گردشِ گران!
حالا که شش روز از هیاهوی اعلام خبر افزایش قیمت بنزین در کشورمان گذشته، همین حالا که یک طرف قضیه خیلی‌ها هنوز نگران تاثیر گذاشتن این افزایش قیمت در دیگر بخش‌های معیشت‌شان هستند و طرف دیگر قضیه، مسؤولان یکی یکی این امیدواری را به مردم می‌دهند که خبری از افزایش ناگهانی قیمت‌ها در ارائه خدمات و کالاهای دیگر نیست، درست همین جا یک نگرانی هم در دل همه آنهایی که دغدغه گردشگری داخلی کشورمان را دارند، به‌وجود آمده؛ نگرانی‌ای که حول یک سؤال می‌چرخد؛ این‌که با وجود افزایش سه‌برابری قیمت بنزین آیا فاتحه صنعت گردشگری داخلی ما خوانده خواهد شد؟
افزایش سفرهای گروهی؛
کاهش آمار سفر در سبد خانوارها
ولی تیموری/ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
یکی از دستاوردهای مثبت گرانی قیمت بنزین در صنعت گردشگری افزایش سفرهای گروهی است و معاونت گردشگری نیز در سه ماه گذشته به‌طور مرتب جلساتی برای فعال‌شدن بیشتر شبکه حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای و ریلی با فعالان بخش خصوصی و مدیران ناوگان حمل‌ونقل کشور داشت که به ارزان‌ترشدن سفر می‌انجامد. با این حال باید ابتکار عمل نیز داشته باشیم و از تأثیر گران‌شدن قیمت بنزین بر چرخه صنعت گردشگری ایران جلوگیری کنیم. در صورتی که فعالان صنعت گردشگری و وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور بتوانند خود را با سیاستی که از همان ابتدا در معاونت گردشگری کشور درخصوص ترویج سفرهای برنامه‌ریزی شده و گروهی (از جمله سفرهای با تور) دنبال شد هماهنگ کنند، آن‌وقت هم از حجم سفرهای انفرادی با گران شدن قیمت بنزین کاسته می‌شود و هم می‌توان با تشکیل سفرهای گروهی هزینه‌های ناشی از گران‌شدن بنزین را کاهش داد. در این صورت از حجم سفرهای داخلی کشور نیز به‌دلیل افزایش قیمت بنزین کاسته نخواهد‌شد.
از طرف دیگر نمی‌توانیم بگوییم که گران‌شدن قیمت بنزین تأثیری بر هزینه سفرهای داخلی ندارد، چرا که بسته تورهای گردشگری مجموعه‌ای از هزینه‌هاست که به گردشگران فروخته می‌شود و وقتی بخشی از این هزینه‌ها افزایش داشته باشد، تورگردان‌ها هم باید این هزینه‌ها را از گردشگران بگیرند. با این حال گران‌شدن قیمت بنزین را در برخی موارد در صنعت گردشگری ایران می‌توان مثبت ارزیابی کرد. برای مثال افزایش نرخ بنزین موجب می‌شود از شدت قاچاق سوخت توسط قاچاقچی‌ها جلوگیری شده و مشکلات در شهرهای مرزی کمتر شود، چون در مواردی قاچاق سوخت توسط اتوبوس‌ها گردشگران را در سفرهای خود در شهرهای مرزی کشور دچار مشکل می‌کرد.
دستمزد راهنمایان گران می‌شود
اویس کیانی/ رئیس سابق انجمن راهنمایان گردشگری کشور
مدت زیادی راهبرد و سیاست در وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری بر این بود که اگر با تور سفر کنید، سفری اقتصادی‌تر خواهید داشت. در آن زمان همه برنامه‌ها بر محور سفرهای جمعی می‌گشت، اما بعد از مدتی این رویه عوض شد و حالا تاکید بر سفرهای فردی و خانوادگی است؛ سفرهایی که بیشتر با وسایل نقلیه شخصی انجام شده و به اصطلاح در نهایت ارزان تمام می‌شود. اما نکته اینجاست که با افزایش قیمت بنزین قطعا آمار این نوع سفرهای خانوادگی در سفر خانوارها کاهش پیدا خواهد کرد و این بخشِ ناگزیر ماجراست.
اما صنعت گردشگری کشور بسیار بزرگ‌تر از این بخش سفرهای خانوادگی است. در این بخش اولین تاثیری که افزایش قیمت بنزین خواهد داشت، افزایش نرخ دستمزد راهنمایان است. این موضوع همین حالا در تورهای در حال اجرا که با قیمت‌های قبلی بسته شده‌اند، مشکل‌ساز شده و معلوم نیست مبلغ مازاد چطور باید پرداخت شود و این موضوع درحال حاضر یکی از مطالبات فعالان گردشگری است. در حوزه دفاتر خدمات مسافرتی هم وضع به همین منوال است و پکیج سفرهایی که از این به بعد بسته می‌شود باید در فضایی جلو برود که این مبالغ و این هزینه‌های مازاد را هم پوشش بدهد.
این گرانی به نفع آینده کشور است
آرش نورآقایی
مدرس گردشگری
چیزی که از وضعیت امروز جامعه ما می‌توانیم برداشت کنیم این است که بالاخره وقتی بنزین گران می‌شود، هرچند دولت می‌گوید تاثیری روی قیمت سایر چیزها نمی‌گذارد، اما این پیش‌بینی وجود دارد که این اتفاق بالاخره می‌افتد. درحقیقت براساس تجربه‌های قبلی این اتفاق خواهد افتاد و اولین چیزی هم که بعد از افزایش قیمت بنزین گران می‌شود هزینه حمل و نقل است. این موضوع حتی می‌تواند تاثیر مشخصی در افزایش قیمت حمل و نقل هوایی (نرخ بلیت هواپیما) هم بگذارد؛ گرچه شاید این تغییر قیمت خیلی سریع اتفاق نیفتد، اما درنهایت این افزایش قیمت رخ‌خواهد داد.
در بخش دیگری از تبعات این اتفاق ما به کاهش سفرهای ارزان و خانوادگی می‌رسیم. من البته از مدت‌ها قبل با بحث سفرهای ارزان مخالف بودم. متاسفانه در کشور ما گاه گزاره‌ها و کلید واژه‌هایی معنی پیدا می‌کند که اساسا تعریفی متفاوت با ماهیت اصلی‌شان دارند. در اینجا باید ببینیم که اساسا ما ارزانی را در چه چیزی تعریف می‌کنیم؟ آیا ارزانی را به این صورت تعریف می‌کنیم که هزینه کمتری برای یک سفر در آن زمانی که خودمان داریم آن سفر را انجام میدهیم داشته باشد و اصلا به این نگاه نکنیم که این ارزانی ممکن است تبعات ناخوشایندی در آینده داشته باشد یا باعث یک گرانی بیشتر شود؟! در یک مثال خیلی ساده در این بحث وقتی این همه مردم را به انجام سفرهای ارزان با اتومبیل‌های شخصی تشویق می‌کردند، همزمان مصرف سوخت در کشور بالا می‌رفت. همان‌طور که می‌دانید ما در مصرف سوخت و انرژی در رده‌های بالای آمار جهانی هستیم و شاید بخشی از این موضوع به سفرهای داخلی اختصاص داشته باشد. این اما یک بخش ماجراست. در بخش دیگر، با افزایش مصرف بنزین ما با محیط‌زیستی الوده مواجه می‌شویم، محیط‌زیستی که وقتی می‌خواهد به حالت اولیه‌اش برگردد نیازمند هزینه کرد جدید است. درحقیقت اینجا باید این‌طور به قضیه نگاه کنیم که آیا ارزانی باید به نفع یک فرد باشد یا به نفع یک جامعه؟! شاید خیلی‌ها مخالف نظر من باشند، اما من معتقدم فقط به امروزمان نگاه می‌کنیم و این‌که اگر امروز چیزی ارزان باشد اتفاق خوبی است، اما چه بسا که خیلی چیزهایی که امروز ارزان هستند، باعث گرانی در زندگی فرزندان ما بشوند و ما از آن غافل باشیم.
رونق تورها و سفرهای دسته جمعی
عباس پیرمرادیان/ رئیس پیشین هیات‌مدیره جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی
در بحث گردشگری داخلی یعنی ایرانیانی که در داخل کشور به مسافرت می‌رفتند ما به‌طور معمول دو رویه برای سفر داشتیم، یکی به صورت سفرهای خانوادگی با ماشین‌های شخصی بود که حجم بالایی از سفرهای داخلی را تشکیل می‌داد و در این زمینه قاعدتا با افزایش قیمت بنزین ما شاهد کاهش آن هستیم، یعنی حجم سفرهای داخلی با ماشین‌های شخصی که به صورت خانوادگی انجام می‌شد کاهش خواهد یافت. اما همین اتفاق می‌تواند موج سفر را به سمت رویه دوم سفرهای داخلی ببرد، یعنی سفرهای گروهی که با تور انجام می‌شود.
در این بخش این نوع سفرها چون با ماشین‌های عمومی و بزرگ مثل اتوبوس انجام می‌شود به دلیل تفاوت سوخت، افزایشی قیمتی نخواهیم داشت و در مجموع می‌توانیم بگوییم در بحث سفرهای داخلی با گران‌تر شدن سفر برای خانوارها روبه‌رو می‌شویم.
اما در بخش دیگری از صنعت گردشگری کشورمان، ما با جمعیت کثیری از راهنما-راننده‌ها مواجه هستیم که بالارفتن قیمت بنزین اثری مستقیم بر شرایط کاری آنها خواهد داشت. در توضیح این موضوع باید بگویم که راهنما-راننده‌ها افرادی فعال در عرصه گردشگری هستند که همزمان هم به‌عنوان راننده و هم به عنوان راهنمای رسمی، مسؤولیت گرداندن چند گردشگر خارجی را با ماشین شخصی‌شان به‌عهده می‌گیرند که قطعا افزایش قیمت بنزین در ادامه فعالیت‌شان موثر است.
برای سفرهای نوروزی از همین حالا چاره کنید
مهرداد بائوج‌لاهوتی/ عضو فراکسیون گردشگری مجلس
هیچ چاره‌ای برای تاثیری که افزایش قیمت بنزین در صنعت گردشگری می‌گذارد، در مجلس اندیشیده نشده، چون این کار را ما نکردیم و مجلس اصلا در این موضوع دخیل نبوده است. با این حال آنچه مشخص است این که یکی از تبعات این موضوع، تورم است که در گردشگری هم تاثیر خواهد گذاشت؛ حالا این‌که دولت چه دبیری کرده، ما نمی‌دانیم، به ما هم برنامه‌ای نداده است.
اما قطعا یکی از موضوعات گردشگری حمل و نقل است که طبیعتا وقتی بنزین هزار تومانی می‌شود سه هزار تومان در این بخش هم اثر خواهد گذاشت و وزیر میراث و دولت بهتر است در این موضوع چاره‌ای بیندیشند، چون برای این بخش هیچ پیش‌بینی نشده است. به طور مثال برای نوروز مردم و این‌که حجم سفرهای نوروزی کم نشود باید حتما از همین حالا چاره‌ای بیندیشند.
