سالار صرافان

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از سازندگی، انتهای خیابان یاسر تهران باغی قدیمی دقیقا چسبیده به دیوارهای کوه جمشیدیه، جا خوش کرده است. این مجموعه پیش از انقلاب در اختیار یکی از مقامات ارشد خاندان پهلوی بوده و بعد از انقلاب به بنیاد مستضعفان واگذار شد. مجموعه به چندین رستوران سنتی و مدرن تبدیل شده و در بالادست ترین بخش آن هم یک رستوران ژاپنی و یک زمین پینت‌بال قرار گرفته است. این مجموعه به عنوان یکی از محل های بسیار معروف قرارهای کاری صرافان تهرانی شناخته می شود. سالار آقاخان صراف جوان و معروف که چند هفته قبل فراری شده، یکی از افرادی به حساب می آمد که بیشترین تعداد قرارهای کاری‌اش را در همین مجموعه برگزار می کرد.

او کیست؟

این روزنامه دو هفته قبل خبر فرار او را منتشر کرده بود. آقاخان جوانی متولد دهه هفتاد است. او پیش از آنکه وارد کار صرافی شود، مدیرعامل یکی از شرکت های هواپیمایی معروف کشور بود. این شرکت ۷ سال قبل تاسیس شد. در معرفی این شرکت آمده است: «شرکت هواپیمایی «اطلس جت» (Atlasjet) شرکت هواپیمایی ترکیه ای است که در سال ۲۰۰۱ در استانبول ترکیه تاسیس شد. «اطلس جت» از مشهورترین ایرلاین های داخلی ترکیه محسوب می شود و از جمله شرکت هایی است که پروازهای ارزان قیمتی را به مقاصد مختلف ارائه می کند.» این شرکت در ۳۰ مسیر هواپیمایی پرواز دارد و ۱۸ هواپیمای اختصاصی برای خودش دست و پا کرده است. شرکت ترکیه ای برای فعالیت در ایران با دو سرمایه‌گذار شریک شد. نفر اول سالار آقاخان و نفر دوم سیروس کمپانی شرکتی تحت عنوان اطلس‌جت ایرانیان را در تهران تاسیس کردند که به عنوان نماینده اطلس‌جت ترکیه کار می کرد. آنها برای مراسم آغاز به کار شرکت‌شان اقدامات تبلیغاتی وسیعی انجام دادند. به طوری که فردی به نام «علی مرات» را به نمایندگی از مالک اطلس‌جت به تهران آوردند و در مهمانی با حضور جمعی از ستاره‌های سینمایی و ورزشی شرکت دادند.

در این مراسم علی مرات با افتخار خبر داد که این هواپیمایی به زودی به یکی از برترین ها تبدیل می شود. لیست میهمانان این مراسم را سایت خبرآنلاین در همان دوره زمانی یعنی دوم اسفندماه سال ۱۳۹۲ منتشر کرد که در میان آنها اسامی قابل توجهی حضور دارند: «از میان میهمانان سرشناس این مراسم می توان به استاد حسین الهی قمشه ای، امین تارخ، آتیلا پسیانی، علی دایی، حبیب کاشانی، هادی ساعی، فاطمه معتمدآریا، حسین پاکدل، امین حیایی، مهدی مهدوی کیا، فرهاد قائمیان، مجید مظفری، پوریا پورسرخ، کریم باقری، پژمان بازغی، آندرانیک تیموریان، خسرو حیدری، سروش صحت، پیمان قاسمخانی، سام درخشانی، آرش برهانی، عاطفه رضوی، الهام حمیدی، ساره بیات، هانیه توسلی، شقایق فراهانی، لاله و ستاره اسکندری، یکتا ناصر، نیلوفر خوش‌خلق، بهاره رهنما، بهنوش بختیاری، سیروان و زانیار خسروی، گلاره عباسی، تینا آخوندتبار و سارا منجزی اشاره کرد.»

کیک مراسم را سالار آقاخان و مجید مظفری بریدند. خبرآنلاین در متن همان خبر نوشته است: «در این بخش سالار آقاخان با تشکر از حضور کلیه میهمانان، با اشاره به حمایت این ایرلاین از رویدادهای خاص هنری، ورزشی و خیریه در کشورمان، وعده راه‌اندازی کارت ویژه اطلس‌جت با مشارکت مراکز خدماتی و برندهای معتبر مخصوص مسافرین کثیرالسفر و چهره های فرهنگی، هنری و ورزشی داد. در انتهای این برنامه که با اجرای امید زندگانی همراه بود، برخی از هنرمندان و ورزشکاران، قرعه‌کشی جوایز ویژه شامل تور ترکیه و گوشی های آیفون را انجام دادند.»

خبر این دیدار را روزنامه های اصولگرا و حتی تندرویی مانند وطن امروز هم با عنوان «پرواز ستاره‌ها» منتشر کرده بودند. در مورد شریک او در اطلس‌جت اطلاعات قابل توجهی وجود ندارد. براساس اطلاعات سازمان ثبت شرکت ها شرکت اطلس‌جت ایرانیان در تاریخ ۹۵,۱.۱۷ منحل شد. براساس اطلاعات روزنامه رسمی فردی به نام مهدی نیکو مدیر تصفیه این شرکت می شود. در آگهی انحلال از تمامی طلبکاران درخواست شده ظرف مدت یک سال به دفتر این شرکت در خیابان سهروردی تهران مراجعه کنند. آدرسی که برای این دفتر درج شده با آدرس صرافی که سالار آقاخان در آن فعالیت می کرد، یکسان است. صرافی او در خیابان سهروردی یکی از معروف‌ترین و پررفت‌وآمدترین صرافی های تهران به شمار می آمد.

سالار آقاخان مدتی بعد و در توسعه فعالیت‌هایش وارد حوزه صرافی شد. برخی نزدیکان آقاخان روایت می کنند اساس ارتباط سالار با عراقچی معاون ارزی بانک مرکزی مربوط به دیدارها و جلساتی می شود که میان او، عراقچی و یکی از مشاوران اقتصادی دفتر نهاد ریاست‌جمهوری برگزار می شده است. دو نفر از میان این جمع توسط نیروی انتظامی دستگیر شدند. محسنی اژه ای هم این موضوع را تایید کرده است: «ناجا در تحقیقات خود دید که یک تیم از عوامل اصلی به صورت غیرمجاز و عمده، ارز را خرید و فروش می کنند و نهایتاً به اسم سالار آقاخان رسید که این فرد را دستگیر کردند، البته اینجا هم بانک مرکزی به میدان آمد و گفت: اقدامات این افراد بر اساس دستورات ما بوده است؛ اما این بار دیگر قوه‌قضائیه به این حرف ها توجه نکرد و پرسید که بر چه اساس این مطالب را می گویید؟ در فروش غیرقانونی ارز و سکه، نیروی انتظامی به وحید مظلومین و پسر این فرد و همچنین عوامل این فرد آقای محمد سالم و آقای سالار آقاخان رسید و اعلام کرد یکی از عواملی که در بازار به صورت غیرمجاز و خیلی عمده ارز خرید و فروش می کند و معاملات آتی دارد، شخصی به نام سالار آقاخان است. بعد از دستگیری سالار آقاخان از او تحقیقات می شود و سپس به احمد عراقچی می رسند و این فرد مطالبی را می گوید که در نتیجه آن از آقای سیف تحقیق می کنند.» متهمان این پرونده ۹ نفر بودند. از میان این جمع سه نفر طی دوره شش ماهه در زندان بودند و سالار آقاخان نیز یکی از همین افراد به شمار می آمد که مدتی بعد از طی دوران بازداشت موقت آزاد شد. اما برخی از متهمان دیگر مانند مشاور رئیس دفتر سابق رئیس جمهور همچنان در زندان باقی ماندند. گفته می شود آقاخان از طرف صرافی بانک انصار به بانک مرکزی معرفی شده بود. اطلاعات در مورد سوابق آقاخان بسیار محدود است. گفته می شود او پیش از آنکه وارد کار در اطلس‌جت شود، مدتی نمایندگی یک شرکت واردکننده پوشاک را داشته است. او در طی دوره ای که با بانک مرکزی همکاری می کرد، به میزان ۱۵۹۸۰۰۰۰۰ دلار و ۲۰۵۰۰۰۰۰ یورو دریافت کرد و ۱۱۸ هزار دلار هم رشوه پرداخت کرده بود. همچنین سید رسول سجاد مدیر بین‌الملل معاونت ارزی بانک مرکزی بابت خرید یک دستگاه رنو به قیمت ۳۰ میلیون تومان، یک جفت ساعت امگا به مبلغ ۳۲ میلیون تومان، پرداخت هزینه سفر هوایی به کیش و اقامت در هتل برای نامبرده و اعضای خانواده اش، متهم شده است.

او کجاست؟

درباره فرار سالار آقاخان دو سناریو وجود دارد. عده ای روایت می کنند او به عراق و کربلا فرار کرده و از طریق این کشور به مقصد نامعلومی گریخته است. گروه دیگری اعتقاد دارند سالار آقاخان به همراه تعدادی متهم دیگر ارزی روانه استانبول شده است. روابط او و شرکت اطلس‌جت هم این گزینه دوم را جدی‌تر می کند.

دقیقاً چه خبر بود؟

پس از رشد قیمت اولیه دلار، پلیس آگاهی تهران اقدام به بازداشت چند صراف از جمله سالار آقاخان می کند. آقاخان در این دوره اعلام می کند صراف معتمد بانک مرکزی است. ادعای او توسط وزارت اطلاعات و بانک مرکزی تایید می شود بنابراین آقاخان هم مدتی بعد آزاد می شود. بازداشت اصلی او مربوط به مرداد سال ۹۷ است. او هشت ماه زندانی بود و با وثیقه ۱۵ میلیارد تومانی آزاد شد. در این مقطع زمانی نهادهای نظارتی صحت اقدامات صرافی همکار بانک مرکزی را تایید می کردند و همچنان مشخص نبود آقاخان به چه دلیل بازداشت شده است.

او چه می کرد؟

کار سالار آقاخان فروش ارز فردایی بود. یعنی او با کمک تزریق های بانک مرکزی و برای کنترل قیمت ها، دلار به بازار تزریق می کرد. هر بار نقل و انتقال دلار هم با نظارت بانک مرکزی و تعیین قیمت هم با دستور بانک مرکزی صورت می گرفته است. این روالی به حساب می آید که طی دو دهه گذشته بارها از سوی بانک مرکزی برای کنترل بازار انجام شده است و حتی در مورد سکه و طلا نیز اقداماتی مشابه صورت گرفته بود. براساس مکانیزمی که بانک مرکزی تعریف کرده بود، صرافان معتمد به میزان تعیین‌شده ارز کاغذی از بانک مرکزی تحویل می گرفتند، به قیمت تعیین‌شده می فروختند و پس از کسر سود توافقی، ریال به حساب بانک مرکزی واریز می کردند. روزنامه شرق چند هفته قبل گزارشی منتشر کرد و نوشت: «او با قید اینکه مبلغی را باید برای تأمین ماشین مخصوص حمل پول و گرفتن چند محافظ دریافت کند، انجام این کار را پذیرفت و بنا شد به ازای هر دلار، دو تومان بابت هزینه ها به او پرداخت شود. البته بر اساس آنچه در کیفرخواست قرائت شد، مجموع این وجوه نیز در نهایت به بانک مرکزی بازگردانده شده است.» میلاد گودرزی، منصور دانش‌پور و علی آروند هر سه کارمندان صرافی آقاخان بوده اند که این فرآیندها را نظارت و هدایت می کردند.

خلاف ارزفروشی چیست؟

در کیفرخواستی که دادستان در مورد سالار آقاخان منتشر کرده، به موضوع قاچاق ارز اشاره شده است. بر اساس آنچه منتشر شده فروش ارز از طریق او منجر به خروج ارز از کشور و قاچاق کالا شده بود ولی اطلاعات و توضیحات تکمیلی در این مورد جزئیات تخلفات آقاخان از سوی دستگاه قضایی اعلام نشده است. روند کاری بانک مرکزی درحال حاضر هم متمرکز بر حضور صرافان معتمد در بازار است. در این روش به طور معمول طی دوره های زمانی مختلف افرادی به عنوان سودجویان بازار ارز ظهور می کنند. باسابقه‌ترین این افراد بابک زنجانی است. بداقبال‌ترین آنها مظلومین دلال سکه است و مشکوک‌ترین آنها هم سالار آقاخان است. حضور و غیبت ناگهانی او از بخش های ناگفته پرونده های مربوط به بحران دلار ۴۲۰۰ تومانی است. رازهای بسیاری در مورد توزیع دولتی ارز وجود دارد که هنوز بیان نشده است.