گرفتن حق انتفاع از سوی سازمان آب غیرقانونی است/ خانه معدن از ابطال پروانه بهره‌برداری 8معدن از سوی سازمان صمت جلوگیری کرده است
در قانون معادن ماده ای به اسم حق انتفاع وجود دارد که سازمان صنعت، معدن و تجارت استان از بهره بردار دریافت می کند که در واقع همان حقوق دولتی است. سازمان آب بر اساس تفسیر غلط، خود را متولی این امر می داند و مبالغ سنگینی از متقاضیان برداشت به عنوان حق انتفاع می‌گیرد که غیرقانونی است و چند برابر حقوق دولتی از بهره بردار دریافت می کند که باعث افزایش هزینه‌های تولید شن و ماسه در استان شده است.
اقتصادآنلاین- طاهره گودرزی؛ فرزاد اسدی رییس خانه معدن استان گیلان در گفت و گو با اقتصادآنلاین گفت: بخش عمده معادن استان گیلان در حوزه مصالح ساختمانی است. معادن استان سه نوع شن و ماسه کوهی، شن و ماسه رودخانه ای و سنگ لاشه‌ای است که برای دانه بندی و تولید مصالح سنگدانه برای پروژه های عمرانی استفاده می شود. این معادن در دوبخش اصلی تقسیم می شوند؛ معادنی که از مصالح رودخانه ای استفاده می کنند، اصطلاحا به آنها رودخانه‌ای گفته می‌شود و مصالحی که از خارج بستر رودخانه استحصال می‌گردد که به آنها کوهی گفته می شود.
وی افزود: در معادن شن و ماسه رودخانه‌ای مشکل اصلی با سازمان آب است . در قانون معادن ماده ای وجود دارد به اسم حق انتفاع که مختص سازمان صنعت، معدن و تجارت استان است که در واقع همان حقوق دولتی است. سازمان آب بر اساس تفسیر غلط، خود را متولی مواد و مصالح شن و ماسه ای که در بستر رودخانه وجود دارد، می داند. لذا بابت هر مجوزی که می خواهد صادر کند، مبالغ سنگینی از متقاضیان برداشت به عنوان حق انتفاع می‌گیرد. وی گفت: موضوع را درشورای معادن مطرح کرده‌ایم که رییس سازمان صمت استان و اعضای حاضر در جلسه این حق انتفاع را غیرقانونی دانستند، اما به خاطر اینکه سازمان آب سعی در تامین مشکلات مالی خود از منابع تعریف نشده را دارد، همچنان این حق انتفاع را چند برابر حقوق دولتی از بهره بردار دریافت می کند که باعث افزایش هزینه‌های تولید شن و ماسه در استان شده است، و بالتبع باعث بالا رفتن قیمت ها شده و به اقتصادی بودن کارگاه های دانه بندی لطمه زده است. اسدی مشکل دیگر سازمان آب را شناسایی مناطق پتانسیل‌دار برای برداشت رسوبات رودخانه ای و معرفی به سازمان صنعت و معدن دانست و گفت: تا زمانیکه سازمان آب، گرفتن حق انتفاع از اولویت‌های خود می داند، علی‌رغم مصوبه شورای معادن استان، اینکار تا به امروز انجام نشده است، عملا در برخی از قسمت ها به خاطر پرشدن عرض رودخانه ناشی از رسوب، باعث تغییر جهت جریان آب و خسارت به پل‌ها شده است. رییس خانه معدن استان گیلان افزود: سازمان آب برای اینکه خود را تبرئه کند، مشکل را به گردن بهره برداران منطقه می اندازد. این درحالیست که تمام مجوزهای صادره حتما به تایید سازمان آب و کارشناسان رسیده و تا زمانیکه آنها موافقت نکنند هیچ مجوزی از سوی سازمان صمت استان صادر نمی‌شود.
فرزاد اسدی مشکلات معادن کوهی را مربوط به منابع طبیعی و محیط زیست دانست و گفت: یک کارگروه تعامل با منابع طبیعی در استان وجود دارد، طبق تفاهمنامه فی مابین وزارت صمت و منابع طبیعی صورت گرفته، منابع طبیعی ملزم است در خصوص تمامی عرصه‌های معدنکاری اظهار نظر کند که متاسفانه تاکنون این اتفاق نیافتاده است.
وی ادامه داد: سازمان صمت استان، عرصه معدنکاری یعنی پروانه بهره برداری را حدود 100 هکتار تایید می‌کند، که منابع طبیعی استان فقط دو هکتار را مجوز فعالیت معدنکاری می‌دهد که این مجوز، هم توجیه اقتصادی برای بهره بردار ندارد که بخواهد سرمایه گذاری درستی انجام دهد و هم اینکه امنیت سرمایه گذاری را کاهش می دهد.
وی اظهار کرد: حتی مواردی وجود دارد که پروانه بهره برداری صادر شده و موافقت منابع طبیعی و محیط زیست در زمان صدور مجوز، اخذ شده ولی امروز با استعلام مجدد از این دو سازمان، اعلام مخالفت می کنند و استدلالشان تغییر قوانین در گذر زمان است، در حالیکه پروانه بهره برداری همچنان معتبر است.
رییس خانه معدن استان گیلان عرصه‌های اکتشافی را نیز به همین صورت عنوان کرد و گفت: طبق تفاهمنامه، منابع طبیعی ملزم است که در کل عرصه اظهارنظر کند اما عدم پاسخگویی مناسب چه در مهلت مقرر و چه در خصوص کل استعلام، تاکنون یک بلاتکلیفی برای کل فعالان معدن ایجاد کرده است. اگر آمار استان گیلان را در سه سال اخیر بگیریم به جرات می‌گویم صدور پروانه‌های اکتشافی در سه سال اخیرتقریبا به صفر رسیده است که نشان دهنده این است که در یک سراشیبی حرکت می‌کنیم که با کاهش ذخایر و افزایش تقاضا مواجه می شویم. وی ادامه داد: استان گیلان به واسطه مهاجرپذیر بودن، به خاطر شرایط بد آب و هوایی استان های دیگر، زلزله و ... باعث رونق ساخت و ساز در این استان شده و تقاضای بالایی را ایجاد کرده است. همچنین معادن موجود پاسخگوی این تقاضا نیست و عدم همکاری سازمان منابع طبیعی، فضا را برای برداشت‌های غیرمجاز باز کرده و عملا هیچ پروژه‌ای در استان گیلان به دلیل نبود مصالح متوقف نشده است، بلکه بخش عمده‌ای از مصالح (بیش از40 درصد) غیرمجاز برداشت می شود که این مشکل به عدم همکاری سازمان منابع طبیعی و محیط زیست بر می‌گردد.
اسدی به دستاوردهای خانه معدن گیلان اشاره کرد و گفت: خانه معدن توانسته در بین این مسایل و مشکلات، تا حدودی حامی حقوق بهره‌برداران معادن باشد، حضور فعالی در کارگروه تعامل با منابع طبیعی و جلسات شورایعالی معادن استان دارد و در جلسه آخر شورا از ابطال پروانه بهره‌برداری 8 معدنی که بنا به دلایلی از قبیل معارضین محلی، رکود و نبود بازار فروش و عدم فعالیت معدن، سازمان صمت استان درخواست اعمال ماده 20 یعنی سلب صلاحیت بهره‌بردار را داده است که با پیشنهاد خانه معدن به این معادن مهلت دوماهه داده شد تا معدن را فعال کنند و خانه معدن تلاش می‌کند پلی بین سرمایه‌گذاران معدنی و کسانی که دارای پروانه بهره برداری و مجوزهای معدنی هستند، باشد.
وی اظهار کرد: خانه معدن گیلان نماینده کارگروه طرح احیا و فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس دراستان گیلان است و اطلاعات 6 معدن را آماده و برای کارگروه ارسال کرده است. با امضا تفاهم نامه که در محل ساختمان شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران انجام شده بود ، یک معدن فعال و شروع به کار کرده است.
اسدی گفت: خانه معدن جایگاه خود را به عنوان بخش مشورتی سازمان صمت نشان داده و سعی می کند با نظارت، پیگیری، بازرسی و تایید ماشین آلات موجود در محل کارگاه‌های معدنی اقدام به تایید سهمیه سوخت می‌کند و سوخت مناسب را در زمان مناسب در اختیار معادن قرار می‌دهد تا روند تولیدشان دچار مشکل نشود.
وی به حضور خانه معدن گیلان در نمایشگاه بین المللی کانمین 2019 اشاره کرد و افزود: توانستیم بخشی از توان معدنی استان را در این نمایشگاه به نمایش بگذاریم. جلسات خوبی در طول نمایشگاه با دو مورد سرمایه گذار علاقه‌مند به پروژه های معدنی وصنایع معدنی در دفتر خانه معدن برگزار شد که در حال رایزنی برای راه اندازی دو پروژه صنعتی و معدنی در استان هستیم.
وی در پایان گفت: با توجه به نیاز استان گیلان، یکی از پروژه‌ها ایجاد اولین کارخانه تولید آهک صنعتی برای تولید آهک کلسینه و آهک هیدراته است. آهک کلسینه ماده مصرفی در صنایع ذوب است که به عنوان کمک ذوب استفاده می شود و همچنین برای خنثی‌سازی پساب‌های اصلی استفاده می شود. مطالعات اقتصادی طرح نشان داده که توجیه اقتصادی مناسبی در شرایط تحریم‌ها دارد. وی خاطرنشان کرد: فاز تکمیلی طرح، تولید آهک هیدراته است و بعد از آن تولید کربنات سدیم که مطالعات اولیه را انجام داده‌ایم و در حال مطالعات تفضیلی هستیم تا بتوانیم با جذب سرمایه‌گذار این طرح ها در استان گیلان برای اولین بار به نتیجه برسانیم.
