تداوم تعلل دولت فرانسه در عملیاتیسازی اینستکس
هرچند فرانسه که میزبان کانال مالی جدید اروپا با ایران است اعلام کرده که در تلاش است تا این ساز و کار هرچه سریعتر و در انطباق با قوانین بینالمللی، عملیاتی شود اما تاریخی برای عملیاتیسازی آن اعلام نکرده است.
بنا بر گزارش خبرگزاری «رویترز»، پاریس همچنین تأکید کرده که در این راستا، گفتوگوهایی با مقامات ایرانی در جریان است تا این مسئله تضمین شود که سازوکار ایرانی و اروپایی همخوانی داشته و با هنجارهای مالی بینالمللی متناسب است.
سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس روز ۱۱ بهمن ماه ۱۳۹۷ سازوکار مالی ویژه اروپا برای بهرهمندی ایران از مزایای اقتصادی برجام را رسما ثبت کردند.
پاریس میزبان کانال مالی است و یک بانکدار برجسته آلمانی هم مسئولیت آن را بر عهده دارد. انگلیس هم رئیس هیأت نظارت است و از هر کدام از این کشورها هم یک نفر از وزارت امور خارجه حضور خواهد داشت و دیگر کشورهای اروپایی هم میتوانند به این سهکشور بپیوندند.
سه وزیر خارجه اروپایی در بیانیه مشترکی که در روز معرفی سازوکار مالی تازه معرفی شده موسوم به «ایستکس» صادر شد اعلام کردند: «فرانسه، آلمان و انگلیس، در راستای تعهد راسخ و تلاشهای ادامهدار خود برای حفظ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که به تأیید قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت رسیده، ایجاد «ابزار پشتیبان مبادلات تجاری» را اعلام میکنند. این ابزار، کانال ویژهای برای تسهیل تجارت مشروع بین عاملان اقتصادی اروپا و ایران است.»
کانال مالی جدید، که با گذشت دو ماه، هنوز عملیاتی نشده در همان بدو مطرح شدن با نقدهای متعددی روبهرو شد. عدهای محدود بودن این کانال به غذا و دارو را مورد نقد قرار دادند و عدهای اشاره کردند که اساسا کالاهای ذکر شده در این کانال، پیش از این نیز تحریم نبوده است.
اما یکی از نکاتی که در این میان مطرح شد آن بود که این کانال تنها از سوی ۳ کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان پیشنهاد شده و هنوز به تایید سایر کشورهای اروپایی نرسیده است، ضمن آنکه روند تعریف شده برای این کانال، احتمالا فقط به ورود شرکتهای کوچک در آن منجر خواهد شد و شرکتهای بزرگ و اصلی طرف حساب ایران تمایلی به فعالیت در این کانال نخواهند داشت.
چند هفته پس از ثبت شرکت «اینستکس»، مدیر این شرکت به ایران آمد و گفتوگوهایی را با مقامات ایرانی در خصوص این سازوکار مالی جدید برگزار کرد. این خبر را سفارت فرانسه در تهران و پس از انجام این گفتوگوها که اواسط اسفندماه انجام گرفته بود، منتشر کرد.