یارانه همچنان در جیب ثروتمندان

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری،  امشب قرار است یارانه نقدی 78میلیون ایرانی به ازای هر نفر، ۴۵ هزار و۵۰۰ تومان به‌حساب سرپرستان خانوار واریز ‌شود ولی هنوز، نه از فهرست افرادی که قرار است یارانه آنها قطع شود، خبری است و نه دستور‌العملی برای شناسایی ثروتمندان تصویب شده، در نتیجه قطار هدفمندی یارانه‌ها همچنان روی ریل‌های غیرهدفمند به حرکت خود ادامه می‌دهد.

در شرایطی که تلاش‌ها برای پیگیری ماجرا از احمد میدری، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اکبر ایزدی، مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانه‌ها به نتیجه نرسید، برخی مسئولان سازمان برنامه و بودجه  تأیید کرده‌اند که هنوز فهرست 3دهک ثروتمند را دریافت نکرده‌اند و احتمال اجرا نشدن مصوبه دولت در حذف یارانه ثروتمندان بسیار بالاست.

دیدگاه وزارت کار

19 تیرماه امسال دولت در مصوبه‌ای به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماموریت داد تا ظرف 30 روز نسبت به شناسایی و حذف یارانه نقدی پردرآمدها اقدام کند. براساس برنامه دولت، وزارت کار موظف بوده تا 19 مردادماه فهرست 3دهک بالای درآمدی را تعیین و پس از تأیید نهایی به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال کند تا در نهایت نام افراد یادشده از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه نقدی حذف شود. اما برخی مقام‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که گفت‌وگو کرده‌اند می‌گویند: حذف یارانه نقدی ثروتمندان در مردادماه اتفاق نمی‌افتد. به گفته مقام‌های وزارت کار، این وزارتخانه به اطلاعات اقتصادی خانوارها و ملاک‌های تعیین افراد ثروتمند دسترسی ندارد و این اطلاعات را باید دستگاه‌های دیگر، براساس معیارهای تعریف شده، در اختیار وزارت کار قرار دهند. به گفته برخی مقام‌های نزدیک به وزیر کار، سازمان برنامه و بودجه باید هر‌ماه منابع یارانه نقدی را مشخص کند تا براساس آن وزارت کار به تعیین تعداد افراد مشمول حذف ازفهرست یارانه‌ها اقدام کند.

وزارت کار شانه خالی می‌کند؟

مقام‌های نزدیک به محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته‌اند: تاکنون وزارت کار برای اجرایی شدن دستور دولت اقدامی انجام نداده‌ است. این مسئله نشان می‌دهد وزارت کار از پذیرش بار مسئولیت شانه خالی می‌کند چنان که کارگروه ویژه شناسایی و حذف یارانه نقدی 3 دهک بالای درآمدی با مسئولیت وزارت کار، تا روز پنجشنبه هیچ فهرستی را به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال نکرده است. مقام‌های سازمان برنامه، ادعای برخی مسئولان وزارت کار ،مبنی بر اینکه سازمان برنامه و بودجه باید میزان بودجه واریزی به‌حساب سرپرستان خانوار را تعیین کند تا براساس آن یارانه نقدی افراد حذف شود  را فاقد وجاهت قانونی می‌دانند و می‌گویند: مصوبه دولت در این زمینه صراحت دارد. طبق این مصوبه مسئولیت شناسایی و حذف یارانه نقدی دهک‌های با درآمد بالا، به کارگروهی متشکل از وزارتخانه‌های کار، ارتباطات و فناوری اطلاعات و استانداران واگذار شده و سازمان برنامه و بودجه مسئولیتی ندارد.

ناهماهنگی دستگاه‌ها

 براساس مصوبه هیأت دولت، وزارت کار مسئولیت کارگروه شناسایی و حذف یارانه نقدی پردرآمدها را بر عهده دارد اما به‌نظر می‌رسد دستگاه‌های مسئول تفسیر یکسانی از مصوبه دولت و حدود اختیارات و مسئولیت‌هایشان در حذف یارانه ثروتمندان ندارند. چنان که چندی قبل محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود: کارگروهی با مسئولیت سازمان برنامه و بودجه تشکیل شده و وزارت کار فقط عضوی از این کارگروه است. این اظهارنظر در شرایطی بیان شده که در آیین‌نامه تبصره 14قانون بودجه امسال که 16تیرماه به تصویب دولت رسیده، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف شده با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و وزارت کشور با مشارکت استانداران، ظرف یک‌ ماه دستورالعملی را تهیه و با شناسایی 3دهک بالای درآمدی، به حذف آنها از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه نقدی، اقدام کند.

با گذشت یک‌ماه از تصمیم قانونی دولت، به‌نظر می‌رسد بانک‌های اطلاعاتی متعدد برای شناسایی افراد ثروتمند و حذف آنها از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه نقدی، از کارآمدی لازم برخوردار نیست. افزون بر این روشن نیست ملاک‌های تفکیک افراد از حیث میزان درآمد کدام است؟ به‌گونه‌ای که اگر قرار باشد یکی از ملاک‌های درآمدی میزان سپرده‌های افراد نزد بانک‌ها یا گردش حساب آنها باشد، این موضوع که آیا بانک مرکزی به ارائه این اطلاعات به وزارت کار مجاز است یا نه؟ مبهم است، از سوی دیگر اگر ملاک دارایی‌های غیرمنقول نظیر زمین و مسکن باشد، متولی اعلام این دارایی‌ها تعیین نشده، درنتیجه روشن است که اجرای برنامه حذف یارانه نقدی ثروتمندان سخت‌تر خواهد بود. البته برخی اقشار جامعه از جمله دولتمردان و مدیران دولتی، نمایندگان مجلس، قضات ارشد، پزشکان، فعالان اقتصادی شناسنامه‌دار، مدیران بنگاه‌ها و شرکت‌ها، بانکداران و مدیران شرکت‌های خصوصی، غیردولتی و عمومی، استادان دانشگاه، هنرمندان و ورزشکاران، صاحبان نمایشگاه‌های خودرو و طلافروشان ازجمله افرادی هستند که شناسایی آنها و قطع یارانه نقدی‌شان نیازمند اراده جدی وزارت کار است.