مداخله گری هدفمند در بازار زعفران

به گزارش اقتصاد آنلاین ، حسین شیرزاد در حاشیه "نشست تعاونی های تخصصی محصولی زنجیره های ارزش کشاورزی با محوریت زعفران" اظهار کرد: سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور با شروع فصل برداشت زعفران درسال جاری و رصد بازار متوجه شد که قیمت گل روند صعودی خوبی داشته است. اما متاسفانه در همین ایام با ورود عوامل واسطه و سودجو و تبانی آنها در بازار، قیمت زعفران ظرف مدت کوتاهی با شیب کاهنده روبرو شد و در همین راستا با ورود شبکه تعاون روستائی استان خراسان رضوی و اتحادیه ملی باغداران به بازار زعفران وخرید بیش از ۸۰۰ تن گل زعفران (معادل ۸ تن زعفران خشک) با ۱۷ مرکز خرید فعال درفصل برداشت و خرید و فروش بیش از ۴ و نیم تن زعفران که توسط اتحادیه تعاونی تولید انجام گردید، تعادل نسبی تاحد نسبتاً قابل قبولی در بازار ایجاد و از روند نزولی قیمت زعفران دربازار تا حد زیادی جلوگیری نمودیم.

وی ادامه داد: ازسوی دیگر با پیگیری انجام شده توسط اتحادیه های تعاونی روستائی و اتحادیه تعاونی های روستائی استان به ظرفیت ۳ تن تایید و مراحل نهایی اجرائی انباراتحادیه تعاونی تولید استان نیز به ظرفیت ۳ تن درحال پیگیری بوده که در صورت تکمیل وتایید این انبارها کل ظرفیت انبارهای بورس استان بااحتساب ظرفیت شرکت زرین زعفران مشرق زمین بالغ بر ۱۳ تن خواهدشد. البته تصویب و راه اندازی قراردادهای اختیار معامله زعفران نگین و پوشال و مشخصات قرارداد مربوط به آنها در تاریخ۱۶/۷/۹۷ توسط بورس کالا موفقیت بزرگی برای بازار زعفران بود.

شیرزاد تاکید کرد: این سازمان بدنبال تشویق کلیه تعاونی های روستایی و تولید استانی؛ حداقل ۳۰ استان برای حضور در این بازار و آماده است تا به عنوان بازوی اجرایی بورس در حوزه ترویج این نوع از معاملات در جامعه کشاورزان همکاری نماید کما اینکه تاکنون کارگاه های آموزشی متعددی در ارتباط با اختیار معامله و نقش آن در کاهش ریسک و آموزه های بورسی برای کشاورزان شبکه و مدیران عامل اتحادیه ها و تعاونی های تولید در درون سازمان و در استانها برگزار نموده ایم.

وی یادآور شد: برای بازگشائی نمادسپرده کالائی، نیز اتحادیه تعاون روستائی استان از مبلغ ۷۴ میلیارد ریال ضمانت نامه بانکی درخواست شده توسط بورس کالا تاکنون مبلغ ۴۴ میلیارد ریال ضمانت نامه بانکی به انضمام ۲۲۰ میلیارد ریال چک بعنوان تضمین به بورس کالا ارائه نموده که باپیگیری ها و تلاش مجدّانه انجام شده توسط سازمان تعاون استان دردو سه ماهه اخیر نماد سپرده کالائی اتحادیه که درسال ۹۶ با ظرفیت ۱۱۰۰ کیلوگرم فعال بوده از تاریخ ۱۲/۱۰/۹۷ با ظرفیت ۳ تن مجدداً بازگشائی و کشاورزان استان برای تحویل زعفران خودبه این انبار مراجعه می نمایند.

این مقام مسئول ادامه داد: لازم است در این رابطه توضیحی بدهم که در روش سپرده کالائی هرشخص حقیقی و یا حقوقی با اخذ کد بورس اوراق بهادار (سهام) می تواند زعفران خودرا بدون واسطه به انبار پذیرش شده از سوی بورس عرضه ودرصورت تایید خصوصیات فیزیکی و شیمائی زعفران توسط آزمایشگاه معتبر، رسید انبار به نام صاحب کالا صادر و پس از یک روز کاری نیز گواهی سپرده کالا برای آن صادر میگردد. دارنده این گواهی تازمان تعیین شده در برگه سهام می تواند باپرداخت هزینه انبارداری زعفران خود را در انباربورس نگهداری ویا هرزمان که اراده نماید با مراجعه به کارگزاری می تواند زعفران خود را به فروش برساند.

مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور افزود: با عنایت به رفع مشکلات موجود برای اخذ ضمانت نامه بانکی و محدودیت منابع مالی موجود در شبکه و تسهیل روند اخذ تضامین لازم توسط بورس و افزایش ظرفیت انبارهای بورس از ۳ تن به ۱۰ تن، شبکه تعاون روستائی استان خراسان رضوی می تواند با دخالت موثر در بازار زعفران، ضمن ایجاد تعادل نسبی و جلوگیری از تغییرات غیرمعمول در بازار از یک سو و آشنا نمودن کشاورزان به بازار های جدید ایجاد شده درحوزه زعفران نظیر سپرده کالا و معاملات آتی از سوی دیگر با فروش زعفران به بالاترین قیمت توسط خود کشاورز و بهره مندی ازسود واقعی زعفران، بدون نیاز به حضور مستقیم دولت در بازار زعفران انتظارات لازم ازشبکه درتنظیم بازار زعفران را برآورده سازد.

شیر زاد گفت: اما به نظر من تضامین درخواستی از انبارها بالاست و بیمه نامه انبارها هزینه سنگینی را به اتحادیه‌ها تحمیل میکند. مسئله وثایق نیز از جمله مشکلات قابل توجه است.

وی در ادامه این مطلب بیان کرد: باید بورس سعی کند تا میزان وثایق را در مورد انبارداری بخش کشاورزی تعدیل کند. در حال حاضر تجهیز منابع مالی لازم برای ورود گسترده تر در بازار زعفران به کمک شبکه تعاون روستایی کشور در مرحله نهایی است.

شیرزاد اظهار: در استان خراسان جنوبی هم با وجود حدود ۳۸ هزار زعفران کار، میزان تولید زعفران بیش از ۵۵ تن گزارش شده است که میزان بارندگی‌ها، نوسازی اراضی، سرما و شوری آب در افت برداشت زعفران مؤثر بوده اما در راستای خرید توافقی این محصول، یک مرکز خرید توافقی زعفران در شهرستان قائنات (قطب تولید زعفران استان) توسط اتحادیه تعاون روستایی این شهرستان راه اندازی شد و از طریق رسانه ها و جرائد اطلاع رسانی لازم به کشاورزان استان ارائه گردید و علی رغم عدم تمایل کشاورزان استان به فروش محصول زعفران در قالب گل و فروش بیش از ۸۰ درصد محصول زعفران در سطح استان بصورت دسته که در دستورالعمل خرید زعفران، این موضوع پیش بینی نگردیده بود، میزان بیش از ۲۰۰ کیلوگل زعفران توسط مرکز خرید اتحادیه تعاون روستایی شهرستان قائنات خریداری شد.

وی یادآوری شد: البته تشکلهای این استان ها آمادگی بیشتری نیز جهت خرید توافقی زعفران را در صورت تأمین منابع مالی در قالب تسهیلات دارند و با توجه به بنیه مالی پائین و عدم نقدینگی تشکلهای تحت پوشش این سازمان به منظور انجام خرید توافقی تلاش ها از سوی نمایندگان محترم مجلس هر دو استان جهت اخذ تسهیلات و کمک به سازمان تعاون روستایی کشور در راستای تثبیت قیمت زعفران همچنان ادامه دارد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد: در حال حاضر متوسط قیمت خرید زعفران در سطح این دو استان عبارتست از قیمت سوپر نگین از قرار هر کیلو ۱۰ میلیون تا ۱۱ میلیون و پانصد هزار تومان، قیمت نگین از قرار هر کیلو ۹ میلیون تا ۹ میلیون و پانصد هزار تومان، قیمت سر گل از قرار هر کیلو ۸ میلیون و ششصد هزار تومان، قیمت پوشال مرغوب از قرار هر کیلو ۸ میلیون تومان، قیمت پوشال معمولی از قرار کیلو ۷ میلیون تا ۷ میلیون و هشتصد هزار تومان و قیمت دسته از قرار هر کیلو ۶ میلیون و پانصد هزار تومان، در بازار معامله می گردد که با مداخله گری هدفمند سازمان مرکزی تعاون روستایی بدنبال قیمتهای منصفانه تر و عادلانه تر محصول زعفران میباشیم. طی ماه گذشته مراکز خرید و آزمایشگاه ها شناسایی شده اند و به زودی با قدرت و منابع بیشتری با استفاده از تجربه سال قبل وارد میدان خواهیم شد.

شیرزاد گفت: با عنایت به ایام تعطیلات کریسمس و ژانویه و مشکلات مترتبه بر پیمان سپاری ارزی بازار صادراتی بیشتر نظاره گر تحولات آتی است و اینکه معمولا در سه ماه پایانی سال، بازار داخلی زعفران راکد و خرید و فروش کمتری در بازار صورت می پذیرد. سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور، خرید وفروش توافقی محصول زعفران را فی الحال در دستور کار خود قرار داده است و سعی دارد که با آرامی و بدون تنش وارد بازار زعفران شود. اما به نظر من این پدیده گذرا و مقطعی است و نرخ ارز در آتیه قطعا بازار خارجی زعفران را داغ خواهد کرد.

وی اضافه کرد: خرید توافقی زعفران هم روشی است که درمسیر قانون عرضه و تقاضا در بازار آزاد و پیش بینی های انجام شده در طرح جامع ساماندهی خرید و فروش محصولات کشاورزی ( نوع، ارزش هر کیلوگرم و مقدار وزنی معین شده ) بر اساس قرارداد های تنظیم شده فیمابین صورت پذیرفته و اقدام به خرید و فروش انواع محصول زعفران می گردد ضمناهر نوع محصول زعفران دارای استانداردهای خاص خود بوده و رعایت آن برای هر محصول الزامی است.

شیرزاد تاکید کرد: این عملیات درقالب "طرح جامع ساماندهی خرید و فروش محصولات کشاورزی" توافقی " صورت پذیرفته و مجموع امور و فعالیتهای زیر مجموعه این فرآیند براساس مفاد طرح مذکور پیش بینی وتعیین گردیده و این طرح با مسئولیت نظارت وکنترل واحدهای ذیربط و با اجرای عملیاتی اتحادیه ها وشبکه های تعاونی های کشور درکل استانها انجام می پذیرد که هم اکنون نیز اتحادیه ها وشبکه تعاونیهای روستائی کشور بصورت عملی این طرح را درباب محصول زعفران در دو استان مذکور اجرا می نمایند در هر حال حاضر منابع مالی قابل توجهی را به اتحادیه های ملی تزریق کرده ایم و با تجهیز منابع بانکی جدید که در مراحل پایانی خویش قرار دارد سعی میکنیم با حجم خرید بیشتری در این دو استان وارد بازار شویم تا به کمک مکانیزم عرضه بورسی با روش نقدی- اعتباری اقدام به فروش نماییم.

رییس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در پایان سخنان گفت: به نظر من زمان تاسیس صندوق کالایی زعفران با کمک بورس و تعدادی از بانکهای خصوصی فرا رسید متاسفانه بانک کشاورزی تمایل جدی برای ورود در این حوزه نشان نمی دهد؛ البته همه دستگاه ها باید تلاش کنیم که جهت سهولت صادرات، به موازات این خریدها محدودیت‌های تعهدات ارزی زعفران برداشته و قاچاق زعفران به موازات آن کنترل شود و نباید بگذاریم تابرخی از کشورهای همسایه، وارد فضای کاذب رقابتی با کشورمان در این حوزه شوند من اطمینان دارم، به عنوان یک فرصت، نوسانات نرخ ارز به نفع بازار آتی زعفران رقم خواهد خورد.