هر آنچه درباره بازار شیشه‌ای ارز باید بدانید
بازار متشکل ارزی قرار است به‌زودی راه اندازی شود، بازیگران اصلی آن صرافی‌ها و بانک مرکزی خواهند بود.
اقتصادآنلاین - فاطمه اکبرخانی؛ هدف از ایجاد این بازار حرکت به سمت شفافیت است به طوری که به آن لقب بازار شیشه‌ای داده‌اند؛ سازوکار این بازار تا کنون مشخص شده اما تعداد بازیگران آن نامشخص است.
بر اساس آنچه اعلام شده معاملات در بازار متشکل ارزی به صورت نقد خواهد بود، همچنین همه صرافی‌ها می‌توانند در این بازار حضور داشته باشند اما باید فرایند احراز صلاحیت حضور در این بازار را طی کنند.
از طرفی دیگر بازار متشکل ارزی به عنوان یک شرکت خصوصی به ثبت رسیده و بانک مرکزی به عنوان ناظر بر فعالیت این شرکت نظارت می‌کند، علاوه بر این بانک مرکزی در صورت لزوم می‌تواند به عنوان عرضه‌کننده یا خریدار به بازار ورود کند. ورود بانک مرکزی نه از طریق صرافی‌ها بلکه به طور مستقیم خواهد بود.
در تابلوی معاملات ساختمان شیشه‌ای فقط حجم و قیمت پیشنهادی درج می‌شود،معیار تعیین قیمت نیز به این صورت است که سیستم پایین‌ترین قیمت عرضه‌کننده و بالاترین قیمت تقاضا‌کننده را مبنای قرار داده و این دو قیمت را همگن می‌کند و این نرخ افتتاحیه بازار در هر روز خواهد بود.
در همین راستا نرخ به‌تدریج روی تابلوی صرافی‌ها که برگرفته از قیمت معاملات در بازار متشکل ارزی است، لحظه به لحظه انجام می‌شود.
همچنین در قالب آیین‌نامه‌ای دامنه تغییر قیمت از آخرین قیمت معاملاتی در روز گذشته و اولین قیمت معاملاتی در ابتدای روز، میزان تغییر قیمت ارز از لحظه بازگشایی بازار تا اتمام ساعت کار بازار مشخص می‌شود که هدف از تعیین این دامنه برای هر روز، مدیریت نرخ ارز در بازار است.
در صورتی که شرایط اقتصادی به‌گونه‌ای باشد که کاهش یا افزایش نرخ ارز بیش از دامنه تعیین شده بود، هیات مدیره فورا تشکیل جلسه داده و پس از تحلیل بازار ارز، در صورت غیرواقعی نبودن این تغییرات، پیشنهاد افزایش دامنه تغییر نرخ را به بانک مرکزی ارائه می‌کند و بانک مرکزی به‌سرعت باید به این پیشنهاد پاسخ دهد. در صورت موافقت، برای آن روز، یا چند روز، دامنه تغییرات قیمت افزایش می‌یابد.
البته در این میان صرافی‌ها نیز برای حضور در این بازار شرایطی دارند که یکی از آن‌ها، معرفی یک حساب ارزی و یک حساب ریالی از سوی صرافی‌ها به بانک مرکزی است.
به این صورت که صرافان باید وکالت دسترسی به این دو حساب را به بانک مرکزی بدهند و به محض ثبت معامله در بازار، معادل ریالی ارز خریداری شده در حساب متقاضی مسدود و همچنین معادل ارزی آن در حساب ارزی عرضه کننده مسدود می‌شود و اگر حساب خالی باشد، این تقاضا ثبت نخواهد شد.
نکته دیگر این که سامانه بازار متشکل ارزی به سامانه مجوزها، سامانه سنا متصل است و نحوه تخصیص ارز خریداری شده از بازار متشکل ارزی رصد خواهد شد، برای حجم معاملات سقف و کف در نظر گرفته خواهد شد و احتمالا کمترین حجم یک معامله 10 هزار دلار خواهد بود، برای سقف معاملات هم محدوده‌ای در نظر گرفته می‌شود و به‌تدریج با تعمیق بازار، این سقف افزایش خواهد یافت.
در این خصوص فعلا رتبه‌بندی صرافی‌های حاضر در بازار متشکل ارزی در دستور کار این شرکت نیست و هر صرافی می‌تواند تا سقف تعیین شده برای معاملات، اقدام به خرید و فروش کند، اما احتمال دارد در آینده و با بررسی فعالیت صرافی‌ها، این رتبه‌بندی انجام شود..
ساعت کار فعالیت بازار متشکل ارزی نیز احتمالا 9 صبح تا 16 (مطابق با ساعت کار بانک‌ها) خواهد بود.
مضاف بر این در حال حاضر برنامه‌ای برای ادغام سامانه نیما (بازار ثانویه ارزی) در بازار متشکل ارزی وجود ندارد.
یک طبقه از ساختمان بانک مرکزی در خیابان فردوسی به بازار متشکل ارزی اختصاص می‌یابد و هم‌اکنون اقدامات نهایی برای تجهیز این سالن در حال انجام است.
