سقف‌های پوشالی بر سر «رشتی‌ها»

قانونی برای حمایت از کسبه بعد از پلمب ساختمان وجود ندارد

اما آیا قانونی برای حمایت از کسبه ای که در این ماجرا قربانی می شوند وجود دارد؟ آیا شرکت های بیمه ای هستند که خسارت کسبه را بدهند؟ مسعود آقایی،کارشناس بیمه درباره قوانین بیمه ای حمایت از کسبه در این موارد می گوید:« بعد از واقعه پلاسکو، شهرداری درباره قوانینی که درباره ساختمان های فرسوده دارد، احساس مسئولیت می کند و هوشیارانه تر عمل می‌کند. در قوانین شهرداری آمده که اگر به ساختمانی تذکر داده شد و این قوانین اجرا نشد، می تواند آن ساختمان را پلمب کند» او با اشاره به اینکه این کار شهرداری قانونی است ،ادامه می دهد:« اما درباره اینکه شرکت های بیمه باید به کسبه بیمه ای پرداخت کنند یا نه، ماجرا کمی پیچیده است؛چون در این باره هیچ گونه بیمه نامه ای وجود ندارد که بر اثر عدم رعایت اصول ایمنی خسارتی به کسبه پرداخت کند. برای همین شرکت های بیمه در این گونه موارد هیچ‌گونه ورودی ندارند». او درباره اینکه چه ارگانی بعد از این ماجرا باید از کسبه ای که برای مدت ها بیکار می‌شوند حمایت کند، می گوید:« معمولا وظیفه حمایت از کسبه برعهده هیات مدیره ساختمانی است که پلمب و دچار ضرر و زیان شده است. هیات مدیره در اسرع وقت باید به انجام اصول ایمنی که شهرداری یا آتش نشانی یا ارگان‌های مربوطه آن‌ها را متذکر شده است، اقدام کند تا هر چه زودتر ساختمان بازگشایی شود. در غیر این صورت شهرداری به وظیفه قانونی اش عمل کرده است». این کارشناس بیمه ای با بیان اینکه با توجه به اتفاقی که در پلاسکو افتاد شهرداری در این مورد کوتاه نمی آید، گفت:« فکر نمی کنم شهرداری دوباره این پاساژ را بازگشایی کند؛ چون در ماجرای پلاسکو به شهرداری تهران ایرادات بسیار زیادی وارد شد که چرا به وظایف قانونی اش عمل نکرده است. به هر حال تهران تعداد زیادی پاساژ و مجتمع های تجاری دارد که در بافت فرسوده هستند و احتمال فروریختن آن‌ها بسیار زیاد است». پلمب این پاساژ در حالی انجام می شود که هم اکنون تعداد زیادی بیمارستان فرسوده نیز در تهران وجود دارند که همگی در معرض تخریب هستند. تمام بیمارستان های فعلی پایتخت بیش از ۵۰ سال قدمت دارند و به هیچ عنوان در برابر زلزله مقاوم نیستند و از آنجا که تهران روی گسل های متعددی قرار دارد و ممکن است هر لحظه زمین لرزه ای در آن رخ دهد، باید چاره ای اندیشید. این اخطاری است وزیر بهداشت چندی قبل در گفت و گو با رسانه ها اعلام کرده بود. این در حالی است که پیش از این اعلام شد برای بازسازی همه بیمارستان های فرسوده، 6 هزار میلیارد تومان اعتبار لازم است که پرداخت یکباره این مبلغ امکان پذیر نیست. در این شرایط، پرسش این است که با توجه به تاسیسات قدیمی و پیچیده این بیمارستان ها و همچنین قدیمی‌بودن ساختمان های این مراکز درمانی، آیا هزینه کردن برای مقاوم سازی آن‌ها در برابر زلزله مقرون به صرفه تر است یا اینکه بیمارستان های جدیدی جایگزین آن‌ها شود؟

کسبه زیر بار سنگین ساختمان می مانند

اما اگر مالک ساختمان تمایلی برای ترمیم ساختمان و بازسازی نداشته باشد، تکلیف کسبه چیست. این سوال را مهدی روان‌شادنیا، کارشناس نظام مهندسی پاسخ داده است. او می‌گوید:« قانون شهرداری‌ها در ماده 55 وظایف شهرداری را مشخص کرده و در کنار آن، وظیفه مالک یا بهره بردار ساختمان را نیز معلوم کرده است. مالک باید ساختمان ایمنی را برای کسبه تامین کند که برای استفاده‌کنندگان آن ساختمان مشکلی پیش نیاید. البته در قانون هم مشخص نشده است که اگر کسبه دچار چنین خسارتی شوند، از کجا باید حمایت شوند. تنها موردی که وجود دارد این است که مالک ساختمان باید خسارت ها را بدهد ومشکلات را هر چه زودتر برطرف کند» .او با اشاره به اینکه شهرداری باید رأسا در در پلمب این ساختمان ها وارد شود، افزود:« شهرداری مکلف است از ساختمان‌هایی که در معرض حریق و تخریب هستند یا می‌توانند برای اشخاص ثالث یا دیگر شهروندان مشکلاتی را به وجود بیاورند، وارد عمل شود. البته در مواردی که مالک ساختمان به هر دلیلی مایل به برطرف کردن این مشکل نباشد، شهرداری می‌تواند رأسا اقدام کرده و خودش مشکل را برطرف کند. البته در این مورد شهرداری باید یک و 15 صدم درصد هزینه کرد خود را از مالک ساختمان دریافت کند» امامساله‌ای که در این میان اهمیت دارد، این است که کسبه ضربه اصلی این اتفاق را می‌بینند و قانونی برای حمایت از آن‌ها وجود ندارد. به طور مثال رییس بنیاد مستضعفان، مالک ساختمان پلاسکو از همان روزی که ساختمان فروریخت، گفت من اینجا را دو ساله می‌سازم؛ درحالی‌که هنوز اقدامی صورت نگرفته و کسبه ضررهای فراوانی را متحمل شده اند.