به یک پاشنه‌آشیل تبدیل شود. رییس اسبق سازمان بورس در این ‌باره گفته: با نرخ بازده فعلی بورس نمی‌توان پروژه‌ای را تامین مالی کرد؛ این در حالی است که وقتی قیمت زمین دوبرابر شده یا شاخص بورس پنج‌برابر می‌شود، به صورت مستقیم حتی یک اشتغال نیز ایجاد نمی‌شود، پس سیاستگذاران باید به این نکته واقف باشند که در بورس، شاخص بالاتر خواهد رفت و زمین نیز ارزشمندتر خواهد شد، پس این معجزه‌ای است که مردم به آن اعتقاد دارند و سیاستگذاران باید در این رابطه حواس‌شان به این نکته باشد. پس ما در ایران با این خطر روبه‌رو هستیم که اگر مردم به این نتیجه برسند که در بورس و زمین، دیگر این معجزه اتفاق نخواهد افتاد که شاخص بالا نرود یا قیمت زمین افزایش یابد، این نقدینگی اولین جایی که خواهد رفت، بازار ارز خواهد بود و تمام برنامه‌های دولت در این چند ماهه که برای کنترل ارز پیاده شده را به‌هم خواهد ریخت. ما داریم با رشد بی‌سابقه بورس، زیر پای خود را خالی می‌کنیم، چراکه ممکن است مردم از این بازار بروند، پس نباید مردم را به این عادت دهیم که بورس ماهانه 5درصد رشد می‌کند؛ بلکه باید ابزاری تعریف کرد که اشتغال ایجاد کرده و پول را به پروژه داد.

شرایط به وجود آمده در بازار مسکن، نیز یکی دیگر از محورهای‌ صحبت عبده‌تبریزی را شامل می‌شود؛ بازاری که به اعتقاد او به جایی رسیده که بخش قابل‌توجهی از جامعه در آن توان خرید واحد مسکونی جدید ندارند و در صورتی که چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود، در سال‌های پیش‌رو صنعت ساختمان ایران با ابهام‌های جدیدی در مسیر فعالیت خود مواجه خواهد بود.