مأموریت دشوار نوروزی
عید نوروز ایرانیان آدابی دارد و یکی از این رسوم، میهمانی‌رفتن و میهما‌ن‌داری است. قدما گفته‌اند میهمان حبیب خداست و پذیرایی از میهمانان در عید نوروز نیز جزئی جدانشدنی از وظایف خانواده‌های ایرانی است؛ اما برای آنها که دستمزدبگیر هستند، با حقوق‌هایی که حالا فاصله‌ای نجومی با هزینه زندگی پیدا کرده، این پذیرایی مأموریتی دشوار است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، در این گزارش نگاهی به هزینه‌های اقلام اساسی پذیرایی در عید نوروز داشته‌ایم.
قیمت‌ها چه می‌گویند
نگاهی به قیمت کالاهای اساسی در روزهای انتهایی سال97 نشان می‌دهد نرخ این اقلام در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایشی دو تا سه برابری داشته است. از آذر سال جاری، بانک مرکزی تحت فشارهای پیدا و پنهان، انتشار آمارهای مرتبط با تورم ازجمله قیمت خرده‌فروشی اقلام خوراکی را متوقف کرد و مرکز آمار ایران به‌عنوان جایگزین بانک مرکزی نیز سازوکاری برای انتشار منظم و هفتگی این آمارها ارائه نداد؛ بنابراین ارقام مربوط به هفته آخر اسفند 97 این گزارش حاصل جست‌وجوی ما برای یافتن محدوده قیمتی هرکدام از کالاها در نقاط مختلف شهر تهران است. از میان کالاهای بررسی‌شده که قیمت آنها در هفته پایانی اسفند 97 در شهر تهران نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش بیشتری یافته است، می‌توان به گوشت قرمز و آجیل چهارمغز اشاره کرد که نسبت به سال گذشته افزایش قیمت سه تا چهار برابری را تجربه کرده‌اند. قیمت آجیل چهارمغز درجه‌یک در برخی از نقاط تهران در هفته جاری در حالی به 240 هزار تومان در هر کیلو رسیده است که بسیاری از کارگران با حداقل دستمزد یک‌میلیون‌و111هزارتومانی عید نوروز 98 را خواهند گذراند. سال گذشته و هنگامی که هر کیلو آجیل چهارمغز در شهر تهران بین 45 تا 65 هزار تومان معامله می‌شد، حداقل دستمزد کارگران 929 هزار تومان و معادل حداقل 14 کیلو آجیل بود؛ اما در نوروز 98، حداقل دستمزد یک‌میلیون‌و111هزارتومانی کارگران معادل پنج کیلو آجیل است. در میان دیگر اقلام پرمصرف عید نوروز، می‌توان به گوشت و برنج اشاره کرد. درحالی‌که سال گذشته در ایام عید قیمت هر کیلو گوشت قرمز بین 41 تا 47 هزار تومان بود، در‌حال‌حاضر قیمت گوشت قرمز در بازار بین 107 تا 125هزار تومان است. گوشت مرغ نیز در یک سال گذشته از کیلویی هفت‌هزار‌و 800 تا هشت‌هزار‌و 200 تومان، به 15 تا 17 هزار تومان رسیده است. برنج ایرانی نیز بسته به کیفیت آن در ایام عید سال گذشته به گواهی بانک مرکزی بین 9هزار‌و 600 تا 12هزار‌و 700 تومان معامله می‌شد و قیمت امروز آن در بازار تهران بین 16 تا 22 هزار تومان است. شیرینی خشک نیز در سال جاری با افزایش قیمت روبه‌رو بوده است. در فهرستی که انصاف‌نیوز از قیمت مصوب شیرینی عید سال 98 منتشر کرده است، قیمت شیرینی برنجی از 13هزار‌و 500 تومان به 21هزار‌و 500 تومان و قیمت شیرینی زبان از 14هزار‌و 500 تومان به 21هزار‌و 500 تومان رسیده است. همچنین شیرینی دانمارکی از 14هزار تومان به 21 هزار تومان افزایش قیمت یافته و قیمت شیرینی تر نیز از 18 هزار تومان به 26 هزار تومان رسیده است. این افزایش قیمت‌ها در سال جاری در حالی رخ داده است که افزایش دستمزد کارگران تنها محدود به افزایشی 19.5درصدی بوده است و مبلغ بن کارگری و حق مسکن کارگران نیز تغییری نکرده است؛ اتفاقی که نتیجه مستقیم آن کاهش محسوس قدرت خرید کارگران در ایام عید سال جاری بوده است. این کاهش محسوس قدرت خرید همان حقیقتی است که دو ماه قبل در بهمن 97 مرکز توافق کارگران، کارفرمایان و دولت قرار گرفت و نمایندگان این سه گروه در جلسات کمیته دستمزد، با تعیین رقم سه‌میلیون‌و 759 هزار تومان به‌عنوان مبلغ سبد معیشت خانواده 3.3نفره کارگری، بر افزایش یک‌میلیون‌و80هزارتومانی سبد معیشت کارگران در سال جاری صحه گذاشتند. نکته مهم درباره تعیین چنین رقمی برای سبد معیشت کارگران این است که به علت اعلام‌نکردن آمارهای اقتصادی مرتبط با تورم از سوی بانک مرکزی، در سال جاری آمار اعلامی مرکز آمار برای تعیین سبد معیشت معیار قرار گرفت که این آمار نیز متوسط قیمت‌های اقلام در مناطق شهری و روستایی بود. مسئله‌ای که در عمل باعث شد میزان افزایش سبد معیشت بسیار حداقلی و با فاصله‌ای درخور توجه نسبت به وضعیت واقعی کارگران باشد.
حقوق کارگر کیلویی چند؟
مقایسه حداقل دستمزد کارگران با قیمت کالاهای مورد نیاز عید نوروز، تا حدود زیادی گویای کاهش قدرت خرید کارگران است. درحالی‌که در هفته پایانی سال گذشته کارگران با نیمی از حداقل دستمزد خود می‌توانستند حداقل دو کیلوگرم از تمام اقلام اشاره‌شده در جدول زیر را خریداری کنند (و البته این میزان نیز برای گذراندن عید به‌هیچ‌وجه کافی نبود)، در سال جاری و در هفته پایانی اسفند 97 کارگران با نیمی از حداقل دستمزد خود قادر به خرید حتی یک کیلوگرم از همه اقلام ذکرشده در جدول روبه‌رو نخواهند بود. به عبارت دیگر برای آنکه یک خانواده کارگری ایام عید نوروز را با اتخاذ استراتژی تهاجمی و حضور پیاپی در منزل اقوام و پذیرایی حداقلی، تنها با سه کیلوگرم گوشت قرمز، هشت کیلوگرم مرغ، 10 کیلوگرم برنج، دو کیلوگرم شیرینی خشک و یک کیلوگرم آجیل سپری کند (که برآوردی خوش‌بینانه است) و هیچ هزینه دیگری برای خرید اقلام مصرفی دیگر مانند روغن، شکر، قند و... یا دیگر هزینه‌های مرتبط با سال نو مانند خرید لباس نو برای سال تازه یا هزینه رفت‌و‌آمد نیز نداشته باشد، نیازمند یک میلیون تومان خواهد بود که تقریبا معادل حداقل دستمزد کارگران در سال جاری است.
