دسته‌گل‌هایی برخاک
دسته‌های آبی و زرد و قرمز گل به همراه شمع‌های کوچک به نشان احترام به شاهدشهر پرند رسیده‌اند، به جایی که تا همین هفته پیش، تا هجدهم دی ١٣٩٨ نامش بر سر زبان‌ها نیفتاده بود؛ محلی که هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ تهران-کی‌یف با شلیک اشتباه پدافند در نزدیکی آن سقوط‌کرد و جان ١٧٦ زن و مرد و کودک از دست رفت.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، دیروز از سفارت اوکراین، افغانستان و کانادا مردانی برای رسیدگی به این حادثه به محل سقوط رفتند تا از محل بازدید و شرایط را رصد کنند. ظهر دیروز باد سرد به تن آنها که به دیدار محل سقوط آمده بودند، می‌پیچید و نمایندگان سه کشور در کنار بازدیدهایشان به نشان احترام دسته‌گل‌هایی را نثار بیابانی کردند که دیگر نشانی از تکه‌های هواپیما و سرنشینانش در آن نبود. گل‌ها گذاشته شد و مردان در سکوت خم شدند و برای ازدست‌رفتگان طلب آمرزش کردند. مسئولان سازمان هواپیمایی کشور هم در این مراسم حاضر بودند و به آنها که برای دیدن محل سقوط آمدند، شواهد و اتفاقات رخ‌داده را نشان می‌دادند. مراسم به گفته این مسئولان، مراسم ادای احترام نبود؛ به همین دلیل هم از خانواده جانباختگان دعوت نشده و صرفا مراسمی بود برای آنکه نمایندگان افغانستانی، اوکراینی و کانادایی از سایت سانحه دیدن کنند و مستندسازی‌های لازم انجام گیرد. بر اساس اعلام سازمان پزشکی‌قانونی استان تهران تا روز گذشته تعداد پیکر‌های شناسایی‌شده قربانیان سقوط هواپیمای اوکراین به ۱۴۸ نفر رسیده است و براساس این گزارش، از کل پیکر‌های شناسایی‌شده تاکنون ۵۷ جسد به خانواده‌ها تحویل داده شده است. دیروز پیکر تعدادی از جانباختگان هم خاکسپاری شد.
روبه‌رو شدن با پدر و مادر جانباختگان مشکل است
«عبدالقیوم سلیمانی»، وزیر مختار و معاون سفارت افغانستان ازجمله افرادی بود که در این مراسم شرکت کرد. او که تاکنون پیگیر وضع ١٠ جا‌ن‌باخته افغانستانی در این حادثه بوده می‌گوید این حادثه، حادثه بسیار تلخی بوده، هنوز هم تبعاتش ادامه دارد و هر لحظه که با خانواده این عزیزان در سفارت روبه‌رو می‌شوند، تصویرش تلخ است: «یک حادثه عجیب و متفاوت رخ داده و این افراد جان خود را از دست داده‌اند، روبه‌رو‌شدن با پدر و مادر این افراد بسیار مشکل است. حالا این اتفاق افتاده و مهم این است که با مسئولیت‌پذیری، همدردی و انجام وظایف خود درد آنها را کم کنیم.» به گفته او تاکنون همراهی ایرانیان برای شناسایی و رسیدگی به بازماندگان خوب‌بوده و هر ١٠ شهروند افغانستان تاکنون شناسایی شده‌اند، اما هنوز زمان خاکسپاری مشخص نیست: «برای تدفین با خانواده‌ها همکاری خواهیم داشت که هرجا می‌خواهند اجساد را دفن کنند و جمهوری اسلامی ایران هم در این زمینه همکاری داشته است. این حادثه آن‌قدر تلخ و جانکاه است که هر لحظه گزارش مستقیم از کار را باید به ریاست‌جمهوری افغانستان ارسال کنیم. آنها مستقیم پیگیر این اتفاق هستند و از کانال وزارت خارجه به صورت روزی چند بار گزارش ارسال می‌شود.»
سلیمانی می‌گوید چون تعدادی از آنان درخواست دارند در شهرهای مختلف مراسم تشییع جنازه‌شان برگزار شود و بعضی هم می‌خواهند جنازه را به افغانستان ببرند، هنوز زمان تشییع معلوم نیست و براساس تقاضا و انتخاب خانواده‌ها این اتفاق خواهد افتاد. «یوگن کراوچنکو»، نماینده سفارت اوکراین هم دیروز به بیابان‌های اطراف شهریار آمده بود. او معتقد است در شرایط فعلی همه طرف‌ها سعی می‌کنند هرچه بیشتر وضع را بررسی کنند و هم سازمان‌های هواپیمایی و هم سازمان‌های دولتی با هم در ارتباطند. «هنوز اتفاقات در جریان بررسی است، امیدواریم همکاری مناسبی انجام گیرد و طرف‌های مختلف با طرف ایرانی بررسی‌های دقیق انجام دهند تا دلیل و حقیقت ماجرا مشخص شود.» او می‌گوید زمانی که این اتفاق افتاد همه در اوکراین شوکه بودند چرا که این سانحه وحشتناک مربوط به همه بود؛ نه فقط مربوط به افرادی که دوست یا آشنایی را در آن از دست داده بودند: «این سانحه هم برای مردم ایران و هم مردم اوکراین شوک بزرگی بود.»
بررسی سانحه عامل جلوگیری از اتفاقات بعدی
«هرکجا سانحه‌ای رخ می‌دهد مسئولیت رسیدگی به سانحه با آن کشور است.» رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری هم سخنانش را این‌طور شروع کرده و می‌گوید: «طبق مقررات ایکائو، مالک هواپیما بهره‌بردار است و کسانی که در این پرواز مسافر داشتند، باید دعوت شوند. این کار در مراحل اولیه بروز سانحه انجام شده است.» او می‌گوید که نمایندگان اوکراین و کانادا آمده‌اند و جلسات دوجانبه و سه‌جانبه برگزار و بررسی‌ها هم آغاز شده است: «باید تمام پارامترهای دخیل در حادثه بررسی و نظر کارشناسی داده شود که البته ما مرحله به مرحله در این حوزه اطلاع‌رسانی کرده‌ایم اما نتیجه نهایی اهمیت دارد که طبق مقررات و با بررسی دقیق اعلام شود. همچنین جعبه سیاه پرواز هم تاکنون و براساس قوانین از کشور خارج نشده اما به صورت کلی فرستادن این جعبه به خارج بستگی به موارد مختلف دارد.»
یادبود برگزارشده به گفته او یادبود رسمی نبوده و به همین دلیل هم از خانواده‌ها دعوت نشده است و این برنامه صرفا برای بازدید از منطقه بوده است: «سازمان هواپیمایی کشوری همکاری خود را اعلام کرد و طبق روال معمول برای ادای احترام به جانباختگان سانحه، گروه‌های فنی اوکراینی هم آمدند. بعد هم کانادایی‌ها حاضر شدند و امروز ادای احترام هم انجام گرفت و ما هم اعلام آمادگی کرده بودیم. این مراسم درباره محل سقوط بود و هیأت خارجی قرار شد از این محل بازدید کند. در عین حال اعلام کردند که می‌خواهند ادای احترامی هم به جانباختگان داشته باشند. آنها روال بازدید از سایت سانحه و مستندسازی را انجام دادند و گفتند همزمان برنامه‌ای باشد. این‌طور نبود که بخواهیم مراسم ادای احترام برگزار کنیم.» جعفرزاده می‌گوید که سازمان هواپیمایی کشوری براساس قانون وظیفه رسیدگی به سانحه را به عهده دارد که این وظیفه را هم به خوبی انجام می‌دهد و در هر صورت هم همکاری‌هایش با ایرلاین اوکراین و کانادا زیاد است: «همین وظیفه قانونی هم عاملی است که برگزاری مراسم به برنامه و زمان دیگری موکول شود». او همچنین در پاسخ به این پرسش که از میزان تنش‌هایی که ابتدای این حادثه به وجود آمد، کم شده است یا خیر هم می‌گوید: «ما داخل هیچ تنشی نیستیم و تحت تأثیر قرار نمی‌گیریم. وقتی بررسی‌ها انجام می‌گیرد یک نسخه هم به ما داده می‌شود چرا که یکی از دلایل بررسی سانحه جلوگیری از بروز اتفاقات دیگر است و به همین دلیل هم سعی بر این است که نتیجه درست به دست بیاید و ایکائو این انتظار را از کشورهای عضوش دارد که درست عمل کنند. بنابراین ما داخل هیچ تنشی نبوده‌ایم و کار خودمان را پیش برده‌ایم.»
نماینده سفارت اوکراین: زمانی که این اتفاق افتاد همه در اوکراین شوکه بودند چرا که این سانحه وحشتناک مربوط به همه بود؛ نه فقط مربوط به افرادی که دوست یا آشنایی را در آن از دست داده بودند: «این سانحه هم برای مردم ایران و هم مردم اوکراین شوک بزرگی بود»
