وضعیت ماهیان خاویاری رو به وخامت است

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا،محمود رامین افزود: در دهه های اخیر تغییر اقلیم، روند کاهش دبی آب رودخانه ها (حجم آب)، سدسازی های بی رویه، صید غیرمجاز در فصل تخم ریزی، آلودگی آب، شن و ماسه برداری از کف رودخانه ها سبب کاهش تخم ریزی ماهیان خاویاری، سفید، کلمه، کپور دریایی و سیم شده است.

وی ادامه داد: شرایط به گونه ای است که نه تنها در سالهای اخیر صید تجاری ماهیان خاویاری به صفر رسیده است بلکه در حد کارهای تحقیقاتی برداشت می شود.

به گفته وی، این گونه ماهیان برای تخم ریزی از آب لب شور دریا به آب شیرین رودخانه ها مهاجرت می کنند و بنابراین دبی آب برای مهاجرت این گونه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

این کارشناس شیلاتی یادآور شد: فصل تخم ریزی ماهیان خاویاری همه ساله از نیمه دوم اسفندماه آغاز می شود و تا اوایل تیرماه ادامه دارد؛ در این مدت باید تلاش کرد تا با تشدید اقدام های نظارتی و حراست فیزیکی، از صیدهای غیرمجاز جلوگیری شود.

رامین اظهار داشت: افراد محلی و صیادان در صید غیرمجاز ماهیان خاویاری ذینفع هستند بنابراین اجرای اقدام های حفاظتی نیازمند همکاری و مشارکت مردمی و حتی استفاده از نیروهای بسیج است.

به گفته وی، هر ساله مقدار زیادی از حجم آب رودخانه ها برای تامین آب مورد نیاز کشت برنج وارد شالیزارها می شود که کم شدن حجم آب و رسوب و بسته شدن دهانه رودخانه ها در ورودی به دریا را به دنبال دارد.

** سدسازی آینده ماهیان خزری را تهدید می کند

این کارشناس شیلات، سدسازی را یکی دیگر از مشکلات پیش رو برای حفظ گونه های ماهیان خاویاری برشمرد و گفت: با وجود اینکه سدسازی می تواند فوایدی داشته باشد اما یکی از زیان های ناشی از آن، مانع تراشی در مسیر مهاجرات ماهیانی است که از رودخانه به دریا می روند زیرا برخی از ماهیان بویژه اگر حجم آب کم باشد، نمی توانند از سد یا پایه پل عبور کنند.

مدیر گروه مطالعات آبهای داخلی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی اظهار داشت: در سه استان شمالی کشور 6 سد در دست احداث و 26 سد دیگر در دست مطالعه است و بنابراین نیازمند تجدید نظر یا توقف ساخت این سدها هستیم.

وی افزود: برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه ها به یکی دیگر از مشکلات تخم ریزی ماهیان خزری تبدیل شده است؛ این معضل برای انواع ماهیان خزری وجود دارد اما برخی گونه ها همچون ماهیان خاویاری بیشتر تحت تاثیر قرار گرفته اند.

رامین در عین حال گفت: البته ماهی سفید نسبت به ماهی خاویاری وضعیت بهتری دارد، زیرا هر ساله تعداد زیادی بچه ماهی با تلقیح مصنوعی تولید و رهاسازی می شوند که در حفظ ذخایر کمک می کند.

وی اضافه کرد: با کمبود آب رودخانه ها باید در زمینه ورود ماهیان برای تخم ریزی طبیعی و رهاسازی بچه ماهی ها دقت بیشتری انجام شود زیرا حجم آب رودخانه هایی چون سفیدرود، تجن، هراز، سرداب رود، سرخ رود، چالوس، بابلرود و گرگان با یکدیگر متفاوت است؛ برای مثال رودخانه سفید رود به دلیل داشتن حجم آب بالا حجم بیشتری ماهی می تواند وارد آن شود.

** تکثیر طبیعی ماهی سفید در چهار رودخانه گیلان و مازندران

مدیر گروه مطالعات آبهای داخلی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی گفت: برای حفظ ذخایر ماهیان طی سالهای گذشته سازمان شیلات ایران اقدام های خوبی داشته و با تلقیح مصنوعی در گونه های مختلف همچون کپور دریایی و رهاسازی آن کمک شایانی به این ذخایر شده است.

رامین پروژه تحقیقاتی تکثیر طبیعی ماهی سفید در دو رودخانه گیلان و دو رودخانه مازندران را از دیگر راهکارهای حفظ ذخایر ماهیان خزری برشمرد که در این طرح ماهی مولد تخم ریزی و بچه ماهیان رهاسازی و به دریا هدایت می شوند.

وی درباره ظرفیت توان اکولوژیک رودخانه ها نیز گفت: باید بدانیم هر رودخانه به چه میزان ظرفیت تولید ماهی دارد تا بتوان با رهاسازی کافی بچه ماهیان، میزان امکان بازگشت ماهی به چرخه حیات و تولید را افزایش داد.