خشکی دریاچه‌ارومیه سبب مهاجرتی عظیم می‌شود
دوره دهم مجلس یکی از متفاوت‌ترین ادوار بهارستان در زمینه فعالیت‌های زنان است. در این دوره برخی زنان وارد پارلمان شدند که توانایی‌ها و پتانسیل لازم را برای حضور در بهارستان داشتند و ناگفته نماند که برخی از آن‌ها به خوبی درخشیدند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون، یکی از این بانوان ، زهرا ساعی است. وی که از طیف جوان مجلس به حساب می‌آید، در شهریور ۱۳۵۹ در کوی غیاث محله مارالان تبریز زاده شد. دوران دبستان را در «مدرسه پیروزی» زادگاهش طی کردو در دهه ۷۰ به دلیل شغل پدرش همراه با خانواده به تهران منتقل شد و در سال ۱۳۷۷ در رشته شیمی دانشگاه پذیرفته شد که البته بعدها در رشته زبان و ادبیات فارسی نیز تحصیل کرد. در مقطع کارشناسی ارشد به جغرافیای سیاسی تغییر رشته داد و از سال ۱۳۹۴ در مقطع دکتری رشته جغرافیای سیاسی در دانشگاه خوارزمی مشغول به تحصیل بوده است. پدرش «احد ساعی» از پاسداران «لشکر ۳۱ عاشورای آذربایجان» بود که اواخر آبان ۱۳۹۳ به دلیل جراحاتی که در دوران دفاع بر بدنش وارد شده بود، به شهادت رسید.برخی از فعالیت‌ها و مهم‌ترین مسئولیت‌های زهرا ساعی را می‌توان، مشاور استاندار و مدیر کل زنان و خانواده استانداری تهران، پژوهشگر معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهشگر مرکز مطالعات زنان دانشگاه تهران، همکاری با مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، همکاری با سازمان ملی جوانان و همکاری با معاونت فرهنگی-اجتماعی شهرداری تهران دانست. از بین سه هزار و ۷۵۰ داوطلبی که نام‌نویسی کرده بودند، رتبه ۱۱۹ را کسب کرد و نتوانست به شورای اسلامی شهر تهران راه یابد. وی از اعضای لیست امید بود و در نهایت با رای خوبی به عنوان نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو راهی مجلس شورای اسلامی شد. در ادامه مشروح گفت‌وگوی این نماینده مجلس را که درباره حوزه انتخابیه او و مشکلات کلان کشور است، می‌خوانید:
قرار است تبریز به عنوان پایتخت گردشگری درکشورهای اسلامی با عنوان «تبریز 2018» شناخته شود دراین مورد توضیح اجمالی می‌دهید؟
تبریز درسال 2018 میلادی به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی انتخاب شده است؛ این رویداد بسیارمهم هر57 سال یکبار برای هرکشوری اتفاق می‌افتد. تبریز از لحاظ ژئوپلیتیک منطقه بسیار حساسی محسوب می‌شود و درواقع کریدور شمال‌غرب کشور بامحوریت تبریز است. این شهر از لحاظ آثار تاریخی وگردشگری بی‌نظیر بوده و در جهت جذب صعنت توریست تبریز می تواند توریست آموزشی،تاریخی ودرمانی جذب کند. به دلیل داشتن دانشگاه های معتبر از جهت جذب توریست درمانی نیز پزشکان متبحر دراستان وجود دارند که سبب می‌شود از کشورهای قفقاز جنوبی، ارمنستان وجمهوری‌آذربایجان جهت درمان به تبریز مراجعه کنند.
از لحاظ آثار تاریخی و طبیعت بکر منطقه نیز می‌توانیم جذب توریست تاریخی داشته باشیم؛ همان گونه که صنعت توریست در بسیاری از کشورها از سرانه بالایی برخوردار است تبریز 2018 می‌تواند شروع خوبی برای این صنعت درکشور باشد. لازم به ذکر است این رویداد مهم بسیار دقیق وعلمی در سطح کلان بررسی شده در کنار ستاد استانی، ستاد ملی تبریز 2018 تشکیل شده است. نمایندگان آذربایجان شرقی کارهای خوبی در مجلس انجام دادند و با وزارتخانه ها وسازمان‌های مربوطه هماهنگی‌هایی صورت گرفته است. هیات دولت 10درصد بودجه سازمانی را به تبریز 2018 اختصاص داده و در بودجه سال 97 نیز اعتباری به تبریز 2018 اختصاص داده شده است؛ باتوجه به اینکه وارد سال 2018 می‌شویم از آقای جهانگیری خواسته ایم این اعتبارات را زودتر ازمصوبه مجلس دراختیار ما قرار دهد. باید اشاره کنم متولی اصلی کار استاندار و دستگاه های مربوطه هستند. جلسات خوبی در حوزه سخت افزاری ونرم افزاری شهر تشکیل و کارها ازیک سال ونیم پیش شروع شده است که شهرداری تبریز نیز نقش بسیارمهمی دراین امر دارد. امیدواریم در قسمت عمرانی کارها سریع تر انجام شود.
چه اولویت‌هایی در زمینه بهبود وضعیت تبریز و مناطق اطراف آن دارید وتاکنون اقداماتی انجام شده است؟
جذب توریست جزو اولویت های بسیار مهم است. در همین راستا تبریز 2018 شروع یک رویداد بسیارمهم و نقطه آغاز به‌حساب می‌آید. در جلساتی که درسطح ملی واستانی داشتیم تاکید زیادی روی این موضوع شد. متاسفانه ضعف رسانه وتبلیغ وجود دارد و برای همین از وزارت امور خارجه و وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی خواسته شده از طریق سفارتخانه ها ورایزن‌های فرهنگی امرتبلیغات صورت بگیرد. کتابچه، بروشورهای تبلیغاتی طراحی و دراختیار وزارت امورخارجه قرار گرفته تا از طریق سفارتخانه‌ها برای تبریز 2018 تبلیغ صورت گیرد.
درحوزه شهری(سخت افزارونرم افزار)چه اقداماتی برای تبریز 2018 انجام داده اید؟
حوزه نرم افزاری بافت فرهنگی واجتماعی شهر را دربرمی گیرد. سخت افزار ی زیرساخت‌ها وتوسعه فضای شهری مثل مترو، ساخت وتوسعه هتل‌هاست که خوشبختانه در بخش خصوصی ومشارکت‌های مردمی تبریز بسیار بالاست. از طرفی با اتاق بازرگانی وبخش خصوصی جلسات خوبی داشتیم که قرار شده آن‌ها یک بخشی از کاررا برعهده بگیرند.
روستای کندوان با قدمتی که دارد آن‌گونه که باید توجهی به پتانسیلش نمی‌شود، نظر شما چیست؟
روستای کندوان یکی ازمناطق خاص گردشگری تبریز محسوب می‌شود که ویژگی خاص آن خانه‌هایی به حساب می‌آید که در دل سنگ ساخته شده است. مهم‌ترین مشکل این روستا اسکان توریست ها وتوسعه هتل‌هاست که اگر این مشکل حل شود کندوان می‌تواند بار عظیمی از جذب توریست رادر خودداشته باشد.
در بحث مشکلات تبریز گفته شده ناامنی اجتماعی در این شهر وجوددارد، آیا صحت دارد؟
وقتی به صورت کلی به آسیب های اجتماعی نگاه می کنیم تبریز رتبه بالایی ندارد و جزو شهرهای امن به‌حساب می آید. درهمه کلان شهر ها مشکلات ومعضلات اجتماعی وجود دارد؛ شهر تبریز درصد پایینی از این آسیب های اجتماعی را درخود دارد. درشورای عالی اجتماعی کشور چند اولویت به عنوان سرفصل آسیب ها تعیین شده که عبارتند از اعتیاد ، طلاق ، بزهکاری که به لحاظ آماری متفاوت هستند. برای مثال در استان البرز بیشترین آمار ثبت طلاق ویزدکمترین ثبت را داریم. رشد طلاق در چند سال اخیر افزایش داشته و در حوزه طلاق تبریز با توجه به وسعت وجمعیت رتبه میانی را دارد. در بحث اعتیاد نیز در تبریز معتاد متجاهروجود ندارد. دربرنامه ششم راهکارهایی برای معضل اعتیاد آمده است؛ بعضی دستگاه ها موظف شدند درجهت کاهش این آسیب اجتماعی اقداماتی انجام دهند. در بحث آسیب های اجتماعی حاشیه نشینی ومهاجرت جزو بحث های مهم کلان‌شهرها محسوب می‌شود. قسمت اعظم مهاجرت‌ها از روستاها به دلیل عدم اشتغال است که باعث ایجاد اشتغال کاذب می‌شوند. دربرنامه ششم آمده است که باید متولیان امر روستاهای خالی ازسکنه را دوباره احیا کنند. بحث اشتغال زایی درروستاها از دولت یازدهم شروع شده وهمچنین مجلس نیز مصوباتی دراین زمینه داشته است. صندوق توسعه ملی مبلغی برای اشتغال زایی در روستاها درنظر گرفته و قرار شده برای رونق روستاها افرادی که در شهر زندگی می‌کنند اما می خواهند در روستا اشتغال ایجاد کنند برحسب نوع شغل وام با درصد بسیار پایین به آن‌ها داده شود.
بیکاری درروستاییان ناشی ازچیست؟
تعریف درستی از اشتغال جدید در روستاهاوجود ندارد. کشاورزی مدرن تعریف نشده، زمین‌های کشاورزی مرغوب نیست، آب کم است و از طرفی جوانان روستا تحصیلات دارند ودوست ندارند کشاورزی کنند و دنبال شغل جدیدی می‌گردند.
در بحث کشاورزی وضعیت تبریز چگونه است؟
رونق در بخش کشاورزی بیشتر از باغداری ودرکنارآن دامپروری است. متاسفانه هنوز تعریفی از شغل جدید، مدرن ومکانیزه نشده است و به همین دلیل بعضی از محصولات نامرغوب است یا برای محصول تولید شده بازار وجودندارد. برای محصولات مرجوعی صنایع تبدلی نیست و این‌ها همان تعریف شغل جدید ومدرن است. ما اگر صادرات داریم صادرات بکر انجام می دهیم و ارزش افزوده را بالا نمی بریم.
برای جلوگیری از مهاجرت به شهرها اقداماتی صورت گرفته است؟
این کار از دولت یازدهم شروع شده است. معاونت روستایی نهاد ریاست جمهوری جلسات خوبی با دهیاران وبخشداران گذاشته است و مشاورانی به روستاها رفته اند و طرح‌های توجیحی متناسب با ظرفیت روستا ارائه کردند. در بحث تعاونی‌ها نیز کارهای خوبی صورت گرفته اما وسعت کار زیاد است. باید مردم روستا را به سمت آموزش وفرهنگ کار جمعی سوق دهیم که در برنامه ششم برای کارهای انفرادی نیز تعریف صورت گرفته‌است.
در زمینه جاده وراه های ارتباطی چه کارهای انجام داده‌اید؟
چند جاده و خط ریل راه آهن استراتژیک در استان وجود دارد. احداث بعضی ازاین راه ها از زمان‌های قبل کلید خورده اما به اتمام نرسیده است. مجمع نمایندگان استان یکی از اولویت‌های کاری خود را تکمیل واحداث راه های ارتباطی استان درنظر گرفته اند. از طرفی نیز جلسات خوبی با آقای آخوندی داشتیم و اولویت ها را ه ها را مشخص کردیم. در این یک سال که پیگیری کردیم خوشبختانه پیشرفت‌های خوبی حاصل شده و پروژه‌ها درحال انجام و سرعت کار نیز خوب است. فراموش نشود که اتوبان بازرگان به تبریز به جهت احیای جاده ابریشم از راه های استراتژیکی کشورمحسوب می‌شود و همچنین دربحث صادرات به کشورهای قفقاز شمال و اروپا تکمیل این راه بسیار مهم است. از دیگراقداماتی که می‌توانم به آن اشاره کنم توسعه ترمینال و فرودگاه تبریز است. دربحث تبریز2018 احداث فازدوم فرودگاه جزو کارهایی است که باید زودتر اقدام شود. برخی از کشورهای توسعه یافته راه را مبنای توسعه قرار داده اند، زیرا راه می تواند هزینه ها را پایین بیاورد. در این زمینه با کمک حمل ونقل می‌توانیم واردات وصادرات داشته باشیم.
استان شما نزدیک‌ترین همسایه به دریاچه ارومیه است. در زمینه احیای این دریاچه چه اقداماتی مجلس و نمایندگان انجام داده اند؟
احیای دریاچه ارومیه جزومطالبات همیشگی ومهم آذربایجان است. مردم نیز روی این موضوع پافشاری می کنند و اگر دریاچه خشک شود، شاهد مهاجرت عظیم ساکنان شمال‌غرب کشورخواهیم بود. از تبعات دیگرآن وزش بادهاست که روی زیست محیط منطقه تاثیردارد و می توان گفت کل کشور را در یک بازه تحت تاثیر قرارمی دهد. در دولت یازدهم ستاد احیای دریاچه ارومیه تشکیل و درآنجا سه فاز تثبیت ، احیا وفاز نهایی تعریف شد. فاز تثبیت انجام و فازاحیای به دلیل کمبود اعتبارات وهمچنین هزینه بسیار بالایی که دارد همچنان مانده است و از دولت خواسته ایم سریع تر این اعتبارات را دراختیارما قراردهد. البته ناگفته نماند تامین این هزینه در توان داخلی کشورنیست و چندین راه پیش بینی شده است تا مشکلات حل شود. یکی از آن‌ها قرض گرفتن از صندوق جهانی یا کمک های بین المللی است. در همین راستا نامه‌ای خدمت رییس جمهور نوشته‌ام و درآن بحث دریاچه ارومیه را مطرح کرده ام وحل معضل دریاچه را یک مطالبه عمومی قرارداده‌ام. رییس‌جمهور نیز قول داد به صورت ویژه به این ماجرا رسیدگی کنند.
فراکسیونی درمجلس به نام فراکسیون ترک زبانان تاسیس شد، آیا این جدا سازی باعث انشقاق در کشور نمی‌شود؟
فراکسیون ترک زبانان با نگاه سیاسی و اقتصادی و برای رفع مشکلات منطقه تشکیل شد. درآن زمان بارها به این سوالات پاسخ دادیم.
کابینه روحانی تشکیل شد ولی به نظر شما چرا دولت از زنان استفاده نکرد؟
به نظر من باید این موضوع را از آقای روحانی بپرسید. حضور زنان در سطوح مدیریتی کشور جزومطالبات فراکسیون زنان وخانواده مجلس است. در همین راستا پیگیری های فراوانی نیز صورت گرفت. درجلساتی که با هیات دولت داشتیم این موضوع را مطرح کردیم و در آن زمان نتیجه آن این شد که وزرا ملزم شوند یک معاون ویک مشاور خانم در وزارتخانه داشته باشند. البته این کار درحال انجام است ولی متاسفانه خانم‌ها رزومه اجرایی ومدیریتی در سطح کشورندارند و این یک معضل است. به نظر من تعیین مشاور ومعاون برای وزرا شروع خوبی است تا زنان قابلیت‌های خودشان را نشان دهند و درآینده تصدی وزارتخانه‌ای را داشته باشند.
شما عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هستید؛ افرادی در جامعه هستند که به آن‌ها توانخواه می‌گویند و هزینه درمان آن‌ها بسیار بالاست وبیمه ندارند. آیا اقدامی در زمینه حل مشکل این افراد صورت گرفته است؟
سازمان بهزیستی متولی افراد خاص است و مراکز توانبخشی زیر نظر بهزیستی با هزینه کم یا حتی رایگان خدمات رسانی می کند. به دلیل گسترده بودن جامعه هدف دربرخی اوقات ضعیف کار می کند.
کشور ما دربحث بیمه قوی نیست و بیشتر خانواده‌ها باید خودشان هزینه‌های درمانی را پرداخت کنند. افراد توانخواه جزو بیمارهای خاص هستند و پوشش بیمه بایدبرای آن‌ها درنظرگرفته شود. در برنامه ششم ارتقای حمایت‌های اجتماعی جامعه معلولان وتوانخواه به‌صورت شفاف آمده است و قرارشده ظرف پنج‌سال آینده برنامه‌ها اجرایی شود. ارگان‌ها ونهادهای مربوط موظفند در زمان تعیین شده خدمات به معلولان داشته باشند و دسترسی به امکانات را برای این افراد باید آسان‌تر کنند.
در بحث خدمات شهری وحتی استخدام این افراد، کمیسیون اجتماعی مجلس چه کارهایی انجام داده است؟
قوانین خدمات به معلولان تا حدودی کامل است. نقض وخلأهایی وجود داشت که در این لایحه حمایت از حقوق معلولان آن را برطرف کردیم. اشتغال، مسکن به صورت ویژه دیده شده و سعی کردیم ضمانت اجرایی را بالا ببریم و نظارت‌ها را بیشترکنیم تا سازمان‌ها ونهادهای متولی به وظایف خودشان خوب عمل کنند و درغیر این صورت به آن‌ها تذکرداده می‌شود.
از طرف دیگر دستگاه‌ها باید خودشان را ملزم ومطالبات معلولان را جزو اولویت‌ها قرار دهند. برای مثال وزارت تعاون ورفاه در زمینه اشتغال افرادآن سه درصدی را که باید وزارتخانه دراستخدام نیرو معلول دارند، لحاظ کنند. دربحث مناسب‌سازی فضای شهری وحقوق شهروندی بسیار ضعیف کارشده‌است و فضای لازم برای استفاده از اماکن عمومی برای معلولان وجود ندارد. البته باید توجه داشت که در بحث مشکلات معلولان، قانون وقانون‌گذاری یک مساله محسوب می شود و بخش دیگر نوع نگاه و فرهنگ مردم است که باید به صورت جدی به مقوله فرهنگ وفرهنگ سازی توجه شود. آموزش وپرورش، صداوسیما ورسانه ها متولی این امرهستند و نگاه به معلول نباید از روی ترحم باشد. معلول به عنوان یک انسان فقط از لحاظ جسمی مشکل دارد.
رسانه‌ها تا چه حد می‌توانند در این بین کمک کنند؟
باید اشاره کنم شبکه های مجازی امکان خوبی به معلولان درجهت آگاهی بخشی وگفتن مطالبات‌شان داشته‌اند. درواقع فضای مجازی ورسانه های یک بازوی اجرایی بسیار قوی ودقیق برای جامعه معلولان بوده‌اند. یک میلیون و 350 نفر معلول ثبت شده در بهزیستی داریم. جمعیت این افراد زیاد است و این در حالی است که هرسال 80 تا 100 هزارنفر براثر تصادفات رانندگی به این جامعه معلولان اضافه می‌شوند اما آن‌ها ابرازی برای دیدن شدن ندارند.
قوانین فرزندخواندگی آیا تغییری کرده است تا خانواده ها راحت تر بتوانند مسئولیت کودکان را در اختیار بگیرند؟
در حوزه حقوقی وقضایی با پیگیری هایی که سازمان‌های مردم نهاد وبهزیستی داشته اند قوانین تسهیل تر شده است و حتی به خانم‌هایی که تجرد قطعی دارند فرزند داده می‌شود.
درزمینه اشتغال زنان مخصوصا زنان سرپرست خانواده چه اقداماتی صورت گرفته است؟
دربرنامه ششم به صراحت بحث زنان سرپرست خانوار را آورده ایم و در سال 93 زمانی که مدیرکل اموربانوان وخانواده استان تهران بودم طرح جامع توانمندی زنان سرپرست خانوار را به صورت پایلوت انجام دادم که این طرح ملی اعلام شد و تا قبل از این برنامه، متولی خاص برای زنان سرپرست خانوار درکشوروجود نداشت.آماری که از سال 85 تا 90 تهیه کردیم یک میلیون و 200زن سرپرست خانوار که تحت پوشش بهزستی وکمیته امداد بودند ثبت شده‌اند اما آمارهای غیر رسمی پنج میلیون نفر را نشان می داد. درپایلوتی که انجام شد اطلاعات به صورت مدون وخودکار در اختیار متولی برنامه قرار می گیرد و متولی کار وزارت کارواموراجتماعی ونظارت برعهده معاونت زنان وخانواده ریاست جمهوری در نظرگرفته شده است. با جلساتی که در گذشته با خانم ملاوردی و امروز با خانم ابتکار داشتیم، قرار شده 10 استان به صورت پایلوت را شروع کنیم تا شناسایی و بانک اطلاعاتی این افراد وهمچنین بحث توانمندسازی آن‌هادر بخش اشتغال صورت بگیرد. بسیاری ازاین زنان جزو نیروی بالقوه به حساب می‌آیند. گفتنی است در بحث اشتغال خانگی نیز طرح‌هایی داده شده که بسیار می‌تواند کمک به اقتصاد خانواده وکشور باشد.
انتقادهای فراوانی به موضوع ازدواج کودکان وجود دارد، نظر شما در این باره چیست؟
در قانون مدنی کشور سن ازدواج برای دختران 13 تا 15 با اذن ولی یا اجازه دادگاه آمده است. زیر 13 سال را قانون اجازه ازدواج وثبت نمی دهد. ما نیز از ثبت احوال خواستیم آمارازدواج به تفکیک استان ها رابه ما بدهد که طبق این آمار بیشتر ازدواج های زیر سن قانونی در سیستان بلوچستان وخراسان شمالی صورت می‌گیرد. این نوع ازدواج‌ها قومی، قبیله ای وعشیره‌ای هستند.
لایحه حمایت از کودکان به کجا رسیده است؟
در کمیسیون قضایی مجلس مواد تصویب شده و تا آخر امسال لایحه به صحن مجلس می‌آید. حمایت‌ها جامع تر شده وقوانین بیشتربه نفع کودکان تقویت شده است.
این گفته را که به کودکان کار تعرض می‌شود، قبول دارید؟
نمی شود در این‌باره اظهارنظر قطعی کرد. این قشر از مردم جامعه ما در شرایط سختی زندگی می‌کنند و می‌تواند اتفاقات فراوانی برای آن‌ها رخ دهد. البته من مخالف طرح ضربتی جمع آوری کودکان بودم زیرا طرح‌های اجتماعی ما از آن‌جایی که با عجله اجرا می‌شود کارآیی لازم را ندارد. از سوی دیگر تعدد دستگاه‌های مختلف و اختلال فعالیت‌ها که در این زمینه اقدام می‌کنند سبب می‌شود تا فعالیت‌ها آن‌گونه که باید نتیجه لازم را نداشته باشد.
نظرشمادر مورد حضور زنان در استادیوم چیست؟
مساله زنان همیشه حاشیه سیاسی دارد. بحث حضور زنان در ورزشگاه‌ها از مجاری خود پیش نرفت. بی‌شک ابتدا باید کارشناسی صورت می‌گرفت و باعلماومراجع مشورت و بعد ازطریق رسانه اعلام عمومی می‌شد ولی چون از ابتدا از مسیر خودش پیگیری نشد، با حواشی همراه شد.
