زنجان قلب سرب و روی کشور است/ حمل و نقل ریلی زنجان قابلیت اتصال به شاهراه‌ جهانی را ندارد

اقتصادآنلاین - طاهره گودرزی؛ آرمین سلسانی رییس خانه معدن استان زنجان در گفت وگوی اختصاصی با اقتصادآنلاین به ظرفیت‌های معدنی استان اشاره کرد و گفت: استان زنجان به لحاظ ظرفیت و ترتیب مواد معدنی در سرب و روی، سنگ‌آهن‌های هماتیتی و مگنتیتی، سیلیس، تراورتن و مس ذخایر خوبی دارد، همچنین واحدهای شیشه‌سازی، چینی و بلور در استان وجود دارد. این ها معادنی هستند که ذخایر قابل توجهی در استان زنجان دارند. تا حدودی ذخایر منگنز داریم. از نظر تنوع ماده معدنی زنجان جزء استان‌های متنوع در ماده‌های معدنی است.

وی در پاسخ به نقش معادن و ذخایر اشاره شده در صادرات گفت: همانطور که می‌دانید زنجان قلب سرب و روی کشور است لذا صادرات فوق‌العاده‌ای در این بخش دارد. در سنگ‌آهن و کنستانتره‌های آهن، مگنتیت و هماتیت هم صادرات جریان دارد که بخش قابل توجهی از این مواد صادر می‌شود.

سلسانی به عوارض وضع شده بر صادرات مواد معدنی و تاثیر آن بر صادرات بیان داشت:طبق قول معاونت معدنی عوارض سرب و روی به 12درصد کاهش پیدا کرد، برای سنگ‌آهن هم درحال مذاکره هستیم و تلاش داریم  که معادن آهن را در طرح احیا و فعال‌سازی معادن کوچک و متوسط مقیاس که توسط سازمان ایمیدرو و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران انجام می‌‌شود،قرار دهیم. همچنین واحدهای فرآوری پرتابل یا سیار در معادن مختلف به صورت زون بندی شناسایی و نهایی شده است، انجام بدهیم. در مورد سرمایه گذاری صحبت هایی انجام شده است.

وی به برگزاری سومین جلسه کارگروه احیاء معادن اشاره داشت و گفت:  در سرب و روی شمش، در مس کاتد که زنجیره نهایی آن است را تولید می‌کنیم. در سنگ‌آهن، مشکل خام فروشی معادن را داریم که سیاست‌گذاری این است که اقدام به احداث واحدهای فراوری سیار کنیم تا در منطقه‌ها یا زون‌هایی که مشخص شده، فراوری شوند سپس در کارخانه‌های مختلف و ذوب آهن پخش شود.

رییس خانه معدن زنجان مشکلات موجود در تهیه ماشین آلات روز دنیا و حمل و نقل ریلی را از چالش‌های اساسی استان دانست و افزود:ساختارهای حمل و نقل در زنجان بسیار ضعیف است. حمل و نقل ریلی در استان قابلیت اتصال معادن به شاه‌راه‌های حمل و نقل جهانی را ندارد. همچنین افزایش کرایه‌های حمل، بخشی از معادن را دچار مشکل کرد. در هزینه‌ تمام شده معادن کرایه حمل، سودی نمی‌رساند و حتی در سود و زیان سربه‌سر هستند. امکان تغییر بر روی قیمت‌ها و کرایه‌ها از سوی معادن وجود ندارد. البته در کمیته حمل و نقل خانه معدن ایران در حال پیگیری و رسیدگی به این موضوع هستیم،اما به لحاظ استانی تصمیم گرفتیم تا موضوع را به این صورت پیش ببریم که قبل از حمل یک ارزش افزوده‌ای روی خاک ایجاد شود که با افزایش کرایه یا قیمت حمل و نقل به مشکل برنخوریم. وی با اشاره به کم عیار شدن معادن استان زنجان بیان داشت: هر چه میزان عیار ماده معدنی پایین‌تر باشد قیمت تمام شده، هزینه‌های استخراج بالاتر می‌رود وهزینه‌های تعمیر و نگه داری نیز بیشتر می‌شود همچنین قیمت حمل و نقل بالا نیز اضافه می‌شود و در نتیجه عدد و ارقامی به دست می‌آید که با عیار پایین، قابلیت حمل آن محقق نمی‌شود. حداقل کاری که می‌توان انجام داد این است که هزینه‌های حمل و نگه‌داری را روی ارزش افزوده ایجاد شده، سرشکن کرد و اجازه نداد که ارزش افزوده از افزایش قیمت تمام شده و قیمت حمل و نقل از فروش ماده معدنی و حمل آن جلوگیری کند.

وی شناسایی معادن تعطیل یا نیمه فعال شده در استان با حضور اعضای کارگروه احیاء را از کارهای خوب دانست و بیان داشت: به واسطه زحمات فراوانی که در این مبحث کشیده تشکر ویژه‌ای از آقای عظیمی مجری طرح احیا و فعال سازی معادن کوچک دارم. استان زنجان جزء معدود استان‌هایی است که طرح احیا و فعال سازی را به خوبی به انجام رسانده است. اطلاعات معادن فلزی احصا و در نشست‌ها و جلسات مختلف به کارشناسان تهیه و تولید ارائه شده است. مخصوصا اقدامات خوبی برای ذخایر سنگ آهن که انجام شده است و برنامه بعدی بر روی معادن مس است که اطلاعات آن استخراج شده و تناژ معادنی که می توانند یک واحد فراوری را تامین کرده، در هر زون فعال و اینکه چه ظرفیتی خواهد داشت، مشخص شده است. وی ادامه داد: با معدن‌کاران نیز جلسات مختلفی برگزار شده تا مشخص شود تمایل به سرمایه‌گذاری در معادن را دارند؟ یا کدام معادن سرمایه‌پذیرند و درخواست سرمایه‌گذار دارند تا معادنشان فعال شود. این اطلاعات مشخص و لیستی تهیه شد  که در جلسه ای با شرکت تهیه و تولید،بررسی شد که سرمایه گذاران را به چه طریق می‌توان کنار هم آورد.

سلسانی ادامه داد: تصمیم‌گیری شد تا کنسرسیوم‌هایی تشکیل شود که طبق آن سرمایه‌گذاران اقدام به سرمایه‌گذاری و واحدهای فراوری را در مناطق احداث کنند. این واحدها باید پرتابل بوده و قابلیت جابه جایی را داشته باشند تا ماده معدنی پرعیار شود و برای فروش یا ارائه به کارخانه‌ها با مواد با عیار بالاتر پخش شود.

وی به هجمه‌های اخیر طی دوسال اخیر به بخش معدن عنوان کرد: کسانی که در معدن کار می‌کنند و از فعالیت معدنی آگاه هستند می‌دانند معدنکاری جزء مشاغل سخت دنیا طبقه بندی شده است. همچنین اشخاصی که در معدن سرمایه‌گذاری می‌کنند هیچ امکاناتی مانند داشتن سند برای گرفتن تسهیلات را ندارند.وقتی فردی سرمایه‌گذاری میلیاردی در معدنی در بیابان انجام می‌دهد و با تصمیمات خلق‌الساعه و بروکراسی‌های اداری در برهه‌هایی از زمان،معدن را غیر اقتصادی می‌کند.

وی ادامه داد: معدنکاری و فعالیت‌های معدنی در برهه‌‌ای از زمان سودده بوده است. اگر این زمان‌های طلایی را از دست دهیم و تحت تاثیر بروکراسی‌ها، درگیر مشکلات قضایی و معارضین محلی و مشکلات مربوط به محیط زیست و منابع طبیعی شود،زمانی برای حل شدن این مشکلات طی می‌شود لذا زمانیکه معدن می توانسته رونق پیدا کند، هیچ رشدی نکرده و باعث شده پروژه سرمایه‌گذاری در معدن زیان‌ده شود.

سلسانی از دیگر مشکلات معادن را نبود بازار فروش و پایین بودن قیمت‌های داخلی نسبت به قیمت جهانی دانست و گفت: معدن متأثر از همه این پارامترها است،اگر پارامترها تغییر کند ممکن است معدنی که در برهه زمانی پنج تا ده ساله می توانسته سود ده باشد قطعا در بازه 10سال آینده زیان ده می‌شود. با توجه به پایین آمدن عیار ماده معدنی در معادن،حاشیه‌های سود و زیانشان روی لبه پرتگاه است.

وی درپایان بیان کرد:اگر پروسه استخراج یا ثبت طولانی شود ممکن است فعالیت معدن به راحتی غیراقتصادی شود و بازه‌های طلایی برای فروش ماده‌های معدنی و حضور در بازار جهانی از دست دهیم.