بارش شهابی مهر ۱۴۰۴ را از دست ندهید / شبی که آسمان تلسکوپ نمی‌خواهد
آسمان ایران میزبان مهمانی دنباله‌دار هالی است؛ شبی که تاریکی مطلق، فرصتی بی‌نظیر برای تماشای شهاب‌های سرعتی «جباری» فراهم می‌کند؛ رگباری درخشان که تنها با یک نگاه به آسمان، خاطره‌ای نجومی برایتان خواهد ساخت.
به گزارش اقتصادآنلاین، علاقه‌مندان به آسمان شب در ایران فرصتی استثنایی برای تماشای یکی از درخشان‌ترین پدیده‌های نجومی سال در پیش رو دارند. بارش شهابی جباری (Orionids) که هر ساله در مهر و آبان ماه رخ می‌دهد، در سال ۱۴۰۴ در شرایطی ایده‌آل برای رصد خواهد بود که نیازی به ابزارهای پیچیده مانند تلسکوپ نیست و تنها با چشم غیرمسلح می‌توان شاهد این رگبار آسمانی بود.
بارش شهابی جباری کی است؟
بر اساس محاسبات، اوج این بارش در روز ۳۰ مهر ماه ۱۴۰۴ رخ خواهد داد. خبر خوش برای رصدگران این است که این شب مصادف با ماه نو (New Moon) است؛ به این معنا که نور ماه آسمان را روشن نکرده و تاریکی مطلق، زمینه دید بی‌نظیری را فراهم می‌سازد.
اوج جهانی این پدیده ساعت ۰۰:۰۰ به وقت هماهنگ جهانی (UTC) خواهد بود که این زمان به وقت ایران (UTC +3:30) معادل ساعت ۳:۳۰ بامداد روز ۳۰ مهر است. با این حال، بهترین زمان برای رصد از نیمه‌شب تا طلوع آفتاب است، زیرا در این ساعات، نقطه تابش بارش در بهترین موقعیت آسمانی قرار می‌گیرد.
منشأ شهاب‌ها: دنباله‌دار هالی
بارش شهابی جباری یکی از دو رویداد نجومی مهم است که منشأ مشترک آن، دنباله‌دار مشهور هالی (Halley) است. این بارش زمانی اتفاق می‌افتد که زمین در مدار حرکت خود، از میان بقایای غبار و ذرات یخی به‌جا مانده از این دنباله‌دار که هر ۷۵ تا ۷۶ سال یک بار به دور خورشید می‌گردد، عبور می‌کند.
ذرات وارد شده به جو زمین با سرعتی حدود ۶۶ کیلومتر بر ثانیه می‌سوزند و خطوط نوری خیره‌کننده‌ای ایجاد می‌کنند که ما آن را شهاب می‌نامیم. وجه تسمیه «جباری» نیز به این دلیل است که نقطه تابش این شهاب‌ها در نزدیکی صورت فلکی جبار (Orion) و ستاره درخشان بتلجوز (Betelgeuse) قرار دارد؛ اگرچه شهاب‌ها می‌توانند در هر نقطه از آسمان دیده شوند. شهاب‌های جباری به دلیل سرعت زیادشان گاهی دنباله‌های درخشانی ایجاد می‌کنند که برای لحظاتی باقی می‌مانند.
سریع‌ترین بارش شهابی ۱۴۰۴
در شرایط ایده‌آل و آسمان کاملاً تاریک، رصدکنندگان می‌توانند انتظار دیدن ۱۰ تا ۲۰ شهاب در ساعت را داشته باشند. اگرچه در سال‌های بسیار استثنایی نرخ شهاب‌بارش بالاتر می‌رود، اما برای سال ۲۰۲۵ افزایش چشمگیری پیش‌بینی نمی‌شود.
این رویداد به دلیل همراهی با ماه نو، فرصتی نادر برای رصدگران ایرانی است تا بدون نیاز به تجهیزات گران‌قیمت، شاهد یکی از منظم‌ترین و سریع‌ترین بارش‌های شهابی سال باشند.