معافیت‌های مالیاتی طی ماه‌های آتی ساماندهی می‌شود/ سوءاستفاده گسترده از مشوق‌ها
معاون سازمان امور مالیاتی با تشریح معایب معافیت ها و مشوقهای مالیاتی در کشور، از ساماندهی این معافیت‌ها ظرف ماه های آینده خبر داد.
احمد زمانی در خصوص وضعیت معافیت‌های مالیاتی در کشور، اظهار کرد: معافیت‌های مالیاتی براساس نص صریح قوانین موضوعه مصوب مجلس شورای اسلامی اعطا می‌شود. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که نظام مشوقهای مالیاتی در ایران بسیار پیچیده است. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، معاون پژوهش، برنامه ریزی و امور بین الملل سازمان امور مالیاتی کشور افزود: این مشوق‌ها عمدتا گسترده، عام و غیرهدفمند بوده و به لحاظ شکلی شامل تمام انواع مشوقهای مالیاتی مرسوم در جهان است.
وی ادامه داد: علاوه بر این، مشخص نبودن هزینه‌های درآمدی این مشوق‌ها، طولانی بودن طول دوره برخورداری از معافیت‌ها و غیره از معایب دیگر نظام مشوقهای مالیاتی در ایران است.
زمانی تصریح کرد: نکته مهم در خصوص گستردگی مشوق‌ها و معافیت‌های مالیاتی در کشور این است که این گستردگی به لحاظ اهداف مدنظر، اشخاص برخوردار، نوع و شکل مشوق، حجم مشوق های اعطایی و دوره برخورداری از مشوق قابل توجه است.
مشمولین معافیت های مالیاتی
وی افزود: بخش کشاورزی، بخش نفت، مناطق آزاد، صادرات، امور خیریه، شرکت‌های دانش بنیان، فعالیت‌های تولیدی و معافیت‌های مالیاتی قانون مالیات بر ارزش افزوده از جمله مهمترین بخش‌هایی هستند که از معافیت مالیاتی بهره می‌برند که بسیاری از آنها به صورت تعطیلی مالیاتی درنظر گرفته شده‌اند.
به گفته زمانی این موارد علاوه بر معافیت‌های آستانه‌ای طبق ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم است که برای حقوق و دستمزد و مشاغل اعطا می‌شود.
معاون پژوهش، برنامه ریزی و امور بین الملل سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره مشمولین معافیت‌های مالیاتی گفت: عموما معافیت‌ها و مشوقهای مالیاتی در قوانین و مقررات براساس اهداف توسعه‌ای در بخش‌های مختلف اقتصادی و یا مناطق مدنظر تعیین شده‌اند و کلیه فعالان اقتصادی که دارای شرایط مقرر در قانون باشند می‌توانند از معافیت مربوط بهره مند شوند. بدین ترتیب می‌توان گفت معافیت‌های مالیاتی به صورت موردی تعیین نمی‌شوند که بتوان لیستی از مودیان برخوردار ارائه کرد.
اعطای مشوقهای مالیاتی بدون انجام تحلیل‌های مربوط به هزینه – فایده
وی در خصوص تأثیر معافیت‌های مالیاتی بر وصول مالیات و اقتصاد کشور اظهار کرد: اگرچه استفاده از ابزار معافیت‌ها و مشوقهای مالیاتی در سایر کشورها نیز به شکل‌های مختلف وجود دارد اما این مشوق‌ها در کنار سایر بسته‌های حمایتی و در قالب یک برنامه مدون و جامع تعقیب می‌شود.
زمانی تصریح کرد: اما در ایران متاسفانه طبق رویه‌ای که از قدیم مرسوم بوده است، اولین قدم به منظور توسعه بخش‌های مدنظر (توسعه صادرات، بخش اقتصادی خاص مانند کشاورزی، توسعه منطقه‌ای و غیره) اعطای مشوقهای مالیاتی بدون انجام تحلیل‌های مربوط به هزینه – فایده بوده است.
وی افزود: در حالی که موانع اهداف توسعه‌ای کشور عموما غیرمالیاتی بوده و با ارائه این مشوق‌ها نمی‌توان سایر ضعف‌های موجود را پوشش داد.
این مقام مسئول با بیان اینکه بدیهی است هر معافیتی در کنار منافعی که ممکن است عاید کشور کند، دارای یک سری هزینه‌هایی نیز هست، تاکید کرد: زیان‌های درآمدی برای دولت، ایجاد اختلال در بازار رقابتی، تبعیض و بی عدالتی بین مودیان مالیاتی، تحمیل هزینه بر دوش سایر مودیان و نقض اصل خنثایی مالیات از مهمترین آثار منفی معافیت‌ها و مشوقهای مالیاتی به شمار می‌روند.
پیچیدگی های نظام مالیاتی زمینه سوءاستفاده را فراهم کرده است
معاون پژوهش، برنامه ریزی و امور بین الملل سازمان امور مالیاتی کشور در رابطه با اینکه آیا معافیت‌های مالیاتی در شکل فعلی، به فرار مالیاتی و سوءاستفاده جریان‌های خاص دامن زده است؟ تاکید کرد: قطعاً یکی از معایب معافیت‌های مالیاتی، افزایش پیچیدگی در نظام مالیاتی است که به‌نوعی زمینه سوءاستفاده بخشی از مودیان مالیاتی و فرار یا اجتناب مالیاتی را مهیا می‌سازد. ولی نمی‌توان چنین مواردی را به گروه‌ها و یا جریان‌های خاصی نسبت داد.
ساماندهی معافیت‌های مالیاتی در دستور کار است
معاون پژوهش، برنامه ریزی و امور بین الملل سازمان امور مالیاتی کشور در پاسخ به این پرسش که آیا تجدیدنظری در خصوص وضعیت معافیت‌های مالیاتی در کشور صورت خواهد گرفت؟ اظهار کرد: در حال حاضر براساس مصوبات ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، ساماندهی معافیت‌های مالیاتی در دستور کار سازمان امور مالیاتی کشور قرار گرفته است و امید می‌رود پس از انجام مطالعات کارشناسی مرتبط، ظرف ماه های آینده نهایی شود.
وی در خصوص اینکه در این صورت چه میزان به درآمدهای مالیاتی کشور افزوده می‌شود؟ گفت: میزان درآمد حاصله در نتیجه تجدیدنظر در معافیت‌ها، به نوع و میزان اصلاحات آتی مصوب بستگی دارد.
زمانی تاکید کرد: البته ناگفته پیداست که هدف دولت از ساماندهی نظام معافیت‌های مالیاتی، صرفاً افزایش درآمد نیست و اهداف دیگری مانند بهبود فضای رقابتی در کسب‌وکار و رفع تبعیض‌ها و نا عدالتی‌های مالیاتی را نیز در نظر دارد.
