آیا ترامپ از دموکرات‌ها شکست می‌خورد؟
«شما انتخاب دیگری جز رای دادن به من ندارید، زیرا در غیر این صورت همه‌چیز از بین خواهد رفت.» این جملات را دونالد ترامپ در جریان تجمع انتخاباتی اخیرش در ایالت نیوهمپشایر گفته است. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین مدعی شده است که این اجبار شامل تمامی آمریکایی‌ها می‌شود، حتی آنهایی که او را دوست ندارند.
این البته نظر ترامپ است و مردم در یک نظرسنجی چیز دیگری را گفته‌اند. نتیجه نظرسنجی جدید شبکه «فاکس‌نیوز» که در هفته گذشته منتشر شد، نشان می‌دهد هر چهار نامزد پیشتاز حزب دموکرات در صورت راهیابی به رقابت‌های نهایی ریاست‌جمهوری 2020 خواهند توانست رئیس‌جمهور کنونی آمریکا را شکست بدهند. در این نظرسنجی از افرادی که به‌عنوان رای‌دهنده در انتخابات 2020 ثبت‌نام کرده‌اند نظرخواهی شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فرهیختگان، بر اساس نتایج این نظرسنجی در صورت رقابت ترامپ با بایدن، ۵۰ درصد از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی به معاون رئیس‌جمهور سابق این کشور رای می‌دهند و سهم رئیس‌جمهور کنونی ۳۹ درصد خواهد بود. طبق داده‌های نظرسنجی فاکس‌نیوز، سهم ترامپ در رقابت با سندرز، وارن و هریس هم ۳۹ درصد آراست، اما او در رقابت با این سه نفر هم بازنده خواهد بود. میزان حمایت از سندرز در رقابت با ترامپ ۴۸ درصد، میزان حمایت از الیزابت وارن ۴۵ درصد و حمایت از کامالا هریس ۴۶ درصد است. تمام مساله انتخابات آمریکا گفته‌های ترامپ و نظرسنجی‌های منتشرشده نیست. شاید بتوان گفت هیچ‌کدام از آنها به‌طور کامل قابل‌اعتماد نیستند. در دوره گذشته ریاست‌جمهوری آمریکا نیز قرار بود ترامپ با نتیجه‌ای سنگین شکست بخورد اما درنهایت تنها با 3.5 میلیون رای کمتر نسبت به هیلاری کلینتون توانست از این شکست خفیف یک پیروزی سنگین به دست بیاورد. تنها در آمریکا می‌توان کمتر از نفر نخست انتخابات رای آورد و رئیس‌جمهور شد. باید در کنار بی‌اعتمادی نسبت به روسای‌جمهور آمریکا و نظرسنجی‌ها در این کشور قابل اتکا نبودن نظام انتخاباتی این کشور را نیز در نظر گرفت. به همین دلیل بررسی هرگونه خبری درباره انتخابات در آمریکا نیاز به موشکافی هوشمندانه، دقیق و علمی دارد.
بر همین اساس برای بررسی نتایج نظرسنجی جدید فاکس نیوز در رابطه با انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا سراغ علیرضا کوهکن کارشناس مسائل آمریکا رفته‌ایم. او معتقد است خجالت‌زدگی طرفداران ترامپ از اینکه علنا از او حمایت کنند در نتایج نظرسنجی‌های فاکس‌نیوز و پایین نشان دادن آرای او موثر است. کوهکن بر این نظر است که مهم‌ترین نقطه ضعف ترامپ سیاست خارجی اوست و به همین دلیل رئیس‌جمهور آمریکا این روزها به‌طور جدی به دنبال گرفتن عکس یادگاری با رئیس‌جمهور یا وزیرخارجه ایران به‌عنوان یک دستاورد سیاست خارجی برای خود است. گفت‌وگو با این عضو هیات‌علمی دانشگاه علامه طباطبائی را در ادامه می‌خوانید.
بر اساس گزارش‌هایی که اخیرا منتشر شده محبوبیت ترامپ طی یک ماه گذشته کاهش پیدا کرده است. دلیل این کاهش محبوبیت چه بوده است؟ آیا تیراندازی‌های دسته‌جمعی در ال‌پاسو و دیتون یا انتشار اخباری مبنی‌بر شروع رکود اقتصادی آمریکا در این کاهش موثر بوده‌اند؟
به نظر می‌رسد درباره کاهش محبوبیت آقای ترامپ مهم‌ترین اتفاقی که در یک ماه اخیر افتاده افزایش نگرانی و ترس نسبت به گسترش افکار افراطی و نژادپرستانه در جامعه آمریکاست. ترامپ علی‌رغم اینکه تیراندازی‌های دسته جمعی را به‌شدت محکوم می‌کند، به صورت واضحی نمی‌تواند از این موضوع فرار کند که این اتفاقات با بخشی از جامعه‌ای که از او حمایت می‌کند ارتباط دارد. چنین اتفاقاتی به‌شدت آن بخش خاکستری آرا و افکار عمومی را که دارای تعلقات حزبی نیستند تحت تاثیر قرار می‌دهد. به ساده‌ترین شکل می‌شود گفت این حوادث جامعه را می‌ترساند. جامعه آمریکا از این ترس دارد که ممکن است وضعیت «امنیت» -که الان نیز ضریبش در شهرهای بزرگ پایین است- از این نیز بدتر شود.
نتایج نظرسنجی فاکس‌نیوز که به‌تازگی منتشر شده است، تا چه میزان معتبر است؟
درخصوص نظرسنجی‌هایی که در مورد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برگزار می‌شود باید گفت با توجه به اینکه در انتخابات، پول زیادی هزینه می‌شود، انواع نظرسنجی‌ها با روش‌های مختلف و با تلاش برای ضریب دقت بالا نیز انجام می‌شود. اینکه این نظرسنجی‌ها چقدر به واقعیت نزدیک هستند شاید بر اساس تجربه و بررسی دوره‌های گذشته انتخاباتی بتوان گفت هنوز برای استناد به چنین نظرسنجی‌هایی برای پیش‌بینی نتایج انتخابات خیلی زود است. شاید اگر بخواهیم درباره اینکه چه کسی در انتخابات آمریکا پیروز می‌شود صحبت کنیم، نزدیک‌ترین زمانی که مناسب است تابستان سال آینده باشد. در حال حاضر هنوز رقابت‌های درون‌حزبی به سرانجام نرسیده‌اند باید کاندیداهای درون‌حزبی مشخص شوند. پس از آن باید جریان کلی افکار عمومی و موضوعی که مساله اصلی انتخابات است مشخص شود. بعد از طی این مراحل می‌توان درباره نظرسنجی‌ها و اینکه کدام عوامل می‌توانند در آنها اثرگذار باشند، صحبت کرد.
در دوره گذشته برخی تحلیلگران می‌گفتند طرفداران ترامپ در نظرسنجی‌ها چیز دیگری اعلام کرده و در برگه‌های رای چیز دیگری برخلاف آنچه در نظرسنجی‌ها گفته‌اند، نوشته‌اند. به بیان ساده‌تر برخی در نظرسنجی‌ها از اینکه بگویند طرفدار ترامپ هستند خجالت‌زده بوده‌اند و نظر خود را به‌درستی مشخص نکرده‌اند. آیا این مشکل هنوز هم در آمریکا وجود دارد که برخی در باطن طرفدار ترامپ باشند اما علنا از بیان آن خجالت بکشند؟
با توجه به نوع پایگاه رای و وضعیتی که آقای ترامپ و طرفدارانش دارند نوعی شرمندگی بین آنها وجود دارد، این شرمندگی در دور گذشته وجود داشت و الان نیز وجود دارد، تقریبا همه جامعه روشنفکری و بسیاری از کسانی که رسانه‌ها را در اختیار دارند به ترامپ، افکارش و حامیانش انتقاد می‌کنند. تجربه شخصی بنده این است که در کشورهای مختلف دنیا یک موضوع ثابت برای خنداندن دیگران این است که درباره افکار ترامپ صحبت شود. کسی جرات این را ندارد که از او دفاع کند.
دلیل این مساله چیست؟
در این باره بحث عمیقی درباره شناخت جامعه سیاسی آمریکا وجود دارد. آمریکایی‌ها سالیان سال درباره مسائلی صحبت و برای این موضوعات تحت عنوان فرهنگ آمریکایی و نمادهای روشنفکری تبلیغ می‌کردند. واقعیت این است که خود آمریکایی‌ها هیچ اعتقادی به این مسائل و فرهنگ تبلیغ‌شده آمریکایی ندارند. به همین دلیل است که علی‌رغم اینکه به‌خاطر حمایت از ترامپ خجالت‌زده هستند اما از او حمایت می‌کنند. ترامپ همان چیزی است که آنها در حقیقت هستند. افکار مهاجرستیزانه، نژادپرستانه، تصمیم‌گیری مبتنی‌بر سود شخصی، فسادهای اخلاقی و مواردی از این دست در زبان ممکن است انتقاد آمریکایی‌ها را به دنبال داشته باشد، اما وقتی به فردی با این مشخصات رای می‌دهند یعنی آنها در زندگی واقعی‌شان نیز همین کارها را انجام می‌دهند. ترامپ با چنین شناختی که از جامعه آمریکا دارد حرف‌هایی مبتنی‌بر مهاجرستیزی، نژادپرستی و منفعت‌پرستی را تکرار می‌کند. او در دور قبلی با بیان همین مسائل توانست رئیس‌جمهور شود. ترامپ در حال حاضر هم وضعیت بدی در نظرسنجی‌ها ندارد. در حالی که خیلی‌ها فکر می‌کنند با وجود افکار ترامپ نباید حمایت‌ها از او در جامعه آمریکا به این میزان باشد.
آیا فرد دیگری در انتخابات داخلی حزب جمهوری‌خواه در مقابل ترامپ کاندیدا شده است؟
اگرچه در دوره‌های گذشته انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا مواردی را شاهد بوده‌ایم که در حزب حاکم کاندیداهایی غیر از رئیس‌جمهور مستقر برای حضور در رقابت‌ها ابراز تمایل کرده‌اند، اما واقعیت این است که با توجه به وضعیت فعلی جامعه آمریکا، جمهوری‌خواهان می‌دانند اگر کاندیدایی به غیر از ترامپ را وارد میدان رقابت‌های ریاست‌جمهوری کنند هیچ‌شانسی برای پیروزی نخواهند داشت. به همین دلیل بنده این مساله را بعید می‌دانم که فرد دیگری در حزب جمهوری‌خواه بخواهد و بتواند به رقابت با ترامپ بپردازد. البته این به آن معنا نیست که کسی نمی‌تواند در حزب جمهوری‌خواه برای حضور در رقابت‌ها ابراز تمایل کند، بلکه به این معناست که کاندیدای نهایی جمهوری‌خواهان در هر صورت ترامپ است.
ترامپ علی‌رغم داشتن پشتیبانی حزب جمهوری‌خواه با جناح‌ها و افراد قدرتمند زیادی در این حزب مشکل دارد، افرادی مانند جرج بوش رئیس‌جمهور اسبق، مک‌کین سناتور در گذشته و پل رایان رئیس قبلی مجلس نمایندگان. به نظر می‌رسد ترامپ سرنوشت حزب جمهوری‌خواه را با سرنوشت سیاسی خودش یکی کرده است. آیا این وضعیت در حزب جمهوری‌خواه به نفع ترامپ کماکان ادامه خواهد یافت؟
اینکه درون حزب جمهوری‌خواه اختلاف‌نظر و مخالفت با ترامپ وجود دارد، قابل انکار نیست. حزب جمهوری‌خواه چند گروه متنفذ بسیار قدرتمند دارد که تقریبا همه آنها با ترامپ مشکل دارند. اما سیاست در آمریکا برخلاف آن تصویری که برخی‌ها ناآگاهانه از آن صحبت می‌کنند، به‌خصوص در حوزه ریاست‌جمهوری، شکل کاملا فردی دارد. این ترامپ، افکار و اطرافیانش هستند که حزب را در اداره دولت به دنبال خود می‌کشانند. این حزب نیست که مدیریت آقای ترامپ را برعهده دارد. اما به هرحال در موضوعات جنجالی و در مواردی که ترامپ نیاز به تایید کنگره دارد سعی می‌کند با بدنه حزب جمهوری‌خواه به تفاهم برسد. البته ترامپ گاهی به جای تفاهم با جمهوری‌خواهان کنگره دست به تفاهم با دموکرات‌ها می‌زند، زیرا در برخی موضوعات با دموکرات‌ها راحت از جمهوری‌خواهان به تفاهم می‌رسد. این مساله نکته مهمی درباره وضعیت فعلی ایالات متحده است.
درگیری آمریکا با ایران تاکنون برای ترامپ دستاوردی جز سرنگونی پهپاد این کشور در نزدیکی آب‌های ساحلی ایران نداشته و در روزهای اخیر در جنگ توقیف نفتکش‌ها نیز دچار شکست شده است. این مساله در افکار عمومی آمریکا تا چه میزان اثرگذار است؟
بحث ایران قطعا یکی از موضوعات داغ و اساسی در سیاست خارجی آمریکاست؛ اما در مورد سرنگونی پهپاد و همین‌طور بحث نفتکش‌ها باید به نکته ظریفی توجه کنیم. در موضوعات چالشی‌ای که برای حیثیت آمریکا اهمیت دارد، رسانه‌های آمریکایی که مهم‌ترین منبع تغذیه افکار عمومی این کشورند از سیاست حزبی پیروی نمی‌کنند بلکه برعکس به منافع ملی توجه می‌کنند. در ماجرای سرنگونی پهپاد شاهد بودیم که هر دو جناح و رسانه‌های نزدیک به آنها سیاست و خط خبری مورد تایید کاخ سفید را پیگیری کردند، حتی آنهایی که به‌شدت از ترامپ انتقاد می‌کردند. اینکه این موضوعات بر جایگاه ترامپ در افکار عمومی و نظرسنجی‌ها تاثیر مستقیم داشته باشد در حال حاضر این‌گونه نیست. البته قطعا در زمان انتخابات و مناظره‌های نهایی به این موضوعات اشاره می‌شود اما در چارچوب همان محدودیتی که به آن اشاره کردم، به این معنا که سیاست و خط خبری رسمی دولت آمریکا در همان چارچوب مورد نقد قرار می‌گیرد. کسی درباره این مساله که پهپاد آمریکایی در آب‌های داخلی ایران سرنگون شده یا اینکه آیا ادعاهای آمریکا درباره ساقط کردن پهپاد ایرانی درست است، سوالی نخواهد پرسید. نکته مهم این است که خود موضوع ایران اهمیت دارد. ترامپ یک توافق موجود با ایران را بر هم زده است. او برای توجیه این اقدامش گفته که می‌خواهد با مذاکره‌ای دیگر با ایران دستاوردهای بهتری به دست آورد. این مساله قطعا یکی از چالش‌های پیش روی ترامپ است، زیرا او در تمام موضوعاتی که در سیاست خارجی وارد شده هیچ موفقیت خاصی نداشته است، مانند چین، کره شمالی، روسیه و همچنین درباره ایران که دچار شکستی کامل شده است.
به همین دلیل است که این روزها ترامپ به‌طور جدی دنبال این است که یک عکس یادگاری با رئیس‌جمهور یا وزیر خارجه ایران بگیرد و از این طریق به یک دستاورد در سیاست خارجی برسد. این نکته مهم است که در انتخابات‌های ریاست‌جمهوری آمریکا مساله اقتصادی اهمیت دارد که در این زمینه ترامپ از وضعیت خوبی برخوردار است، حداقل برای طبقه متوسط و متوسط به پایین از جهت اشتغال و شرایطی که ایجاد کرده است می‌تواند تبلیغات خوبی داشته باشد. اما به هرحال رئیس‌جمهور به‌عنوان مسئول سیاست خارجی و فرمانده نیروهای نظامی در آمریکا همیشه یکی از مهم‌ترین چالش‌هایش سیاست خارجی بوده است. به همین علت رقبایش مهم‌ترین نقطه ضعف ترامپ را سیاست خارجی می‌دانند و تلاش خواهند کرد در مدت باقی‌مانده یک دستاورد برای خودشان داشته باشند.
نظر شما درباره کاندیدای نهایی حزب دموکرات چیست؟
با توجه به وضعیت فعلی همان‌طور که اشاره کردم زود است درباره نتیجه انتخابات صحبت کنیم. اگر روال انتخابات درون‌حزبی دموکرات‌ها به همین شکل پیش برود احتمالا رقابت اصلی در این حزب بین جو بایدن و برنی سندرز خواهد بود. در دوره قبلی رقابت‌های درون‌حزبی انتخابات ریاست‌جمهوری 2016، طرفداران حزب دموکرات آقای سندرز را انتخاب کردند اما حزب به خاطر ساختار خاص انتخابات درون حزبی دموکرات‌ها که با جمهوری‌خواهان متفاوت است، خانم کلینتون را انتخاب کرد. خیلی‌ها معتقدند اگر حزب دموکرات سندرز را انتخاب کرده بود الان رئیس‌جمهور آمریکا فرد دیگری بود. در این دوره نیز با توجه به وضعیتی که وجود دارد باردیگر حزب دموکرات همین کار را تکرار خواهد کرد.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد احتمالا آقای بایدن کاندیدای نهایی حزب دموکرات می‌شود. گرچه هنوز برای پیش‌بینی خیلی زود است اما به نظر بنده با توجه به پایگاه رایی که افراد دارند، شعارهایی که می‌دهند و شانسی که برای هرکسی در انتخابات می‌شود تصور کرد آقای بایدن تفاوت ماهوی زیادی با خانم کلینتون در پایگاه رای خودش ندارد. در حالی که کلینتون برخی لیبرال‌های افراطی را به‌عنوان یک برند همراه خودش داشت و بایدن باید با تلاش آنها را جذب کند. به همین دلیل اینکه بایدن بتوان بر ترامپ پیروز شود کار آسانی نیست. گرچه نظرسنجی‌ها با اختلاف اندک کاندیدای دموکرات را بالاتر از ترامپ نشان می‌دهند اما با توجه به اینکه تفاوت ماهوی قابل‌توجهی در شکل فعلی با انتخابات 2016 نمی‌بینیم نتیجه نیز تفاوت قابل‌توجه‌ای با انتخابات دوره قبل نخواهد داشت. الان آن چیزی که به نظر بنده مهم است این است که جامعه آمریکا به‌گونه‌ای تحریک شود که افرادی که در سال 2016 رای ندادند به پای صندوق‌های رای کشانده شوند. این مساله شاید نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را خیلی مهم‌تر از اینکه کاندیدای نهایی دموکرات‌ها چه کسی باشد تحت تاثیر قرار بدهد. این موضوع در آمریکا توسط هر دو حزب در دستور کار قرار دارد.
