افزایش فشار دلار به سمت صعود
تقاضا برای ارز همواره طبق سنت در 40روز پایانی سال، افزایش مییابد، اما امسال این روند با برگزاری انتخابات مجلس و تعیین تکلیف عضویت ایران درگروه ویژه اقدام مالی، موسوم به FATF، همزمان شده؛ 3عاملی که موجب شده قیمت دلار به سمت ارقام بالاتر از 13هزارو500تومان چسبندگی زیادی پیدا کند. بیم آن میرود با اضافه شدن احتمالی نام ایران به فهرست سیاه FATF، اثر 2عامل دیگر تشدید شود و قیمت دلار بار دیگر به صعود تمایل پیدا کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، بیشتر از یکماه است که قیمت هر دلار آمریکا در محدوده 13تا 13هزارو 700تومان در نوسان است، اما هرگز به کمتر از 13هزار تومان نزول نکرده و در این کانال جدید مقاومت کرده است. قیمت هر دلار آمریکا بعد از آنکه مهرماه پارسال تامحدوده 19هزار و 500تومان پیشروی کرد، تا آبانماه امسال تحتتأثیر سیاستهای کنترلی بانک مرکزی با نزول مواجه شد و در هفته نخست آبانماه به محدوده 11هزارو 150تومان رسید. اما از هفته نخست آبانماه تاکنون قیمت هر دلار آمریکا به رشد تمایل زیادی پیدا کرده و در این مدت دستکم 22درصد رشد کرده و به محدوده 13هزارو 650تومان رسیده است. قیمت هر دلار آمریکا ظرف یک ماه اخیر در برابر نزول مقاومت کرده و اکنون بهنظر میرسد تحتتأثیر عوامل سه گانه ناشی از افزایش تقاضای پایان سال، تعیین تکلیف برای عضویت ایران در گروه ویژه اقدام مالی و برگزاری انتخابات مجلس که همه آنها در دهه نخست اسفندماه تکلیفشان مشخص میشود؛ بار دیگر با رشد مواجه شود.
با توجه به اینکه مهلت ایران برای تصویب لوایح چهارگانه مرتبط با پولشویی و تامین مالی تروریسم(FATF) دراسفندماه به پایان میرسد، برخی تحلیلگران بر این باورند، درصورتی که ایران در فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی قرار بگیرد، شاهد اثر منفی آن بر قیمت دلار خواهیم بود و قیمت دلار کشش بیشتری برای رشد پیدا خواهد کرد. ضمن اینکه باید درنظر داشت؛ هر سال در روزهای پایان سال حجم تقاضا برای دلار افزایش مییابد و این موضوع زمینه رشد نرخ دلار را فراهم میکند، کارشناسان در عین حال احتمال میدهند انتخابات مجلس شورای اسلامی که با توجه به روند تأیید صلاحیت نامزدها احتمالا به تغییر فضای سیاسی منجر خواهد شد؛ میتواند روی بازار ارز اثرگذار باشد و به تحریک تقاضا هم منجر شود. پیش از این سیدبهاء الدین حسینی هاشمی از کارشناسان مالی گفته بود: مهمترین عامل تأییدکننده قیمت ارز، مقدار عرضه و تقاضاست؛ بنابراین زمانی که تقاضا افزایش یا عرضه کاهش پیدا میکند، قیمت ارز افزایش مییابد. او افزود: آنچه مسلم است صادرات نفت به حداقل رسیده و این موضوع را مقامات ارشد کشور وحتی رئیسجمهوری هم تأیید کردهاند؛ بنابراین طبیعی است که همه احساس میکنند منابع ارزی کم شده و در آینده نیز کمتر خواهد شد.او با تأکید بر اینکه جامعه اقتصادی کشور بسیار هوشمند است و از نحوه تخصیص ارز متوجه میشود که مقدار منابع و مصارف ارزی چقدر است ادامه داد: من فکر میکنم قیمت دلار با یک شیب ملایم تا پایان سال 10تا 20درصد افزایش یابد. حسین زمانی درمزاری دیگر کارشناس بازارهای مالی هم در اینباره گفت: محدوده 13هزارو 800تومان ناحیه مقاومت قیمت دلار است، چنانچه قیمت دلار از این منطقه عبور کند میتواند تا منطقه 15هزارو 600تومان و بعد ازآن حتی تا محدوده 17هزار تومان تا پایان سال رشد کند.با این حال اقتصاددانان بر این باورند؛ پایه اصلی تعیین قیمت ارز نرخ تورم و افزایش پایه پولی است. هرچه تورم افزایش یابد، ارزش پول ملی کاهش میباید و بهدنبال آن نرخ برابری سایر ارزها در مقابل ارزملی افزایش مییابد؛ برهمین اساس سیاست اصلی دولت باید بر کاهش تورم متمرکز باشد. پیش از این رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان به این موضوع اشاره کرده و گفته بود: مادامی که نرخ تورم در ایران با کشورهای مبدا ارز تفاوت داشته باشد، این تفاوت، قیمت ارز را تحتتأثیر قرار میدهد.به گفته اصغرسمیعی زفرقندی، درحالیکه تورم کشورهای حوزه دلار، معمولا کمتر از ۴ درصد است و با توجه به اختلاف نرخ تورم ایران و کشورهای حوزه دلار، افزایش قیمت دلار اجتنابناپذیر است. او قیمت دلار را با توجه به نرخ تورم تا پایان سال در محدوده 14تا 15هزار تومان پیشبینی کرده و تأکید کرده بود: اگر بانک مرکزی و دولتها به دلایل غیراقتصادی، تصمیم بگیرند نرخ ارز را ثابت نگاه دارند، فنرقیمت جمع میشود و به محض کاهش فشار یا بروز اتفاقاتی مثل تحریم و افت قیمت نفت، این فنر رها شده و قیمت ارز به سمت نرخ واقعی حرکت خواهد کرد.
3عامل سیاسی و اقتصادی ازجمله احتمال اضافه شدن نام ایران به فهرست سیاه FATF، موجب شده فشار قیمت دلار برای خطشکنی و حرکت به سمت ارقام بالاتر از 13هزارو500تومان در 40روز آینده افزایش پیدا کند