سهم ایران از اقتصاد جهانی چند درصد است؟/ ضرورت فاصله گرفتن از اتکاء به درآمدهای نفتی
معاون سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه یک درصد از جمعیت جهان در ایران زندگی می کنند، گفت: سهم ایران از اقتصاد جهانی در خوشبینانه ترین حالت که فروش نفت رونق دارد، کمتر یک درصد است.
«فرهاد دژپسند» روز سه شنبه در نشست نقش و اهمیت مدرن سازی نظام آماری کشور افزود: ما همچنان در مورد زمان خنثی هستیم و برای ما مهم نیست زیرا فکر می کنیم زمان نامحدود است در حالی که فرصت، از منابع تجدید ناپذیر است. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا، وی افزود: وقتی می گوییم 10دقیقه زمان تلف شد، برای ما ارزشی ندارد در حالی که اگر یکهزار یا 10 هزار تومان پولی را گم کنیم، پریشان می شویم.
وی تاکید کرد: فرصت ها خیلی زود از بین می روند و دیگر حاصل نمی شوند در صورتی که قدر فرصت ها را بدانیم، می توانیم برای آینده سرمایه گذاری کنیم.
دژپسند گفت: برنامه نویسی از ایران سابقه بیش از هفت دهه دارد در حالی که به طور غیر رسمی برنامه نویسی از سال 1311 و به طور رسمی از سال 1316 در ایران شروع شد.
معاون سازمان برنامه و بودجه بیان داشت: 70سال در ایران تجربه برنامه ریزی داریم و از این امر مباهات می کنیم؛ وقتی در خصوص تاریخ سرزمین ایران صحبت می کنیم سرمان را بالا می گیریم اما در واقعیت با این همه پیشینه امروز کجا هستیم.
وی با بیان اینکه یک درصد از جمعیت جهان در ایران زندگی می کنند، گفت: سهم ما در اقتصاد جهانی در خوشبینانه ترین حالت که فروش نفت رونق دارد، کمتر از یک درصد یعنی حدود 0.4 درصد تا 0.8 درصد است زیرا قدرشناس زمان نبودیم.
دژپسند گفت: برنامه ای اگر بدرستی اجرا نمی شود، مربوط به تدوین کنندگان نیست بلکه بخشی از این ناکامی به آمار و اطلاعات ناکافی بر می گردد زیرا اگر اطلاعات کافی باشد برنامه ای خوب تنظیم می شود.
وی با تاکید بر تولید آمار درست، کافی و قابل اتکا گفت: چنین آماری نظیر زمین مناسب برای پرتاب توپ به دروازه است.
دژپسند با بیان اینکه دستگاهها نباید خود به تهیه آمار بپردازند، گفت: هر دستگاهی ممکن است درست عمل کند اما نباید این اطلاعات و آمار را که خود تهیه کند.
وی معتقد است: باید آینده را ترسیم کنیم و بررسی کنیم که چگونه باید به آینده برسیم؛ اگر آمار و اطلاعات درستی در اختیار نداشته باشیم نمی توانیم برای آینده برنامه ریزی کنیم.
این مقام مسئول نگاه به آینده را انفعالی، فعال و فرصت سازی عنوان کرد و گفت: فرصت ها خیلی زود دیر می شود و باید دیدگاه خود را برای آینده فعال و فرصت ساز کنیم.
وی تاکید کرد: به جای حرکت کورمال نیاز به چراغ قوه و در نهایت نیاز به نورافکن داریم تا مسیر را بدرستی طی کنیم و این نورافکن می تواند نور خود را از آمار و اطلاعات دریافت کند.
وی با یادآوری خاطره ای در سال های گذشته گفت: در سال های 92 یا 93 به ما خبر دادند نرخ بیکاری حدود دو تا سه درصد کاهش یافته است؛ در آن جلسه همگی از این کاهش خوشحال شدند اما وقتی نرخ مشارکت را پرسیدم، اعلام کردند که نرخ مشارکت اقتصادی هم کاهش یافته است که گفتم بجای خنده باید گریه کنیم.
معاون سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: آمار درست از روش های مختلف خود را تایید می کند، به طوری که کاهش نرخ بیکاری از کاهش نرخ مشارکت خود را نشان داد که نشانه آمار شفاف است.
وی آمار متقن را زمینه ارزیابی عنوان کرد و گفت: افزایش واردات همواره به معنای بیماری هلندی در اقتصاد نیست و من بشدت با این نظر که فزونی واردات می تواند اقتصاد را به بیماری هلندی دچار است، موافق نیستم.
دژپسند اعلام کرد: روند شدت فناوری داده ها مدرن سازی نظام آماری را به ما دیکته می کند.
وی با بیان اینکه دولت در ایران به ذات نفتی است و به طور معمول دوست ندارد پاسخگو باشد، گفت: باید شرایطی را فراهم کرد که خردگرایی بر کشور حاکم شود.
به گفته دژپسند، دولت ها به طور عام متحیرند و برخی اوقات نیاز به اقدام فوری برای حل مسائل نیاز دارند اما این نباید رویه شود بلکه روال عادی باید برنامه ریزی برای میان مدت و بلند مدت باشد.
وی با مقایسه ایران برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز توسعه گفت: آمارها وضعیت مناسبی برای ایران در برخی از شاخص ها را نشان نمی دهد.
معاون سازمان برنامه و بودجه با اشاره به افزایش عوارض خروج از کشور در لایحه بودجه 97 گفت: سالانه 9میلیارد دلار ارز مسافری از کشور خارج می شود؛ پولی که به هنگام خروج گرفته می شود به غلط عوارض نام نهاده شده در صورتی که این پول، مالیات است.
وی تاکید کرد: با آمار می توان روش های اجرای یک سیاست را ارزیابی کرد و باید در نظام آماری کشور ظرفیت سازی صورت گیرد؛ روند و شدت فناوری تهیه آمار بی شک مدرن سازی نظام آماری را به ما دیکنه می کند.
دژپسند با بیان اینکه آمارها وضعیت ایران را در چشم انداز خوب نشان نمی دهد گفت: مردم سالاری بدون پاسخگویی بی معناست دولتی که از طریق درآمد نفتی اداره شود به ذات پاسخگو نیست؛ دولتی پاسخگو است که از درآمدهای مالیاتی اداره شود.
وی با تاکید بر اینکه باید به سوی خرد گرایی در جامعه و شکل گیری مطالبه همگانی گام برداریم، گفت: اگر می خواهیم به مقاصد مثبت برسیم باید فاصله خود را با جهان کم کنیم و دولت باید با استفاده از آمار صحیح به چه باید کرد ها پاسخ دهد.
** امتناع دستگاه ها از ارایه اطلاعات شبیه طنز است
رئیس مرکز آمار ایران نیز در این همایش با بیان اینکه دستگاهها مکلفند ریز داده های خود را در اختیار مرکز آمار ایران قرار دهند، گفت: اگر دستگاهی از زیر بار چنین مسئولیتی شانه خالی کند، شبیه طنز است.
«امید علی پارسا» افزود: تا چند سال پیش به شکل سنتی دستگاه ها تنها دو وظیفه برگزاری سرشماری و محاسبه حساب های ملی را برای مرکز آمار ایران متصور بودند اما اکنون رویکرد این مرکز تغییر کرده است و وظیفه رصد و ارزیابی برنامه های توسعه را بر عهده دارد.
پارسا گفت: دستگاهها مکلفند اطلاعات خود را در اختیار مرکز آمار قرار دهند؛ محرمانگی و کیفیت از ویژگی های مرکز آمار ایران است و جریان اطلاعات به این مرکز یک طرفه در سطح کد ملی و اطلاعات مکانی است.
رئیس مرکز آمار ایران بیان داشت: اطلاعات فردی (حقیقی و حقوقی) که بدست می آوریم، کدسازی و سپس تجمیع می کنیم و در نهایت به شاخص سازی می رسیم.
پارسا معتقد است، جایگاه امروز مرکز آمار ایران تغییر کرده است و در تعامل با سایر دستگاهها می تواند این جایگاه را افزایش دهد.
وی با بیان اینکه مرکز آمار ایران دارای نیروهای کارآمد و متخصص است، افزود: نیازهای سیاستگذاری جدید نیاز به منابع دارد که باید تامین شود.
وی اظهار داشت: آمارهای ثبتی مبنا، فوق تعامل همه دستگاههاست و باید با برنامه ریزی همه مردم را پای کار بیاوریم.
پارسا خواستار تعیین جایگاه حقوقی برای مرکز آمار ایران شد.
نشست نقش و اهمیت مدرن سازی نظام آماری کشور به مناسبت هفته ملی پژوهش و فناوری با حضور کارشناسان و پژوهشگران آماری امروز در مرکز آمار ایران برگزار شد.