امکان تعطیلی 80 درصد آژانس‌های مسافرتی
بسته جدید ارزی وتغییر سیاست‌های ارزی دولت ارمغان‌های جدیدی به همراه داشت. از جمله این ارمغان‌ها افزایش قیمت بلیت پروازهای خارجی بود. این داستان از خرداد امسال آغاز و پروازها با مشکلاتی روبه‌رو شدند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون، تخصیص ارز مورد نیاز شرکت‌های هواپیمایی از دو ماه پیش متوقف شده و این مساله مشکلات زیادی را برای شرکت‌ها از جمله کنسل کردن برخی پروازها به دنبال داشته است. به گفته مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی پیشتر با همکاری انجمن شرکت‌های هوایی، بانک مرکزی ارز مورد نیاز این شرکت را تامین می‌کرد اما با وجود ارائه مدارک و مستندات کافی، اکنون بیش از یک ماه است که هیچ ارزی به شرکت هواپیمایی تخصیص نیافته است. تخصیص نیافتن ارز مورد نیاز شرکت‌های هواپیمایی برای صنعت هوانوردی چالش‌های بسیار زیادی را به وجود آورده است؛ برای نمونه پرواز کیش‌ایر به استانبول چندین بار کنسل شده و امکان خرید ارز از بازار آزاد نیز وجود ندارد؛ در این میان مسافران زیادی سردرگم شده‌اند.
احتمال افزایش 88 درصدی قیمت بلیت
همراه با اجرای بسته ارزی جدید شرکت‌های هواپیمایی از شمول دریافت ارز دولتی در ایران خارج شدند. به همین خاطر سیستم‌های فروش خود را بسته‌اند و امکان خرید کامل بلیت وجود ندارد، مگر آنکه مستقیم به دفتر آن ایرلاین مراجعه و هزینه با کارت اعتباری و ارزی پرداخت شود. امیر هاتفی، عضو انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی و گردشگری در خصوص وضعیت فروش بلیت در آژانس‌های مسافرتی می‌گوید: گمان می‌کنم این وضعیت گذرا باشد. در روزهای گذشته این اتفاق رقم خورد که دفاتر امکان فروش نداشتند اما به نظر می‌رسد که شنبه و یک‌شنبه اجازه فروش داشته باشند؛ به دلیل اینکه سیستم هنوز با قیمت جدید ارزی به روز نشده بود. اکنون موضوع اصلی این است که اگر حتی قیمت جدید ارزی اعلام شود، قیمت بلیت‌ها آن‌قدر گران می‌شود که درصد سفرها به یک دهم می‌رسد. مطمئنیم که 99 درصد ضربه سنگینی به حوزه گردشگری و پروازی ایران وارد شود. به دلیل اینکه قیمت بلیت در یک مسیر معمولی (ایران کوالالامپور، بانکوک یا اروپا و...) به 15 میلیون تومان می‌رسد. درصد زیادی از مردم توانایی پرداخت این مبلغ را برای بلیت هواپیما ندارند. این موضوع در گردشگری تورها اثر مستقیمی می‌گذارد. اوضاع در این بخش خیلی بد بود و حالا بدتر می‌شود. با این حال چاره‌ای نداریم؛ چراکه موضوع تحریم مساله‌ای است که تمام اقشار جامعه با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و باید مدارا کنیم تا ببینیم چه اتفاقی رقم می‌خورد.
او خاطرنشان کرد: اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، گمان می‌کنم 80 درصد آژانس‌های مسافرتی تعطیل شوند. مطمئن باشید این اتفاق رقم می‌خورد، نه در زمان دور، خیلی نزدیک؛ یعنی شاید تنها سه ماه آینده آژانس‌ها بتوانند کاهش فروش و هزینه‌های سنگین را تحمل کنند. بعد از این اتفاق مطمئن باشید که 80 درصد آژانس‌ها تعطیل می‌شوند. آژانس‌های مسافرتی هزینه‌های بسیاری از بیمه گرفته تا اجاره و... (حدود 40 تا50 میلیون در ماه) دارند. از خرداد پرداخت ارز 4200 به ایرلاین‌ها متوقف شد و از آن زمان تاکنون فروش هیچ بلیتی با این ارز صورت نمی‌گیرد حتی ایرلاین‌هایی مانند ایران ایر، ماهان، آسمان و ... نیز بلیت‌های خارجی را با ارز مبادله‌ای می‌فروشند و ارز مبادله‌ای حدود 8 تا 9 هزار تومان است و بلیت برای مسافران بسیار گران تمام می‌شود. مطمئن باشید مسافران پروازهای خارجی حدود 80 درصد از نصف کمتر می‌شوند یعنی حدود 80 درصد مسافرت‌ها حذف خواهد شد.
طوفانی که اقتصاد کشور را درنوردیده است
هاتفی در پاسخ به این پرسش که در شرایط فعلی دولت باید چه اقداماتی انجام دهد تا بسیاری از مردم متضرر نشوند، می‌گوید: در حال حاضر هیچ اقدامی را نمی‌توان برای بهبود شرایط تصور کرد. مانند طوفانی است که یک کشور را درنوردیده و تمام اقشار گریبانگیر آن هستند. در جلسه‌ای که انجمن‌ها و اتحادیه‌های صنوف دیگر حضور داشتند، دیدیم که همه آن‌ها درگیر این مساله هستند. یعنی موضوع مختص لوازم خانگی، موبایل، اتومبیل و غیره نیست. با آن وضعیت تحریم‌ها گویی طوفانی به اقتصاد ایران آمده که همه باید تحمل کنند تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد. باید از این اتفاق عبور کرد واز این دوران به‌عنوان دوران گذر یاد کنیم.
نبودحمایت و سوءاستفاده ایرلاین‌های خارجی
افزایش قیمت بلیت منجر به توقف سیستم فروش ایرلاین‌های خارجی شد. در این میان روز گذشته، حرمت‌ا... رفیعی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران، این اقدام شرکت‌های هواپیمایی خارجی را تخلف محض دانست و گفت: ایرلاین خارجی حق ندارد سیستم فروش بلیت خود را مسدود کند، فروش مستقیم داشته باشد و از مشتری ارز دریافت کند، اگر قرار بر این بود، پس چرا به آژانس‌های ایرانی نمایندگی فروش داده و بلیت‌های خود را روی سیستم قرار داده است، این کار مصداق آن است که آژانسی مسیر هوایی را چارتر کند اما به وعده‌هایش عمل نکند. در واقع ایرلاین‌های خارجی از نبود حمایت در این صنعت سوء استفاده می‌کنند. رفیعی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران پیشتر اعلام کرده بود سفرهای خارجی با اجرای بسته‌های جدید ارزی، ارزان‌تر خواهد شد اما با این رویه شرکت‌های هواپیمایی به نظر باید انتظار شرایط دیگری را داشت. سفر خارجی باید ارزان شود؛ چراکه ما درگذشته خدمات را با دلار یازده دوازده هزار تومان می‌خریدیم، اما حالا با ارز ۸۸۰۰ تومان، اگرچه وضعیت این چند روز نشان می‌دهد هنوز به تصمیم درست نرسیده‌ایم، چون دلار دوباره در بازار آزاد درحال افزایش است و بیشتر صرافی‌ها نمی‌دانند چه قیمتی باید بدهند و می‌گویند ارز ندارند، مسافران هم همین طور سرگردان مانده‌اند از کجا باید ارز تهیه کنند.
بهانه‌ای برای گرانی بلیت
شرکت‌های هواپیمایی تا روز چهارشنبه ۱۷ مرداد، بلیت‌ها را با ارز ۴۴۰۰ تومان می‌فروختند، اما زمانی که از دریافت ارز دولتی محروم شدند، نرخ ۸۸۰۰ تومان را برای بلیت‌ها تعیین کردند که قیمت‌ها را تا بیش از دو برابر افزایش داد. البته در برخی مسیرها و پروازها نرخ‌ها سه برابر شده که ناشی از مسدود کردن صندلی‌هایی با کلاس قیمتی پایین در پرواز است.
به گفته مسئولان ایرلاین‌های ایرانی مشکل حادی ندارند، هرچند متاثر از افزایش نرخ ارز، مسیرهای داخلی نیز با افزایش قیمت از ۲۰ تا ۴۰ درصد روبه‌رو شده‌اند که بهانه آن‌ها تهیه قطعات هواپیماها با ارز آزاد است. این اواخر نرخ سفر هوایی در تمام مسیرهای هوایی افزایش داشته ودر مسیرهای نزدیک همچون جمهوری آذربایجان، ترکیه، گرجستان و دبی از مرز دو میلیون تومان گذشته است. همچنین قیمت بلیت در مسیرهای دورتر آسیایی و اروپایی به سه برابر رسیده است.
ساخت بخشی از قطعات و تجهیزات غیرممکن است
سالانه بیش از 30 میلیون نفر از ایرانی‌ها با ناوگان هوایی در مسیرهای مختلف جابه‌جا می‌شوند، اما با ایجاد شرایط فعلی تحریم‌ها به گفته کارشناسان ضروری است بخشی از نیازهای صنعت از شرکت‌های داخلی تامین شود. این در حالی است که باید از سال‌های گذشته بخشی از نیازهای صنعت هوانوردی با همکاری شرکت‌های خارجی و ایرانی در داخل کشور تولید می‌شد. به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی هیچ قطعه‌ای در هواپیما قابل استفاده نیست، مگر اینکه استانداردهای آن توسط سازمان هواپیمایی کشوری تایید شده باشد. اکنون تعدادی از شرکت‌های داخلی با شرکت‌های خارجی در تولید برخی قطعات همکاری دارند، اما امکان تولید کامل بخشی از قطعات و تجهیزات در ایران وجود ندارد زیرا لوازم مورد نیاز تولید در داخل کشور نیست. برخی از لوازم و قطعات هواپیما مصرفی است و سازمان هواپیمایی کشوری در این زمینه دخالتی ندارد، اما برخی از قطعات باید با رعایت همه استانداردهای بین‌المللی و الزامات تولید شوند. برخی از تجهیزات مورد نیاز هواپیما یا صنعت فرودگاهی باید الزامات بین‌المللی (پارت 21 و 145) را رعایت کنند که در این صورت پیش از تولید باید مجوزهای لازم را از سازمان هواپیمایی کشوری اخذ کنند.
نرخ بلیت هواپیما بر اساس نرخ بانک مرکزی
این اواخر سازمان هواپیمایی کشوری بخشنامه‌ای را در خصوص افزایش نرخ بلیت هواپیما در راستای نوسانات نرخ ارز و عدم تخصیص نرخ دولتی به شرکت‌های هواپیمایی منتشر کرده است. رضا جعفرزاده سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری درباره این بخشنامه گفت: بخشنامه جدیدی را به بانک مرکزی و شرکت‌های هواپیمایی ارسال کردیم. ممکن است بخشی از این بخشنامه روشن نباشدکه در خصوص آن توضیح می‌دهم. بخشی از قیمت بلیت هواپیما وابسته به قیمت ارز است، بنابراین برای اینکه هر کدام از هواپیمایی‌ها بلیت خود را بر اساس هر قیمتی در بازار آزاد نفروشند، در بخشنامه جدید ملاک تعیین نرخ بلیت (آن بخشی که مربوط به نرخ ارز می‌شود) سایت بانک مرکزی (سنا) است و بر اساس آن محاسبه می‌شود. برای توضیح بیشتر گفتنی است که مولفه‌های تعیین نرخ بلیت هواپیما تنها وابسته به نرخ ارز نیست و آن بخشی که وابسته به ارز است و همه ادعا می‌کنند که تغییرات بلیت هواپیما براساس آن صورت گرفته، باید بر اساس نرخی که بر روی سامانه سنا بانک مرکزی قرار گرفته شده، محاسبه شود. شرکت‌های هواپیمایی که بلیت خود را بیش از این نرخ محاسبه کنند، متخلف هستند.
