مناقشه جدید آمریکا و چین بر سر تراشه‌ها و زنجیره تأمین جهانی

به گزارش اقتصادآنلاین، ایالات متحده چین را به مشارکت در رویه‌های تجاری ناعادلانه در بخش نیمه‌رسانا‌ها متهم کرده است، اما اعلام کرده تا دست‌کم اواسط سال ۲۰۲۷ از اعمال تعرفه‌های اضافی بر واردات تراشه خودداری خواهد کرد.

دفتر نمایندگی تجاری ایالات متحده (USTR) روز سه‌شنبه نتایج یک تحقیق نزدیک به یک‌ساله درباره بخش تراشه چین را منتشر کرد؛ تحقیقی که در هفته‌های پایانی دولت پیشین به ریاست‌جمهوری جو بایدن آغاز شده بود و انتظار می‌رفت رسیدگی به آن در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به سرانجام برسد. در ماه‌های میانی، ترامپ با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، به آتش‌بسی دست یافت تا به جنگ تجاری‌ای که بازار‌های جهانی را دچار تلاطم کرده بود، پایان دهد.

انتشار نتایج تحقیق تجاری آمریکا درباره چین

اگرچه هیچ‌گونه عوارض فوری اعلام نشد، دولت آمریکا احتمال اعمال تعرفه‌ها در آینده را مطرح کرد. بر اساس اعلام USTR در اطلاعیه‌ای در «رجیستر فدرال»، سطح اولیه تعرفه‌ها برای مدت ۱۸ ماه صفر باقی خواهد ماند و از ۲۳ ژوئن ۲۰۲۷ «به نرخی که دست‌کم ۳۰ روز پیش از آن تاریخ اعلام خواهد شد» افزایش می‌یابد.

در این اطلاعیه آمده است: «هدف‌گذاری چین برای سلطه بر صنعت نیمه‌رسانا‌ها غیرمنطقی است و به تجارت ایالات متحده لطمه وارد می‌کند یا آن را محدود می‌سازد و از این رو قابل پیگیری قانونی است.»

لیو پنگ‌یوی، سخنگوی سفارت چین در واشنگتن، در واکنش به اطلاعیه آمریکا گفت که چین همچنان با «سوءاستفاده از تعرفه‌ها» مخالف است و تأکید کرد که زنجیره‌های تأمین جهانی نیمه‌رسانا‌ها بر اساس پویایی‌های بازار و انتخاب‌های تجاری شکل می‌گیرند.

واکنش چین و هشدار درباره پیامد‌های سیاسی‌سازی تجارت

او در بیانیه‌ای که از طریق ایمیل ارسال شد، گفت: «سیاسی‌سازی، ابزاری‌کردن و تسلیح مسائل تجاری و فناوری و بی‌ثبات‌کردن زنجیره‌های صنعتی و تأمین جهانی به نفع هیچ‌کس نخواهد بود و در نهایت نتیجه معکوس خواهد داشت.» وی افزود: «ما تمام اقدامات لازم را برای دفاع قاطعانه از حقوق و منافع قانونی خود اتخاذ خواهیم کرد.»

تصمیم به تعویق اعمال تعرفه‌های جدید، تازه‌ترین نشانه از تلاش دولت ترامپ برای تثبیت روابط با چین و تحکیم توافقی است که ترامپ و شی در ماه اکتبر در کره جنوبی به آن دست یافتند. بر اساس این توافق، واشنگتن و پکن موافقت کردند از اعمال تعرفه‌های نجومی جلوگیری کرده و محدودیت‌های صادراتی بر فناوری و مواد معدنی حیاتی را کاهش دهند.

الزامات قانونی و اهرم‌های تعرفه‌ای آمریکا

دفتر نمایندگی تجاری آمریکا از نظر قانونی موظف بود نتایج تحقیق موسوم به بخش ۳۰۱ را که از دسامبر گذشته آغاز شده بود، حداکثر ظرف ۱۲ ماه پس از شروع آن منتشر کند. سال گذشته، بایدن در چارچوب یک تحقیق جداگانه ذیل بخش ۳۰۱ دستور داد نرخ تعرفه بر نیمه‌رسانا‌های چینی تا پایان سال ۲۰۲۵ به ۵۰ درصد افزایش یابد. با حفظ گزینه افزایش بیشتر عوارض، ترامپ در صورت فروپاشی توافق تعرفه‌ای خود با شی، اهرم بالقوه دیگری ایجاد می‌کند.

در اطلاعیه USTR آمده است: «نماینده تجاری ایالات متحده به نظارت بر اثربخشی این اقدام، میزان پیشرفت در جهت حل‌وفصل این موضوع و ضرورت هرگونه اقدام تکمیلی ادامه خواهد داد.»

این نهاد به این نتیجه رسیده است که چین «به‌طور فزاینده‌ای از سیاست‌های غیر بازاری تهاجمی و گسترده» برای تقویت صنعت نیمه‌رسانای خود استفاده کرده و در جهت ایجاد وابستگی خارجی به محصولاتش به شکلی حرکت کرده که به زیان تجارت ایالات متحده تمام می‌شود.

تمرکز بر تراشه‌های پایه و نگرانی‌های زنجیره تأمین

اعلامیه روز سه‌شنبه بر تراشه‌های موسوم به «پایه‌ای» تمرکز دارد؛ تراشه‌هایی که با عنوان نیمه‌رسانا‌های قدیمی یا گره‌های بالغ نیز شناخته می‌شوند و در چین تولید می‌شوند. این تراشه‌ها اگرچه به پیشرفتگی تراشه‌های مورد استفاده در هوش مصنوعی نیستند، اما در طیف گسترده‌ای از کاربرد‌ها از جمله خودروها، هواپیماها، تجهیزات پزشکی و صنعت مخابرات به‌طور گسترده استفاده می‌شوند.

محصولاتی که ممکن است مشمول عوارض جدید شوند شامل دیودها، ترانزیستورها، سیلیکون خام، مدار‌های مجتمع الکترونیکی و سایر نهاده‌ها هستند. در حال حاضر، این عوارض شامل محصولات نهایی مانند رایانه‌ها و تلفن‌های هوشمندی که حاوی تراشه‌های چینی هستند، نخواهد شد.

مقام‌های آمریکایی و اروپایی به‌طور فزاینده‌ای نگران آن هستند که چین نفوذ بیش از حدی بر زنجیره تأمین تراشه‌های قدیمی داشته باشد. این نگرانی‌ها در کانون اختلافی تلخ میان هلند و چین بر سر شرکت «نکسپریا هولدینگ بی‌وی» قرار دارد؛ تراشه‌سازی متعلق به چین که قطعات حیاتی برای صنعت خودروسازی تأمین می‌کند و مقام‌های هلندی در ماه اکتبر برای مدت کوتاهی تلاش کردند آن را به دلایل امنیت ملی مصادره کنند.

منبع: بلومبرگ