تولید داخل گرانتر از واردات
با افزایش قیمت گوشت، حجم واردات گوشت قرمز برای تنظیم بازار توسط شرکت پشتیبانی امور دام افزایش یافت و عرضه این گوشت به نام «گوشت تنظیم بازاری» از سال گذشته در بازار بهطور مستمر ادامه دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، موضوع قابل توجه اختلاف قیمت گوشت وارداتی با گوشت تولیدی است که در حال حاضر به بیش از 40 هزار تومان رسیده است. گوشتهای وارداتی بهصورت گوشت گوساله یخ زده بیشتر از برزیل و گوشت گرم گوسفندی هم از استرالیا، نیوزلند و کشورهای آسیای میانه خریداری میشود.علیرضا عزیزالهی مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور میزان تولید گوشت در کشور را حدود 850 میلیون تن برآورد کرد که با توجه به تقاضای بیش از یک میلیون تنی ، سالانه به واردات حدود 150 میلیون تن گوشت نیاز داریم. به گفته عزیزالهی «برای واردات گوشت گوساله منجمد از برزیل یا هند مشکلی نداریم اما در واردات گوشت گرم گوسفند با توجه به محدودیت تولید جهانی آن ما هم در واردات با محدودیت مواجه هستیم چون چین صادرات ندارد و ایران از کشورهای آفریقایی بخاطر موضوع بهداشت و بیماریهای دامی گوشتی وارد نمیکند.»
هزینه تولید بالاتر از هزینه واردات
قیمت گوشت منجمد وارداتی در بازار در حال حاضر 29 هزار تومان و قیمت گوشت گوسفندی 38 هزار تومان است در حالی که قیمت گوشت گوسفند تولیدی در بازار به حدود ۷۲ هزارتومان رسیده است. اینکه چرا گوشت تولیدی قیمتی تقریباً دو برابر قیمت گوشت وارداتی دارد را از غلامعلی فارغی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی پرسیدیم. او در پاسخ به این سؤال علت اصلی اختلاف قیمت را بالا بون هزینه تولید به نسبت واردات عنوان کرد. فارغی توضیح داد که گوشت تنظیم بازاری با ارز 4200 تومان وارد میشود اما هزینههای تولید بخاطر بالا رفتن نرخ دلار بهطور متوسط با ارز نیمایی یا ارز آزاد است. قیمت تولید محصولات داخلی براساس واقعیتها و نرخهای داخلی است. به گفته فارغی اگر واردات و تولید هر دو با یک نرخ ارز صورت میگرفت قیمتها تقریباً برابر میشد.
فارغی قیمت مرغ جهانی را مثال زد و گفت: قیمت جهانی مرغ 2.7 تا 3 دلار است که با ارز نیمایی حدود 21 تا 24 هزار تومان میشود که اگر مرغ داخلی با ارز نیمایی عرضه شود قیمتها با قیمت جهانی برابری میکند اما مشکل اینجاست که دولت نمیخواهد بپذیرد که در بحث قیمتگذاری در شرایط مساوی قیمت ما با قیمت جهانی تقریباً فرقی نمیکند و نرخ برابری ما با نرخ جهانی اختلافی ندارد.
تحمیل هزینههای مالی و بانکی به بخش تولید به اعتقاد رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق علت دیگر گران شدن تولید است.فارغی گفت: میانگین نرخ بهره در جهان حداکثر 6 درصد و در ایران 21 درصد است.متوسط نرخ تورم در دنیا 8.9 درصد و در ایران 20درصد است.
بنابراین نمیتوانیم در بحث تولید بهره وری و یا مشکلات تولید را علت افزایش قیمت بدانیم بلکه علت شاخصهای کلان اقتصادی است که این بخش را با مشکل مواجه کرده است. البته شرایط تولید دام در ایران و یا کشورهایی که از آنها گوشت وارد میکنیم یکسان نیست،آنها کشورهای«تر »هستند در حالیکه ایران کشوری خشک است در کشورهای تولید کننده بزرگ دام قیمت علوفه که 70 درصد هزینه تولید را تشکیل میدهد بسیار پایینتر از ایران است. البته کشور ما هم مزیتهایی مانند سوخت و دستمزد ارزان دارد.بنابراین اینطور نیست که بگوییم کشورها در تولید شرایط یکسانی دارند و بتوانیم میزان تولید یا قیمتها را با هم مقایسه کنیم.
تفاوت ساختارهای تولید
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران تفاوت سیستم پرورش دام را یکی از علتهای تفاوت قیمتی تولیدات با واردات دانست. به گفته عزیزالهی هر نوع پرورشی یک قیمت تمام شده دارد مثلاً گوشت گوساله برزیلی در دنیا هر تن 3 هزار دلار قیمت دارد در حالی که گوشت گوساله تولید امریکا هر تن 6هزار دلار است.
دامداری و دامپروری متمرکز با غیر متمرکز تفاوت قیمتی دارد. در کشورهای تولید کننده بزرگ مانند برزیل و استرالیا مراتع وسیع در اختیار دامداران است آنها برای تأمین علوفه هزینه کمتری میپردازند. عزیزالهی افزود: با افزایش قیمت دلار نرخ نهادههای دامی 40 درصد افزایش دارد. از طرف دیگر بخاطر نرخ ارز الآن صادرات مزیت دارد و با اینکه دولت صادرات دام را ممنوع کرده اما قاچاق آن گسترده است. البته برای ایجاد تعادل در بازار گوشت واردات راهکار نیست و دولت باید برای افزایش تولید و همچنین مصرف گوشت سفید به جای گوشت قرمز برنامههایی ارائه کند.