برنامه 70هزار میلیارد تومانی برای رفع فقر
واژه فقر در ایران و سایر کشورها معانی متفاوتی دارد.اگر بخواهیم بر اساس استانداردهای جهانی فقر را تعریف کنیم خیلی از حقوق بگیران و افراد دارای شغل ایران در لیست فقرا قرار می‌گیرند. بررسی ساده میزان حقوق نشان می‌دهد که اکثر حقوق بگیران نمی‌توانند تمکن مالی داشته باشند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، میزان حقوق و دستمزد ایرانیان با نرخ تورم و قیمت کالاها همخوانی ندارد.در سایر کشورها به ازای حقوقی که دریافت می‌کنند امکان ذخیره اندک آن فراهم است اما در ایران، خیلی از حقوق بگیران با کسری نقدینگی مواجه می‌شوند. با این تفاسیر حقوق افراد نمی‌تواند مبنایی بر عدم نیاز مالی باشد. دهک‌های پایین جامعه همواره به‌دنبال حمایت‌های دولتی هستند و هر گونه افزایش قیمت کالا، سبد خرید خانوارها را دچار بهم ریختگی می‌کند.
حال دولت دست به کار شده است که با بودجه 70 هزار میلیارد تومانی فقر را ریشه کن کند.این تسهیلات قرار است صرف ریشه کنی فقر مطلق شود.لذا خیلی از کسانی که معتقدند در زمره فقرا هستند و به قول معروف دخل و خرج آنها هیچ همخوانی با هم ندارد در این طرح قرار نمی‌گیرند.
طبق تعریف دولت، فقر شدید وضعیتی است که در آن اگر تمامی درآمد خانوار صرف تهیه غذا شود سرپرست خانوار قادر به تأمین 2 هزار کالری روزانه برای هر فرد بر مبنای سبد مطلوب غذایی نباشد. در این میان فقر مطلق که مورد هدف دولت است و می‌خواهد 6 برنامه برای آن انجام دهد چنین تعریفی دارد که در چنین شرایطی خانوار به لحاظ درآمدی قادر به تأمین حداقل نیازهای اساسی خوراکی و غیرخوراکی مانند مسکن، پوشاک، درمان و آموزش خود نباشد.6 برنامه دولت در تأمین معیشت، اشتغال، مسکن، امنیت غذایی، حمایت تحصیلی و پوشش بیمه اجتماعی خلاصه شده است.
اولویت با خط فقر شدید و مطلق
با توجه به تعاریفی که صورت گرفت، جمعیت هدف برای پوشش حمایتی در دو بخش تقسیم‌بندی شدند.گروه اول کل جمعیت زیر خط فقر شدید است و گروه دوم؛ جمعیت مابین خط فقر شدید و خط فقر مطلق با اولویت ارائه خدمات به کودکان بی‌سرپرست، زنان سرپرست خانوار و خود سرپرست، سالمندان، معلولان و بیکاران، معتادان و بیماران مزمن جسمی و روانی است.
طبق برآوردهای صورت گرفته، افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی 530هزار نفر هستند و کمیته امداد امام نیز یک میلیون و 541 هزار و 500 نفر را حمایت می‌کند ولی بیش از 787هزار نفر خارج از پوشش حمایتی هستند.هر چند که به نظر می‌رسد افرادی که مشمول هیچ نوع حمایتی نیستند، بیشتر است. اگر بخواهیم آمار خانوارهای روستایی را بررسی کنیم، طبق نظر دولت 7درصد خانوارهای روستایی(حدود 424 هزار و 970 خانوار) زیر خط فقر هستند و خانوارهای شهری سهم 2درصدی(362 هزار و 500 خانوار) را دارند. سازمان برنامه و بودجه کشور در گزارشی که تحت عنوان برنامه‌های دولت برای ریشه کنی فقر منتشر کرده است اعلام کرده که مبارزه با فقر مطلق و بهبود معیشت مردم همواره مورد توجه قرار گرفته که در همین راستا در سال 1396 با افزایش مستمری پرداختی به افراد تحت‌پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی گام نخست برداشته شده و در قانون بودجه امسال نیز به عدالت اجتماعی از طریق تلاش برای حذف فقر مطلق و بهبود توزیع درآمد توجه شده است.دولت برای حمایت بیشتر از فقرا در قانون بودجه سال1397 نیز به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده که خانوارهایی که دارای درآمد کمتر از زیرخط مستمری پرداختی باشند، دریافت‌کننده میزان کمک نقدی تا سقف مستمری جدید خواهند بود.
اشتغال زایی با هدف رفع فقر
بنا به این گزارش در برنامه‌ریزی به‌عمل آمده برای ایجاد بیش از یک میلیون فرصت شغلی جدید، دولت برنامه‌های خاص برای اشتغال اقشار کم درآمد یا روستاییان طراحی کرده است.
طبق تبصره 16 قانون بودجه سال 1397، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف شده است از طریق بانک‌های عامل مبلغ بیست‌هزار میلیارد ریال مانده سپرده‌های قرض‌الحسنه بانکی را به تفکیک چهارده هزار میلیارد ریال از طریق کمیته امداد امام خمینی(ره) و شش هزار میلیارد ریال توسط سازمان بهزیستی با معرفی دستگاه‌های ذیربط به مددجویان و کارفرمایان طرح‌های اشتغال مددجویی پرداخت کند.
استفاده از اعتبارات صندوق توسعه ملی برای ایجاد اشتغال به استناد قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار مناطق روستایی و عشایری و ایجاد 150 هزار فرصت شغلی برای مددجویان روستایی و عشایری تحت‌پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره)، سازمان بهزیستی کشور و بنیاد شهید و امور ایثارگران با متوسط 25 میلیون تومان برای هر فرصت شغلی از جمله برنامه‌های دولت در این خصوص به شمار می‌آید.
با اجرای ماده 79 قانون برنامه ششم توسعه کشور دولت موظف می‌شود در طول اجرای قانون برنامه علاوه بر پرداخت یارانه فعلی، هر سال حداقل مستمری خانوارهای مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور را متناسب با سطح محرومیت بر مبنای 20 درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار، در چارچوب بودجه سنواتی و از محل درآمد قانون هدفمند کردن یارانه‌ها با حذف خانوارهای پردرآمد و درج ردیف مستقل در جدول موضوع ماده 39 این قانون از طریق دستگاه‌های یاد شده پرداخت کند.
جزئیات برخی اقدامات حمایتی
اقدامات حمایتی برای کاهش خط فقر که در 6 بخش مورد تقسیم‌بندی قرار گرفت با پیش‌بینی‌هایی برای سال‌جاری همراه است.در بخش تأمین معیشت که شامل مستمری پرداختی به خانوارهای تحت پوشش دستگاه‌های حمایتی است، 6هزار و 172 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته است و در همین حوزه مستمری پرداختی برای 750 هزار خانوار با درآمد کمتر از خط حمایتی دستگاه‌های حمایتی رقم 2هزار و 270میلیارد تومان لحاظ شده است.
در بخش اشتغال پایدار مناطق روستایی و عشایری که از امسال طرح آن آغاز شده قرار است 3هزار و 750 میلیارد تومان پرداخت شود. در اشتغال از محل تبصره 16 و 18 هم به ترتیب 2 هزار و 65 هزار و 400 میلیارد تومان اختصاص پیدا خواهد کرد. در این میان اشتغال از محل اعتبارات دستگاه‌های حمایتی 346 میلیارد تومان است.
در حوزه تأمین مسکن اعداد در خور توجهی وجود ندارد لذا نمی‌توان پیش‌بینی کرد که درسال 97 در بخش مسکن اتفاق مهمی رخ دهد.ودیعه مسکن، احداث مسکن و تعمیر و بهسازی مسکن به ترتیب 44، 324 و 66میلیارد تومان لحاظ شده است.
در امنیت غذایی تا حدودی اوضاع حمایتی دولت بهتر می‌شود. در کمک به بهبود تغذیه میزان بودجه اختصاصی در سال‌جاری 2 هزار و 622میلیارد تومان و سبد کالای خانوار رقم 6هزار و300 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. در بخش حمایت تحصیلی، کمک هزینه تحصیلی به دانش‌آموزان 47 میلیارد تومان و کمک به شهریه پرداختی دانشجویان 206 میلیارد تومان است.پوشش بیمه اجتماعی و بیمه پایه سلامت به ترتیب 297 میلیارد تومان و 949میلیارد تومان است.
