شیوع درآمد استریمری در ایران

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق،  برگزاری سالانه مسابقات کامپیوتری در سراسر جهان که در سطوح بین‌المللی و ملی نیز انجام می‌شود، یکی از راه‌هایی است که بازیکنان بازی‌های کامپیوتری هم مهارت‌هایشان را بیازمایند و هم به جوایز کوچک و بزرگی دست پیدا کنند اما یک شغل دیگر هم برای بازیکنان بازی‌های کامپیوتری وجود دارد. پخش زنده بازی کامپیوتری روی اینترنت و استریمرشدن، شیوه‌ای تازه برای کسب درآمد است.  

‌شغلی عجیب

استریمر به معنی کسی است که عملیات استریمینگ یا استریم (Stream) به معنی جاری‌کردن را انجام می‌دهد و به هرکسی که محتوای ویدئویی آنلاینی را در شبکه اینترنت منتشر می‌کند، اطلاق می‌شود. با این حال استریمر این روزها معمولا به کسی گفته می‌شود که امکان تماشای بازی کامپیوتری خود را برای دیگران فراهم می‌کند. در واقع صاحب این شغل رؤیایی کاری ندارد جز اینکه پشت یک سیستم کامپیوتر یا کنسول بازی بنشیند و بازی کند و این امکان را به دیگر کاربران اینترنت بدهد که بازی او را تماشا کنند و در ازای آن مبلغی را به عنوان هزینه ثابت تماشای بازی یا هدیه پرداخت کنند. البته اغلب استریمرهای حرفه‌ای با روابط عمومی بالایی که دارند سر تماشاگران را با حرف‌زدن گرم می‌کنند و گاهی آنها را وارد چالش می‌کنند و از میان همین گفت‌وگوها محبوبیت بیشتری به دست می‌آورند. اگر تصور می‌کنید چنین شغلی نمی‌تواند پول‌ساز باشد باید بگوییم که اتفاقا بعضی از استریمرهای خارجی که زودتر دست به کار شده‌‌اند و البته در کشورهایی با وضع مالی بهتر زندگی می‌کنند، درآمدی رؤیایی از این شغل دارند. برای مثال در زمستان سال گذشته تایلر بلوینس، استریمر آمریکایی، ملقب به نینجا که تنها 27 سال دارد، در یک بازی مشترک با یکی از رپرهای آمریکایی موفق شد رکورد تماشاگران یک بازی به شکل آنلاین را بشکند. بازی این دو نفر توسط 600 هزار نفر به شکل هم‌زمان دنبال شد. این استریمر مشهور در مصاحبه‌ای که با سایت فوربس انجام داده، تأیید کرده که درآمد ماهانه‌اش بیشتر از 500 هزار دلار است. البته بلوینس توصیه‌ای هم به جوانانی که می‌خواهند چنین شغلی را دنبال کنند داشت و گفت: «به درس و کارتان برسید و استریم را تفریحی دنبال کنید». این توصیه بلوینس از این جهت درست و منطقی بود که همه استریمرها به خوش‌شانسی او نیستند و اغلب آنها درآمد بسیار کمتری دارند. با این حال کسانی مانند گای بیم ملقب به «داکتر دیس‌رسپکت» هم هستند که درآمد ماهانه 80هزاردلاری را از این شغل تجربه می‌کنند.

‌قدم‌هایی در ایران

سال‌ها قبل و در زمانه‌ای بازکردن هر صفحه‌ای در اینترنت نیازمند صبر و تحملی جان‌گداز بود، حتی آرزوی تماشای آنلاین ویدئو در اینترنت نیز دست‌نیافتنی می‌نمود چه برسد به اینکه هم فرستنده ویدئو و هم دریافت‌کننده آن،‌ کاربران ایرانی باشند. با این حال سنتِ نشستن در صفِ بازی کلوپ‌های بازی کامپیوتری و تماشای بازی دیگران در نسل‌های اخیر جامعه ایرانی رواج داشته و دارد. اگرچه درک این اشتیاق به تماشای یک بازی کامپیوتری و خرج‌کردن پول برای آن برای نسل‌های قدیمی‌تر سخت است اما همین تماشاکردن بازی یک بازیکن حرفه‌ای گیم، گفت‌وگو با او،‌ پیشنهاد راه‌حل‌های تازه برای ادامه مسیر در یک بازی، درخواست برای انجام یک بازی جدید و گذراندن وقت به این طریق برای برخی جوانان، محدود به مرزهای جغرافیایی نیست. با پیشرفت بسترهای اینترنت در کشور و بازشدن نسبی فضا برای گسترش وب در ایران این امکان فراهم شد که «گیمر»های ایرانی هم تلاش کنند برای خود مخاطبی در این فضای تازه بیابند. این بازیکنان تلاش می‌کنند با استفاده از سایت‌های پرطرفداری که امکان ارائه ویدئو را فراهم می‌کنند، کم‌کم مخاطب ایرانی را نیز با این تفریح تازه آشنا کنند. سایت‌های آپارات و یوتیوب نمونه‌هایی از این سایت‌ها هستند که میزبان بازیکنان ایرانی هستند. بازیکنانی که همگی به امید دریافت هدیه‌های تماشاگرانشان بازی می‌کنند و اغلب امکان تماشای چهره و شنیده‌شدن صدایشان از طریق وب‌کم و میکروفن را نیز به مخاطبان می‌دهند و در مقابل امکان ارسال پیام در یک گروه عمومی نیز برای تماشاگران وجود دارد. امکانی که ارتباط این بازیکنان با بینندگان را نزدیک‌تر می‌کند و در بعضی از موارد به دوستی‌ها و شراکت‌ها در بیرون از دنیای مجازی هم منجر می‌شود. بعضی از بازیکنان ایرانی یا همان استریمرهای ایرانی موفق شده‌‌اند تعداد بسیار زیادی از مخاطبان را در اطراف خود جمع کنند و بینندگان بعضی از این بازی‌ها و مخاطبان بعضی از این بازیکنان به بیش از 50 هزار نفر رسیده است.

امیر، یکی از این استریمرهای ایرانی است که در شاهین‌شهر اصفهان زندگی می‌کند و کارگر یک قصابی است. او که دیپلم کامپیوتر دارد، هر ظهر دو ساعت روی یکی از سایت‌های اینترنتی آنلاین می‌شود و انواع بازی‌های تفنگی را انجام می‌دهد. مخاطبان او که در محدوده سنی 15 تا 25 سال قرار دارند نیز او را به دلیل دقت تیراندازی‌اش در این بازی‌های کامپیوتری می‌شناسند. او دراین‌باره  می‌گوید: «روزی دو ساعت بازی می‌کنم، اما اگر بیننده‌ها خیلی مشتاق باشند یا مرحله جذابی از بازی باشد، ممکن است یک ساعت هم بیشتر بازی کنم». او درباره دلیل علاقه‌مندی‌اش به این کار می‌گوید: «از سال 96 به این فکر افتادم که استریمر شوم. در ابتدا به دلیل سرعت پایین اینترنت در ایران فکر نمی‌کردم بشود این کار را انجام داد؛ یعنی در واقع روی سایت‌های تخصصی که برای این کار است امکان پخش بازی برای ایرانی‌ها وجود ندارد. با این حال، بعد از چند وقت فهمیدم که یکی، دو سایت ایرانی نیز این امکان را فراهم کرده‌‌اند و به همین دلیل از عید استریم‌کردن را شروع کرده‌ام. اولین بازی‌ای که انجام دادم، یک بازی ایرانی به نام گرشاسپ بود، اما کم‌کم سراغ بازی‌های دیگر هم رفتم». او که کمک‌های تماشاگران را با استفاده از سایت‌های نقل‌و‌انتقال پول دریافت می‌کند، درباره درآمد این کار می‌گوید: «من در یک قصابی کار می‌کنم و درآمد اصلی‌ام هم همین قصابی است. هنوز فرهنگ استریم‌کردن در ایران تازه است و به همین دلیل حمایت‌ها نسبت به خارجی‌ها بسیار کمتر است؛ چون اینترنت گران است و خیلی از تماشاگران نگران حجم اینترنت خود که صرف تماشای بازی شما می‌کنند، هستند. با این حال، بیشتر هزینه‌هایی که برای این کار کرده‌ام، جبران شده است. مثلا سیستم کامپیوتری را که با آن بازی می‌کنم، قوی کرده‌ام و هزینه اینترنت و برق هم دارم و در مقابل، کمک‌هایی که می‌شود همیشه یکسان نیست. مثلا ممکن است در یک هفته هیچ‌کس هیچ کمکی نکند و روزی هم باشد که بیشتر از 50 هزار تومان کمک دریافت کنم. فعلا امیدی به اینکه چرخ زندگی‌ام از این راه بچرخد ندارم، اما می‌دانم روزی درآمد این کار خیلی بیشتر خواهد بود و فعلا سعی می‌کنم این کار را برای عشق و علاقه دنبال کنم».

حامد، یکی دیگر از استریمرهای ایرانی است که روزی هشت تا 10 ساعت از بازی خود را آنلاین برای دیگران پخش می‌کند. او که متولد 1366 و کارشناس زیست‌شناسی است، درباره این شغل می‌گوید: «از هشت یا 9سالگی بازی‌کردن را با اولین کنسول بازی‌ام؛ یعنی نینتندو شروع کردم. لیسانس زیست‌شناسی دارم، اما کاری در این زمینه پیدا نکرده‌ام. صبح تا ظهر در فروشگاه سخت‌افزار و نرم‌افزار کامپیوتری دوستم کمک می‌کنم و بعدازظهر هم استریم می‌کنم. فکر می‌کنم تا چند سال دیگر بتوانم از این راه به درآمد ثابت برسم». مصطفی 20ساله که در خرم‌آباد لرستان زندگی می‌کند نیز یکی دیگر از استریمرهای ایرانی است که در یکی از سایت‌های ایرانی بازی می‌کند. او روزی چهار ساعت بازی می‌کند و می‌گوید علت علاقه‌اش به این کار، دیدن بازی‌کردن دیگران و شنیدن درباره تجربه‌های آنهاست. او که دیپلم دارد، فعلا شغل دیگری ندارد و درآمدش از استریم‌کردن به 500 هزار تومان در ماه هم نمی‌رسد. با این حال می‌گوید این کار را تا چند سال دیگر که استریم‌کردن در ایران جا بیفتد، ادامه خواهد داد. مهرداد، دانشجوی شیرازی یکی از دانشگاه‌های دولتی تهران نیز استریمر دیگری است که به مدد اینترنت رایگان خوابگاه دانشجویی موفق شده بازی‌اش را روزی چهار تا هشت ساعت روی یکی از سایت‌های ایرانی به نمایش آنلاین بگذارد. او می‌گوید این کار را به‌عنوان کمک‌خرجی زندگی‌اش انتخاب کرده و هیچ شغلی برایش در دوران دانشجویی ایده‌آل‌تر از این نیست؛ چون بدون اینکه هزینه‌ای بدهد، هم پول درمی‌آورد و هم بازی می‌کند. او درباره اینکه آیا بعد از دانشگاه هم ممکن است این کار را ادامه بدهد یا نه می‌گوید: «همه چیز به آینده بستگی دارد. شاید یک روز استریمرهای ایرانی هم بتوانند مثل بعضی از استریمرهای اروپایی و آمریکایی یا حتی کره‌ای و ژاپنی درآمد خیلی زیادی داشته باشند. شاید هم این‌طور نشود. فعلا سعی می‌کنم از بازی‌کردن لذت ببرم»