حذف یارانه ثروتمندان؛ 10روز دیگر

 قرار است در گام نخست؛ در جریان واریز یارانه نقدی شهریور و مهر امسال، یارانه سرپرستان خانوارهای دهک دهم درآمدی به‌حساب آنها واریز نشود. برخی مسئولان وزارت کار  گفته‌اند تعداد خانوارهای حذف‌شده از فهرست بین 500 تا 700هزار خانوار خواهد بود، به این ترتیب برآورد مسئولان وزارت کار این است که یارانه نقدی 1.5 تا 2.5میلیون نفر از ثروتمندترین قشر جامعه ایران در 2ماه آینده حذف خواهد شد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، ملاک شناسایی این افراد، قرار گرفتن آنها در دهک دهم درآمدی، ثروتمندترین خانوارهای ایران، در یک‌سال گذشته خواهد بود. براساس قانون بودجه امسال دولت موظف است با استفاده از همه بانک‌های اطلاعاتی در اختیار، نسبت به شناسایی و حذف 3دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران اقدام کند. 16تیرماه امسال هیأت دولت در مصوبه‌ای وزارت کار را موظف کرد در قالب یک دستورالعمل، با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و وزارت کشور (استانداران)، به شناسایی و حذف یارانه نقدی 3دهک بالای درآمدی خانوارها اقدام کند تا سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها هم یارانه نقدی این افراد را قطع کند.

حذف تدریجی با چاشنی وسواس

هم‌اکنون 78میلیون ایرانی یارانه نقدی می‌گیرند و حداکثر 4میلیون نفر هم یا از ابتدا برای دریافت یارانه‌ها ثبت‌نام نکرده بودند یا بعدا یارانه آنها قطع شد و اگر دولت بخواهد یارانه 3دهک بالای درآمدی را قطع کند به‌معنای آن است که 23.4میلیون نفر باید از دریافت یارانه‌های نقدی محروم شوند. اما حالا وزارت کار به‌دلیل پیامدهای اجتماعی و احتمالی حذف یکباره یارانه این تعداد از افراد، تصمیم دارد با وسواس زیاد و به‌صورت تدریجی گام بردارد. یکی از این چالش‌ها کم شدن فاصله درآمدی دهک‌های جامعه در اثر افزایش نرخ تورم، رشد قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی است، به همین دلیل درصورت حذف یارانه 3دهک بالای درآمدی، احتمال واکنش مردم و البته نمایندگان مجلس زیاد خواهد بود. شنیده‌های خبرنگاران حاکی است: به‌دلیل در پیش بودن انتخابات دور آینده مجلس، برخی نمایندگان از دولت خواسته‌اند در جریان قطع یارانه‌های نقدی با احتیاط عمل کند. نکته اینجاست که این نمایندگان، نگران تبعات اجرای قانونی هستند که خود تصویب کرده‌اند.

حذف به تعداد یا با دقت؟

اصلی‌ترین دغدغه وزارت کار این است که به‌دلیل نزدیک شدن فاصله درآمدی بین دهک‌های مختلف، خطر حذف بی‌دلیل برخی افراد و بروز اعتراض‌های احتمالی جدی است. محمد شریعتمداری، وزیر کار اما نسخه‌ای دیگر دارد و در گام نخست تصمیم گرفته یارانه دهک دهم درآمدی را، به‌عنوان ثروتمندترین قشر جامعه، به‌صورت یک‌مرحله‌ای یا دومرحله‌ای، حداکثر تا پایان مهرماه قطع کند. برآوردها نشان می‌دهد با این اقدام دست‌کم حساب 700هزار سرپرست خانوار در مرحله آینده واریز یارانه‌های نقدی شارژ نخواهد شد.

دیروز محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حاشیه نشست دولت با اشاره به اینکه تا مهر‌ماه یارانه ۳دهک درآمدی با احتیاط حذف می‌شود گفت: در آیین‌نامه اجرایی سقف درآمدی معینی برای حذف یارانه وجود ندارد و نشان تمکن در 3دهک بالا، میزان مصرف خانوارهاست. او تأکید کرد: دولت حساسیت دارد تا ضریب خطا در انتخاب افرادی که مشمول دریافت یارانه نیستند، به حداقل ممکن کاهش یابد، زیرا به‌هیچ‌وجه نمی‌خواهیم از این محل به طبقه متوسط و پایین فشاری وارد شود.

 قرار است رسیدگی به اعتراض‌ها به‌صورت آنلاین و با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت ‌گیرد و گفته شده به مراجعه حضوری افراد برای اعتراض به حذف یارانه نقدی نیازی نخواهد بود.

 یارانه‌های سنگین یا 45هزار و 500تومان؟

گذشته از ابهام در شناسایی 3دهک بالای درآمدی و معیارهای برخورداری آنها و تردید و نگرانی مشترک دولت و مجلس برای پیاده‌سازی‌ 23.4میلیون نفر از قطار یارانه‌های نقدی، پرسش اصلی اینجاست که اولویت دولت و مجلس باید سامان دادن به وضع خطرناک یارانه‌های سنگین انرژی و رانت ناشی از توزیع کالاهای اساسی با دلار 4200تومانی باشد یا وارد شدن به چالش حذف یارانه‌های نقدی 45هزار و 500تومان؟ البته دولت اصرار دارد قانون اجرا شود حتی اگر هزینه‌زا باشد. وزارت کار مسئولیت سنگینی بر عهده دارد و برای کم کردن حساسیت‌های احتمالی فعلا دست روی گزینه حذف یارانه سوپر ثروتمندان گذاشته و می‌خواهد یارانه نقدی بالاترین دهک درآمدی را قطع کند. پس سرپرستان خانوارهای ثروتمند باید گوش به زنگ باشند و خود را آماده کنند که دیگر خبری از 45هزار و 500تومان نیست. البته هنوز روشن نیست که واریز نشدن یارانه نقدی به‌حساب 500 تا 700هزار سرپرست خانوار ثروتمند به‌صورت یکجا و تا آخر شهریور اجرایی می‌شود یا در دومرحله که مرحله پایانی آن مهرماه خواهد بود.