داستان اقتصاد 2018 به روایت بانک جهانی
سنتی در میان سازمانهای جهانی وجود دارد که با نزدیک شدن به پایان سال میلادی، به مرور وضعیت کل سال میپردازند. روز گذشته نیز بانک جهانی گزارشی منتشر کرد که قصه اقتصاد 2018 جهان را در 14 نمودار تعریف میکرد.
بر اساس این گزارش و در نگاهی کلی، فقر مطلق در جهان رو به کاهش است اما هنوز هم 736 میلیون نفر در فقر مطلق زندگی میکنند. زنان هنوز هم با تبعیضهای جدی برای کار کردن مواجه هستند، تبعیضهایی که در قانون کشورها نهادینه شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، دهها میلیون نفر در جهان آواره هستند و ایران هم در میان کشورهایی با بالاترین نرخ مهاجرت قرار دارد. آلودگی هوا هر سال جان میلیونها نفر را میگیرد و پیشرفتهای دیجیتالی، شکل کار کردن را عوض کرده است.
از فقر و آوارگی اجباری تا افزایش بدهی کشورها
در سال 1990، بیش از یک سوم مردم در سراسر جهان درفقر مطلق زندگی میکردند، یعنی روزانه کمتر از 1.9 دلار درآمد داشتند. در سال 2015، فقر مطلق به 10 درصد رسید. طی سه دهه اخیر، بیش از یک میلیارد نفر خودشان را از وضعیت فقر مطلق نجات دادهاند و حدود نیمی از کشورهای جهان نرخ فقر مطلق را به کمتر از 3 درصد کاهش دادهاند. همچنین بر اساس گزارش آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد، تعداد زیادی از مردم در سراسر جهان مجبور به گریختن از شکنجه و آزار و اذیت، درگیری و خشونت شدهاند. حدود 40 میلیون نفر هنوز در کشورهای خودشان زندگی میکنند و 25.4 میلیون نفر هم به خارج مهاجرت کردهاند. بر خلاف تصور عمومی، میزبان 85 درصد از مهاجران جهان در سال 2017 کشورهای در حال توسعه بودهاند. بانک جهانی ایران را هم در میان کشورهایی که بیشترین میزان مهاجران را میزبانی میکنند، قرار داده است. در ایران در سال 2017، حدود یک میلیون نفر مهاجر زندگی میکردهاند.
وضعیت کیفیت زندگی، در بررسی اقتصادی بانک جهانی جایگاه مهمی داشته است. گزارش سال 2018 نشان میدهد که در جهان از هر 10 نفر، 9 نفر در هوای آلوده تنفس میکنند. تبعیض علیه زنان، یکی دیگر از اصلیترین مسائل امسال بوده است. زنان هنوز با موانع گستردهای مواجه هستند؛ موانعی که در قوانین تثبیت شدهاند و زنها را از دسترسی به مشاغل و یا داشتن کسب و کار شخصی شان منع میکند. گزارش زنان، کسب و کار و قانون بانک جهانی نشان میدهد که 104 اقتصاد زنان را از داشتن برخی شغلها منع کردهاند، 59 اقتصاد با خلأ قانونی در حوزه آزار جنسی در محیط کار روبهرو هستند و در 108 اقتصاد، مردان بهطور قانونی میتوانند جلوی کار کردن همسرانشان را بگیرند.
بخش دیگری از گزارش بانک جهانی، هشدار میدهد که افزایش روند استقراض توسط کشورهایی با درآمد پایین و متوسط میتواند به بحرانی جدی تبدیل شود. بر اساس این گزارش، استقراض توسط کشورهایی با درآمد پایین و متوسط از مقامات خارجی و اعتباردهندگان خصوصی به بیش از 607 میلیارد دلار در سال 2017 رسیده است که نسبت به سال پیش از آن، 181 میلیارد دلار افزایش را نشان میدهد. آمارهای بدهی بینالمللی 2019 بانک جهانی، نشان میدهد که این میزان بدهی، بالاترین سطح طی سه سال اخیر است؛ جریان بدهی خالص از میزان داراییها برای اولین بار از سال 2013 تا کنون پیشی گرفته است. جریانهای خالص مالی – شامل بدهیها و دارایی ها- به 1.11 تریلیون دلار افزایش یافته است که بالاترین سطح طی 4 سال اخیر است.
پیشرفتهای دیجیتالی
در حالی که برخی وظایف و شغلهای روزانه با تکنولوژی جایگزین شده است. تقاضا برای مهارتهای شناختی پیشرفته مانند مهارتهای اجتـــــــــــماعی-رفتاری و ترکیب مهارتهای مربوط به سازگاری افزایش یافته است. این روند در کشورهای توسعه یافته مشاهده شده و در برخی از کشورهای در حال توسعه هم شروع شده است. حدود 69 درصد از بزرگسالان امروز یک حساب کاربری برای نهاد مالی یا سرویس پول موبایلی دارند که از این میان 514 میلیون نفرشان طی سالهای 2014 تا 2017 به این خدمات دست یافتهاند. در کشورهای در حال توسعه، سهم بزرگسالان با یک حساب کاربری مالی از 54 درصد به 63 درصد افزایش یافتهاند اما در جهانی که مردم آن باید در اقتصاد دیجیتالی مشارکت داشته باشند، هنوز یک سوم از بزرگسالان یعنی چیزی حدود 1.7 میلیارد نفر به خدمات مالی دسترسی ندارند.
اما در این دنیای دیجیتالی شده، هنوز بسیاری از مردم به برق دسترسی ندارند. به همین خاطر پیشرفت در این حوزه، یکی از مهمترین اتفاقات سال 2018 بوده است.بر اساس گزارش بانک جهانی، با دسترسی جهانی 40 کشور، دسترسی به برق از سال 2010 افزایش یافته است. برخی از بزرگترین دستاوردها در بنگلادش، اتیوپی، کنیا و تانزانیا بوده است. تمام آنها نرخ دسترسی شان به برق را طی سالهای 2010 تا 2016 سالانه 3 درصد یا بیشتر افزایش دادهاند. در مدت زمان مشابه، هندوستان سالانه برای 30 میلیون نفر دسترسی به برق فراهم کرده که از تمام کشورها بیشتر است. بانک جهانی ایران را هم در میان کشورهایی با بالاترین میزان پیشرفت دسترسی به برق قرار داده است. بر اساس این گزارش، در سال 2010 نرخ دسترسی به برق در ایران 99.1 درصد بود و با 0.15 رشد سالانه، در سال 2016 به 100 درصد رسید.